1873-75 YILLARINDA KAYSERİ HACI KILIÇ MAHALLESİ ESNAFININ MESLEKLERİNE GÖRE GELİR VE VERGİ DURUMLARINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

Bu çalışmada, KAYTAM Arşivi’nde, esnafa dair en kapsamlı eser olan Tezkire-i Ruhsâtiye-i Esnaf Defterleri incelenerek 1873-1875 yıllarında Kayseri Hacı Kılıç Mahallesi esnafının durumu incelenmiştir. Kişilerin meslekleri, yıllık gelirleri ve ödedikleri vergi miktarlarının yanı sıra, mesleği bırakan esnafın bırakma nedenleri ve bundan doğan olumsuzluklar da tespit edilmiştir. 1873-1875 yılları arası Osmanlı Devleti açısından ulusal ve bölgesel düzeylerde pek çok sosyal, politik ve ekonomik olumsuzluğun yaşandığı bir dönemdir. Esnafın gelir ve vergi durumundaki değişikliklerden çıkan sonuçlar Doksan Kıtlığı denilen büyük kuraklık, dönemin dramatik zorluklarını en fazla yaşayan Orta Anadolu şehirlerinden birinin de Kayseri olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Kayseri İktisat Tarihi, Hacı Kılıç Mahallesi, Kayseri’de Esnaf ve Meslekler, Kayseri’de Gelir ve Vergi Dağılımı, Doksan Kıtlığı

-

In this study, the stuation of guilds in Kayseri Hacı Kılıç Quarter has been investigated for the period of 1873-75 deciphering the Records of Tezkire-i Ruhsâtiye-i Esnaf as a most comprehensive archieve work about guilds in KAYTAM Archieve. In addition to individual occupations, their annual incomes, and their tax payments, the rasons for going out of occupation of the guilds, and resulting troubles have been also identified. The period of 1873-75 were the years of many social, political, and economic troubles for Ottoman State at national and regional levels. Findings of the study regarding changes in the guilds’ income and tax stuation demonstrates that Kayseri was one of the most affected Middle Anatolian cities experiencing the dramatic difficulties of the great drought period called as the Ninety Scarcity

Keywords:

Economic History of Kayseri, Hacı Kılıç Quarter, Guilds and Ocupations in,

PDF

___

BAYAR, Yener; (2013), “1873-1875 Orta Anadolu Kıtlığı”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
BENMELECH, Efraimand and Michael BORDO; (2014), “The Financial Crisis of 1873 and 19th Century American Corporate Governance”, Internet Address: http://crei.cat/activities/sc conferences/31/Benmelech_Bordo, Date of Access: 07.05.2014.
ÇAKIR, Coşkun; (2001),Tanzimat Dönemi Osmanlı Maliyesi, İstanbul: Küre Yayınları.
DEVELLİOĞLU, Ferit; (1996), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, An- kara: Aydın Kitabevi Yayınları.
ERDEM, Ekrem; (2006), “Osmanlı Para Sistemi ve Tağşiş Politikası: Dönemsel Bir Analiz”, Bankacılar Dergisi, 56, ss.10-28.
ERDEM, Ekrem; (2009), Ahilik: Ahlakla Kalitenin Buluştuğu Bir Esnaf Teşkilatlanma Modeli, Ankara: Detay Yayıncılık.
KAL’A, Ahmet; (1995), “Esnaf”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 11, ss. 423-430.
TESK; (2015), “Vergi Danışmanlığı”, İnternet Adresi: http://www.tesk.org.tr/ tr/mevzuat/14/genelge_detay.php?id=138, Erişim Tarihi: 15.02.2015.
SATOĞLU, Abdullah, (2002), Kayseri Ansiklopedisi, Ankara: Kültür Bakan- lığı Yayınları.
SEVİMAY, Hayri Ruhi; (1995), Cumhuriyete Girerken Ekonomi: Osmanlı Son Dönem Ekonomisi, İstanbul: Kazancı Hukuk Yayınları.
SONRADANBULAN, Serkan; (2013), “Nevşehir’e Dair Dramatik Bir Hikaye: Doksan Kıtlığı 1874”, İnternet Adresi, https://tr-tr.facebook.com/notes/ 10151536664069095/, Erişim Tarihi: 15.02.2015.
ŞEMSEDDİN-İ SAMİ; [1312] (1989), Kamus-i Türki, İstanbul: Enderun Kita- bevi.
Tezkire-i Ruhsâtiye-i Esnaf Defterleri, KAYTAM (Kayseri ve Yöresi Tarihîni Araştırma Merkezi) Arşivi, Defter 1, Cilt 1.
Tezkire-i Ruhsâtiye-i Esnaf Defterleri, KAYTAM (Kayseri ve Yöresi Tarihîni Araştırma Merkezi) Arşivi, Defter 1, Cilt 2.
YEĞİN, Abdullah; (1991), Osmanlıca-Türkçe Yeni Lügat, İstanbul: Hizmet Vakfı Yayınları.