Deprem ve Yangın Afetlerinde Engelli: Anlatımsal Bir Derleme

Deprem ve yangın gibi afetler ekonomik ve sosyal yaşamı kısa sürede alt üst ederek, büyük maddi kayıplara, ölüm ve yaralanmalara yol açan insan faaliyetlerini durduran olaylardır. Nerede, ne zaman ve nasıl olacağı tahmin edilemeyen afetlere karşı herkes için uygulanabilir bir afet yönetim planı oluşturulmalıdır. Engelli bireyler için uygulanan afet hazırlıkları, sağlıklı bireyler için yapılan hazırlıklardan farklı olmalıdır. Bu derlemenin amacı, engellilerin afet sırasında içinde bulunduğu tehlikeyi azaltmak için neler yapması gerektiği konusunu araştırmak, engelli bireyler için afetlere hazırlığın aşamalarını belirlemek ve olası bir afette yapılması gereken acil durumları tespit etmektir.

Anahtar Kelimeler:

Deprem; Yangın; Afet; Engelli

Disabled in Earthquake and Fire Disasters: A Narrative Review

Hazards such as earthquakes and fires are events that led to massive financial losses, deaths and injuries, which stop human activities by shortening economic and social life in a short time. A hazard management plan that can be implemented for everyone against hazards must be established that cannot be predicted where, when, and how. Hazards preparedness for disabled people should be different from preparations for healthy individuals. The purpose of this review is to investigate what the disabled person should do to reduce the danger during the hazard, to determine the stages of hazard preparedness for disabled people and to determine the emergency situations that should be done in case of a possible hazard.

Keywords:

Disabled; Earthquake; Fire; Hazard,

PDF

___

AFAD-T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. (2011) Engelliler için Depremde İlk 72 Saat, İSMEP, İstanbul, 31s.
AFAD-T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. (2013) Engelli Öğrenci, Veli ve Refakatçileri için Afet Bilinci Eğitimi. AFAD, 44s.
AKUT-Arama Kurtarma Derneği (2011) Engelliler için Deprem El Kitabı, T.C. Marmara Belediyeler Birliği Yayını, İstanbul, 66s.
Alexander, D., Sagramola, S. (2014) Guidelines for Assisting People with Disabilities during Emergencies, Crises and Disasters. European and Mediterranean Major Hazards Agreement, Strasbourg, 10s.
Altun, F. (2018) Afetlerin Ekonomik ve Sosyal Etkileri: Türkiye Örneği Üzerinden Bir Değerlendirme. Sosyal Çalışma Dergisi, 2(1): 1-15.
Aven, T., Krohn, B. S. (2014) A new perspective on how to understand, assess and manage risk and the unforeseen. Reliability Engineering & System Safety, 121: 1−10.
Babüroğlu, S. (1998) Deprem ve Devlet. TBMM Vakıf Ofset Tesisi, Ankara, 192s.
Bekem Kara, İ. (2018) 2013-2017 Yılları Arasında Artvin İl Merkezinde Meydana Gelen Bina Yangınlarının İncelenmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Doğal Afetler Uygulama ve Araştırma Merkezi Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 4(2): 105-114.
Bikçe M (2017). Türkiye’deki Depremlerde Alınan ve Alınabilecek Önlemler, Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi. International Journal of Engineering Research and Development, 9(2): 24-31.
Department of Health, Social Services and Public Safety UK. (2011) Fire Safety Law: The Evacuation od Disabled People from Buildings. The Stationery Office, Londra, 44s.
Dördüncü Özürlüler Şurası - İstihdam (2009) Komisyon Raporları ve Genel Kurul Görüşmeleri. TC Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı, Ankara, 472s.
Gökçe, O., Özden, Ş., Demir, A. (2008) Türkiye’de Afetlerin Mekansal ve İstatistiksel Dağılımı Afet Bölgeleri Envanteri. T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Afet İsleri Genel Müdürlüğü, Afet Etüt ve Hasar Tespit Daire Başkanlığı, Ankara, 126s.
Guha-Sapir, D., Hoyois P., Wallemacq P. ve Below, R. (2017) Annual Disaster Statistical Review 2016. The Numbers and Trends, Brussels, 91s.
Isaacson Kailes, J. (2001) Deprem ile Birlikte Yaşamak: Görme Engellilerde Depreme Hazırlık. B.Ü. Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Afete Hazırlık Eğitimi Birimi, İstanbul, 50s.
Isaacson Kailes, J. (2001) Deprem ile Birlikte Yaşamak: İşitme Engellilerde Depreme Hazırlık. B.Ü. Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Afete Hazırlık Eğitimi Birimi, İstanbul, 50s.
Isaacson Kailes, J. (2001) Deprem ile Birlikte Yaşamak: Hareket Engellilerde Depreme Hazırlık. B.Ü. Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Afete Hazırlık Eğitimi Birimi, İstanbul, 50s.
Isaacson Kailes, J. (2001) Deprem ile Birlikte Yaşamak: Zihinsel Hareket Engellilerde Depreme Hazırlık. B.Ü. Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Afete Hazırlık Eğitimi Birimi, İstanbul, 50s.
Isaacson Kailes, J. (2001) Deprem ile Birlikte Yaşamak: Engellilerde Afete Hazırlık. B.Ü. Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Afete Hazırlık Eğitimi Birimi, İstanbul, 50s.
Kadıoğlu, M. Özdamar, E. (2008) Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri. JICA Türkiye Ofisi Yay., Ankara, 353s.
Kadıoğlu, M. (2011) Afet Yönetimi Beklenilmeyeni Beklemek, En Kötüsünü Yönetmek. T.C. Marmara Belediyeler Birliği Yayını, İstanbul, 219s.
Kılıç, A. (2013) Engelli Kişilerin Acil Durum Tahliyesi. Yangın ve Güvenlik Dergisi, 159: 8-16.
Koç, G., Thieken, A.H. (2018) The relevance of flood hazards and impacts in Turkey: What can be learned from different disaster loss databases? Natural Hazards, 91(1): 375-408.
Korkmaz, E. (2016) Defining Fire Safety Design in Architectural Education. Megaron, 11(2): 217-229.
Lindell, M. K., Prater, C. S. (2003) Assessing Community Impacts of Natural Disasters. Natural Hazards Review, 4: 176–185.
National Fire Protection Association. (2016) Emergency Evacuation Planning Guide for People with Disabilities, NFPA, Massachusetts, 67s.
Oksuz, N., Tanyer, A., Pekericli, M., (2017) Identıfıcatıon of fire safety vulnerabilities. Proceedings International Fire Safety Symposium and Exhibition, Istanbul, s.282-286.
Öngör, C. (2012) Engelli Bireylere Afet Eğitimi. İzmir Büyükşehir Belediyesi Acil Kurtarma ve Sağlık Hizmetleri, 30s.
Şen G., Ersoy G. (2017) Hastane Afet Ekibinin Afete Hazırlık Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4): 122-130.
Tonak, H. A., Kitiş, A. (2014) Çalışan Üst Ekstremite Problemli Özürlülerin Aktivite Düzeyi, Serbest Zaman ve Toplumsal Katılım Düzeylerinin İncelenmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 2(3): 113-121.
Türkiye Özürlüler Araştırması (2002) T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı, Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara, 176s.
Ünal, Y., Işık, E., Şahin, S., Tekeli Yeşil, S. (2017) Sağlık afet çalışanlarının depremlere ilişkin bireysel hazırlık düzeylerinin değerlendirilmesi: Ulusal Medikal Kurtarma Ekipleri (UMKE) Derneği Örneği. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 31(2): 71-80.
Vladutiu, C. J., Casteel, C., Marshall, S. W., McGee, K. S., Runyan, C. W., Coyne-Beasley, T. (2012) Disability and home hazards and safety practices in US households. Disability and Health Journal, 5: 49-54.
World Health Organization (2011) World Report on Disability. WHO Press, Malta, 325s.
Yağcı, A. L. (2008) Afet Yönetmeliğinin, İstanbul İli İçin Türkiye Afet Bölgesi Sistemi Obje Kataloğuna Aktarılması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik üniversitesi, İstanbul, 138s.
Yorulmaz, G. (2001) Yangından Korunma ve Binalarda Yangın Güvenliği Önlemleri. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya, 177s.