Ümit ALTUNTAŞ, İsmail GÜZEL, Özlem YILMAZ, Sibel ULUATA, Beraat ÖZÇELİK

Attitudes and Behaviors of Turkish Consumers Regarding the Olive Oil Consumption

Bu çalışmanın amacı, Türk tüketicilerinin Akdeniz diyetinin önemli bir parçası olan zeytinyağı tüketimine ilişkin tutum ve davranışlarını ortaya koymak, zeytinyağının duyusal özelliklerinin tüketiciler üzerindeki etkisini ölçmek ve bu konudaki farkındalıklarını ve tutumlarını belirlemektir. Literatür araştırması doğrultusunda, tüketicilerin zeytinyağı tercihinde en çok önem verdiği özellikler ve zeytinyağı satın alma/tüketim sıklığı Türkiye'de sıklıkla mutfaklarda kullanılan zeytinyağının önemi ve mevcut durumu göz önünde bulundurularak, tüketicilerin zeytinyağı tercihinde etkili olan parametreleri değerlendirmek için incelenmiştir. Zeytinyağı tüketim ve satın alma sıklığı, ambalaj tercihi, duyusal özelliklerin önemi gibi anket soruları hazırlanmış ve anket çalışması tasarlanmıştır. Bu anket çalışmasında tüketicilerin demografik ve sosyo-ekonomik yapıları da dikkate alınmış ve elde edilen verilerin demografik özelliklerine (cinsiyet, yaş, eğitim, gelir düzeyi) göre farklılık gösterip göstermediği istatistiksel olarak tespit edilmiştir. Belirlenen tasarım doğrultusunda "VETİ" programı ile hazırlanan anket Türkiye'de yaşayan 272 kişiye uygulanmıştır. Anketin istatistiksel analizi SPSS paket programı ile gerçekleştirilmiş, verilerin analizinde frekans dağılımı ve Ki kare Öz Bu çalışmanın amacı, Türk tüketicilerinin Akdeniz diyetinin önemli bir parçası olan zeytinyağı tüketimine ilişkin tutum ve davranışlarını ortaya koymak, zeytinyağının duyusal özelliklerinin tüketiciler üzerindeki etkisini ölçmek ve bu konudaki farkındalıklarını ve tutumlarını belirlemektir. Literatür araştırması doğrultusunda, tüketicilerin zeytinyağı tercihinde en çok önem verdiği özellikler ve zeytinyağı satın alma/tüketim sıklığı Türkiye'de sıklıkla mutfaklarda kullanılan zeytinyağının önemi ve mevcut durumu göz önünde bulundurularak, tüketicilerin zeytinyağı tercihinde etkili olan parametreleri değerlendirmek için incelenmiştir. Zeytinyağı tüketim ve satın alma sıklığı, ambalaj tercihi, duyusal özelliklerin önemi gibi anket soruları hazırlanmış ve anket çalışması tasarlanmıştır. Bu anket çalışmasında tüketicilerin demografik ve sosyo-ekonomik yapıları da dikkate alınmış ve elde edilen verilerin demografik özelliklerine (cinsiyet, yaş, eğitim, gelir düzeyi) göre farklılık gösterip göstermediği istatistiksel olarak tespit edilmiştir. Belirlenen tasarım doğrultusunda "VETİ" programı ile hazırlanan anket Türkiye'de yaşayan 272 kişiye uygulanmıştır. Anketin istatistiksel analizi SPSS paket programı ile gerçekleştirilmiş, verilerin analizinde frekans dağılımı ve Ki kare testleri kullanılmıştır. Bu anket çalışması sonucunda, Türk tüketicilerin kendilerine yöneltilen sorulara verdikleri yanıtlara göre, incelenen demografik değişkenlere, "cinsiyet", "yaş" ve "eğitim durumu" ve "gelir düzeyi"ne göre istatistiksel farklılıklar bulunmaktadır.

Keywords:

Olive oil, Questionnaire survey, Consumer awareness, Consumer attitude, Demographic,

PDF

___

Referans 1 Gündüz, O., & Esengün, K. (2010). Ailelerin bitkisel yağ tüketimleri üzerine bir araştırma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2010(2), 67-72.
Referans 2 Uluata, S., Altuntaş, U., & Özçelik, B. (2021). Characterization of Turkish extra virgin olive oils and classification based on their growth regions coupled with multivariate analysis. Food Analytical Methods, 14(8), 1682-1694.
Referans 3 ''FAO, Statistical databases.'' 2018.
Referans 4 Recchia, A., Monteleone, E., & Tuorila, H. (2012). Responses to extra virgin olive oils in consumers with varying commitment to oils. Food Quality and Preference, 24(1), 153-161.
Referans 5 Caporale, G., Policastro, S., Carlucci, A., & Monteleone, E. (2006). Consumer expectations for sensory properties in virgin olive oils. Food quality and preference, 17(1-2), 116-125.
Referans 6 Delgado, C., & Guinard, J. X. (2011). How do consumer hedonic ratings for extra virgin olive oil relate to quality ratings by experts and descriptive analysis ratings?. Food Quality and Preference, 22(2), 213-225.
Referans 7 Dıraman, H., Saygı, H., & Hışıl, Y. (2011). Classification of three Turkish olive cultivars from Aegean region based on their fatty acid composition. European Food Research and Technology, 233(3), 403-411.
Referans 8 Demirci, M. ve Bölükbaşı, B, 2003. Türkiye I. Zeytinyaği ve Sofralik Zeytin Sempozyumu Bildirileri. Editörler: Renan Tunalioğlu, Pervin Karahocagil, Akdeniz Beslenme Tarzında Zeytinyağının Önemi, 41-48. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü ve Ege İhracatçı Birlikleri.
Referans 9 Tunalıoğlu, R., Tiryaki, G. Y., Tan, S. and Taşkaya, B, 2003. Türkiye I. Zeytinyaği ve Sofralik Zeytin Sempozyumu Bildirileri. Editörler: Renan Tunalioğlu, Pervin Karahocagil, Dünya Zeytinyağı Tüketimindeki Gelişmeler; Bu Gelişmeyi Destekleyen Çalışmalar ve Türkiye Zeytinyağı Tüketimindeki Değişmeler, 29-58. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü ve Ege İhracatçı Birlikleri.
Referans 10 Küçükkömürler, S., & Uluksar, F. Ö. (2018). Türk mutfak kültüründe zeytinyağı kullanımı: Muğla Örneği, Journal of Tourism and Gastronomy Studies 6/2 (2018) 194-212.