FEN BİLGİSİ ÖĞRETİMİ DERSİNDE ÖZGÜN DENEY TASARIM SÜRECİNİN ÖĞRETMEN ADAYININ ÖZ YETERLİLİK ALGISINA ETKİSİ

Öğretmen adaylarının mesleki hayatlarına hazırlanırken öz yeterlik inancının onların öğretme performanslarını artırdığı düşünülmektedir. Bu nedenle öğretmenlerin öz yeterlik algısının arttırılması önemli bir hedef olarak görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmeni adaylarında özgün deney tasarımının fen öğretimi öz yeterlik algısı üzerindeki etkisini araştırmaktır. Çalışmanın örneklemini 97 sınıf öğretmenliği öğrencisi oluşturmaktadır. Bu öğrencilerden 49'u deney grubunu, 48'i de kontrol grubunu oluşturmuşlardır. Dersin ortak hedefleri doğrultusunda deney grubundan “özgün“ deneyler tasarlamaları istenirken, kontrol grubundan hazır deney etkinlikleri yapmaları istenmiştir. Dersin öğretim elemanı özgünlük koşulu sağlanıncaya kadar deney grubundaki öğrencilerle amaca dönük nitelikte ve sayıda görüşmeler yapmıştır. Dönemin sonunda da her iki gruptaki öğrencilerin öz yeterlikleri, Türkçe'ye uyarlanmış “Science Teaching Efficacy Belief Inventory for preservice teachers” ölçeğiyle ölçülmüştür. Elde edilen öz yeterlik puanları grup (deneykontrol) ve cinsiyet (K-E) faktörlerine göre iki yönlü ANOVA ile karşılaştırılmıştır. Karşılaştırmalar sonucunda, öz yeterlik düzeyi deney grubunda kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde yüksek çıkmış, cinsiyete göre farklılaşma görülmemiş, ayrıca faktörler arasında çapraz etkileşim görülmemiştir. Bulgulardan ve görüşmeler sırasında elde edilen izlenimlerden özgün deney tasarlama sürecinin, öğretmen adaylarına yaratıcı öğretim etkinlikleri geliştirme güveni verdiği sonucuna varılmıştır. Bu sonuca dayanarak fen bilgisi öğretimi derslerinde yaratıcı etkinliklere daha çok yer verilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Öz yeterlik algısı, fen öğretimi, özgün deney tasarımı

THE EFFECT OF EXPERIMENT DESIGN PROCESS ON SELFEFFICACY BELIEF OF PRESERVICE SCIENCE TEACHER IN ELEMENTARY SCIENCE EDUCATION CLASS

Preservice teachers' self efficacy belief is considered to increase their teaching performance. The purpose of this study is to investigate how designing original experimental activities affects science teaching self efficacy beliefs among elementary teacher candidates. Sample of this study is randomly selected and assigned into two groups; as experimental and control groups (N=97). Experiemental group has designed original hands-on activities while control group has done the experiments planned beforhand by researcher. The instrument used to measure self-efficacy belief is adapted from STEBI-B and consists of 28 Likert-type items. Data analysis is carried out by deploying two-way ANOVA. The results show that preservice teachers who participate in the design of original experimental activities had significantly higher science teaching self efficacy belief scores compared to those of who have not produced original activities. Experimental group also shows more creativity in planning teaching styles, and tendency to use project-based teaching techniques. Some recommendations are made to increase preservice elementary teachers' science teaching self efficacy believes.

Keywords:

Self-efficacy, science teaching, authentic hands-on activity.,

PDF

___

Aklan, H.(1993). Fen Bilimlerinde Eğitim ve Öğretmen Yetiştirme Modeli. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi 9, s. 115-116.
Akyol, A.(1991) Amerikan Eğitim Sistemi Üzerine Bir İnceleme. Ankara. T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınevi.
Albion, P. R. (1999). Self-efficacy beliefs as an indicator of teachers' preparedness for teaching with technology. In J. D. Price & J. Willis & D. A. Willis & M. Jost & S. Boger-Mehall (Eds.), Technology and teacher education annual 1999 (s. 1602- 1608). Charlottesville, VA: Association for the Advancement of Computing in Education.
Brownell, M. T., Pajares, F. (1999). Teacher Efficacy and Perceived Success in Mainstreaming Students with Learning and Behavior Problems. Teacher Education and Special Education 22 (3) s. 154-64.
Cramer,J.F., Brovne, G.S. (1982). Çağdaş Eğitim (Çeviren Dr.A.F.Oğuzkan), İstanbul. Milli Eğitim Basımevi.
Enochs, L. G., Riggs, I. M. (1990) Further development of an elementary science teaching efficacy belief instrument: A preservice elementary scale. Presented at the annual meeting of the National Association of research in science teaching, Atlanta, GA.
Ginns, I. S., and Watters, J., J. (1990). A Longitudinal study of preservice elementary teachers' personal and science teaching efficacy. ERIC Document. ED404127.
Ginns, I. S., Tulip, D.F., Watters, J.J., and Lucas, K. B. (1995). Changes in preservice elementary teachers' sense of efficacy in teaching science. School Science and Mathematics 95 (8), s 394-400.
Morgil, F., İ, Yağbasan, R. (1999). Fen Öğretmenlerinin Görevleri ve Nitelikleri, Fen Öğret- meni Yetiştirilmesine Yönelik Öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 15, s. 181-186.
Pajares, F. (1996). Self-efficacy beliefs in academic settings. Review of Educational Research 66(4), s. 543-578.
Settlage, J. (2000). Understanding the Learning Cycle: Influences on Abilities to Embrace the Approach by Preservice Elementary School Teachers. Science Teacher Education 84(1), s. 43-50.
Tobin, K., Tippins, D. J., Gallard, A. J. (1994). Research on instructional strategies for teaching science. In D. L. Gabel (Ed.), Handbook of research on science teaching and learning (pp. 63-64) New York: NSTA.
Tosun, T. (2000). The beliefs of preservice elementary teachers toward science and science teaching. School Science and Mathematics 100(7), s 374-379.
Wilson, J. D. (1994) An evaluation of field experiences for the preparation of elementary teacher of science, mathematics and technology. ERIC Document: ED383656.
Wingfield, M. E., and Ramsey, J. (1999). Improving science teaching self-efficacy of elementary preservice teachers. Presented at the Annual International Conference of the Assocation for the Education of Teachers in Science, Austin, TX.
Sottile, J. M. Jr., Carter, W., Murphy, R. A. (2002). The Influence of Self-Efficacy on School Culture, Science Achievement, and Math Achievement among Inservice Teachers. Presented at the Annual International Conference of the American Educational Research Association, New Orleans, LA.