AK PARTİ DÖNEMİ İLK KÜRESEL KARŞILAŞMA: 1 MART 2003 TEZKERESİ

AK Parti’nin tek başına iktidara geldiği Kasım 2002 seçimlerinin hemen ardından küresel çapta karşılaştığı ilk büyük meydan okuma olan 1 Mart Tezkeresi, gerek Türkiye’deki iç dinamikler, gerekse Türkiye-ABD ilişkisinin mahiyeti açısından çoğu dengeyi değiştirebilecek bir döneme kapı açmıştır. Bu bağlamda, Irak işgali, Türkiye’nin hem iç hem dış dinamikleri açısından, sonuçları uzun vadeli olacak hayli zor bir sürecin başladığını göstermiştir. Bu sıkıntılı dönemin, henüz sürecin tam içerisindeki ilk patlama noktası ise, 1 Mart 2003 yılındaki tezkere olmuştur. Bu bakımdan 1 Mart Tezkeresi sürecinin bir bütün olarak analizini yaparken, Türkiye açısından iç ve dış politika yansımalarını tartışmak ve buradan ABD ile ilişkilerde gelecekteki olası kırılganlıkların oluştuğu zemini analiz etmek yerinde ve faydalı olacaktır. Zira bu, hem bugün yaşanan kopuşlara dair hem de bölgesel ve küresel oryantasyonlu politika yapım süreçlerine dair bizlere bir ufuk sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler:

1 Mart Tezkeresi, Türkiye-ABD İlişkileri

FIRST GLOBAL CHALLENGE IN AK PARTY ERA: MARCH 1 2003 PERMIT

As the first major global challenge faced by the AK Party, which came to power with an important majority in November 2002 elections, the March 1 Permit has opened the gate to a period of change of the balances regarding both the internal dynamics in Turkey and the US-Turkey relations. In this context, in terms of both internal and external dynamics of Turkey, Iraq invasion showed that the beginning of a very difficult process will be a long-term process. This troubled period’s first explosion point in the whole process yet, was the case of March 1, 2003. In this regard, it will be useful to discuss domestic and foreign policy implications for Turkey and the future ground of the probable vulnerabilities on the relations with the US. This will create a horizon both for the current breaks and regional and global oriented policy making processes, as well.

Keywords:

March 1 Permit, Turkey-US Relations,

PDF

___

“A Friendship on Hold”. The Economist. 29.03.2003
Athanassopoulou, E. 2001. “American-Turkish Relations since the End of the Cold War”. Middle East Policy. Vol. 8. No. 3
Ayman, G. 2008. “Bir Güvenlik Sorunsalı Olarak Türk-Amerikan İlişkilerinde Irak Açmazı”. Irak Açmazı: Türkiye Açısından Temel Parametreler (ed.) Boğaziçi Üniversitesi-TÜSİAD Dış Politika Forumu
Bacik, G. and Aras, B. 2004. “Turkey’s Inescapable Dilemma: America or Europe?”. Alternatives: Turkish Journal of International Relations. Vol. 3. No. 1
Bölükbaşı, D. 2008. 1 Mart Vakası: Irak Tezkeresi ve Sonrası. Doğan Kitap
Brzezinski, Z. 1997. The Grand Chessboard. New York: Basic Books
Bush, George W. The White House. Washington. 24.02.2003
Cagaptay, S. 2004. “Where Goes the US-Turkish Relationship?”. Middle East Quarterly
Cornell, E. 2001. Turkey in the 21st Century: Opportunities, Challenges, Threats Curzone Press
Dejevsky, M. “Türkiye’den Demokrasi Dersi”. The Independent (Radikal 05.03.2003)
Edelman, E. “Stratejik Ortaklığı Yeniden İnşa Etmemiz Gerek”. Anadolu Ajansı 13.06.2003
Gregg, Heather S. “Divided They Conquer: The Success of Armenian Ethnic Lobbies in the US”. paper presented at the Annual Convention of the American Political Science Association. 28.08.2002
Günlübol, M. 1999. Olaylarla Türk Dış Politikası 1919-1995. Siyasal Kitabevi
Huntington, Samuel P. 1997. “The Erosion of National Interests”. Foreign Affairs
İşyar, Ömer G. 2005. “An Analysis of Turkish-American Relations from 1945 to 2004”. Alternatives: Turkish Journal of International Relations. Vol. 4. No. 3
Krugman, P. “Threats, Promises and Lies”. New York Times. 25.02.2003
Larabee, F. Steven and Lesser, Ian O. 2003. “Turkish Foreign Policy in an Age of Uncertainty”. Rand Corp.
Makovsky, A. 2000. “US Policy towards Turkey”. in Abramowitz (ed.) Turkey’s Transformation and American Policy
Mardini, N. “Turkey’s New Crises”. El Sefir. 25.02.2003
Mourinson, A. 2006. “The Strategic Depth Doctrine of Turkish Foreign Policy”. Middle Eastern Studies. Vol. 42. No. 6 Prager, R. 2003. “Turkish-American Relations: Historical Context and Current Issues” Robins, P. 2007. “The Opium Crisis and the Iraq War: Historical Paralells in Turkey-US Relations”. Mediterranean Politics. Vol. 12. No. 1
Sözen, A. “A Paradigmatic Shift: New Principles of Turkish Foreign Policy Making”. paper presented at the Annual Conference of the International Studies Association. 26-29 March 2008
Türkmen, F. 2009. “Turkish-American Relations: A Challenging Transition”. Turkish Studies. Vol. 10. No. 1
“US-Turkish Relations and the Challenges Ahead”. House of Representatives. Subcommittee on Europe. Committee on Foreign Affairs. 15.03.2007. Washington DC.
Yetkin, M. “Washington’la Sinir Harbi”. Radikal. 22.02.2003