Türk gelir vergisi tarifesinin artan oranlılık özelliği

Vergi tarifeleri, vergilemede adaletin sağlanmasında en önemli araçlardan biridir. Özellikle, verginin mükelleflerden ödeme güçlerine göre alınmasının gerektiği görüşünün ortaya çıkmasıyla, artan oranlılığa olan ilgi artmıştır. Bu çalışma kapsamında, artan oranlı vergi tarifelerinin vergi ödeme gücü açısından önemi üzerinde durulacak ve Türk Gelir Vergisi tarifesinin tarihî süreç içindeki durumu incelenerek değerlendirme yapılacaktır.

Progressivity feature of the Turkish income tax tariff

Tax tariffs is one of the most important tools in providing tax equity. Especially, the interest about the issue of the progressively proportionality of tax tariffs has increased with the emergence of the opinion that taxes should be taken by taxpayers according to their ability to pay. In this study, the importance of progressive tax tariffs for the ability to pay will be examined and Turkish Income Tax tariff will be analyzed within the historical process.

___

  • (TÜZÜN) ÇELĐK Binnur, Vergilemede Müdahale İlkesi, Ankara 2001, Gazi Kitabevi.
  • AKDOĞAN Abdurrahman, Gelir Vergisi Açısından Vergi Adaletine Teknik Bir Yaklasım, Ankara 1980, Maliye ve Vergi Hukuku Enstitüsü Yayını.
  • AKDOĞAN Abdurrahman, Kamu Maliyesi, Ankara 2009, Gazi Kitabevi.
  • AKDOĞAN Abdurrahman, Türk Vergi Sistemi ve Uygulaması, Ankara 1995, Gazi Kitabevi.
  • AKDOĞAN Abdurrahman, Vergilerin Đncelenmesi ve Değerlendirilmesi, Ankara 1996, Gazi Üniversitesi İktisadi ve Đdari Bilimler Fakültesi Yayınları.
  • AKDOĞAN Abdurrahman: Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi, Ankara 2009, Gazi Kitabevi.
  • AKKOYUNLU Pınar, “Türkiye’de Ücretlilerden Alınan Verginin Gelir Vergisi Đçindeki Yeri ve Önemi”, İ.Ü. Đktisat Fakültesi Maliye arastırma Merkezi Konferansları, 43-44. Seri, yıl 2003, s. 78-93.
  • AKTÜRK İsmail/GÖKBUNAR Ali Rıza, “Genel Bir Yaklasımla Türk Vergi Sistemi’nde Reform Arayıslarının Değerlendirilmesi”, Vergi Dünyası, S. 173, Ocak 1996, s. 139-158.
  • ARMAĞAN Ramazan, “Türkiye’de Gelir ve Kurumlar Vergisi Oranlarında İndirimin Vergi Gelirleri Üzerine Etkileri”, Süleyman Demirel Üniversitesi ĐĐBF Dergisi, yıl 2007, C. 12, S. 3, s. 227-252.
  • AYDIN Selda, “Vergi Uygulamasında Yararlanma İlkesi ve Ödeme Gücü İlkesinin Karsılastırılması”, Vergi Sorunları, S. 128, Mayıs 1999, s.12-31.
  • BATIREL Ömer Faruk, Kamu Maliyesi Teorisine Giris, İstanbul 1976, İ.İ.T.İ.A. Nihad Sayar Yay. ve Yard. Vakfı.
  • BİLİCİ Nurettin, “Türk Vergi Sisteminin Genel Bir Değerlendirmesi”, Yaklaşım, S. 58, Ekim 1997, s. 117-125.
  • BĐLĐCĐ Nurettin/BİLİCİ Adem, Kamu Maliyesi, Ankara 2011, Seçkin Yayıncılık.
  • BOZKURT Hamit, “Gelir Vergisi Tarifesi ve Verginin Ödenmesi”, Sayıştay Mali Hukuk, S. 49, Mart 1978, s. 51-67.
  • BUCHANAN James M./ FLOWERS Marilyn, (Çev. ÖZGEN Ferhat B.), "Mali Sürece Đliskin Kuralların Đyilestirilmesi Amacıyla Vergi ve Harcama Yetkilerinin Çerçevesinin Belirlenmesi", Banka ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, Yıl 37, Sayı 11, Kasım, s. 55-66.
  • BULUT Mehmet, “Birden Fazla isverenden Alınan Ücretin Beyanında Uygulanacak Vergi Oranı” Maliye ve Sigorta Yorumları, S. 305, 1 Ekim 1999, s. 89-91.
  • BULUTOĞLU Kenan, Kamu Maliyesine Giris – Devletin Ekonomik Kuramı, Filiz Kitabevi, Đstanbul 1998.
  • BULUTOĞLU Kenan, Türk Vergi Sistemi, Đstanbul 1976, Fakülteler Matbaası.
  • ÇANKAYA Đslam, “Bu Bir Vergi Ayıbıdır”, Maliye ve Sigorta Yorumları, S. 308, 15 Kasım 1999.
  • DEĞER Nuri, “Vergi Projelerinin Hazırlanması ve Gelir İdaresinin Örgütlenmesi Üzerine”, Maliye Yazıları, S. 38, Ocak-Mart 1993, s. 20-28.
  • DOĞAN Hasan, “Vergi Düzenimiz Yeniden Ele Alınacaksa”, Mükellefin Dergisi, S. 79, Temmuz 1999, s. 7-15.
  • EKİCİ M. Sena, Kamu Maliyesi, Sanlıurfa 1996. Ekonomi Forumu, Turk Vergi Sistemi, İstanbul 1990, Friedrich-Ebert- Stiftung.
  • ERDEM Metin/SENYUZ Doğan/TATLIOĞLU İsmail, Kamu Maliyesi, Bursa 2006, Ekin Kitabevi.
  • GEDİKLİ Bulent, “Vergi Sistemimizin Parametrelerine Genel Bir Bakıs”, Vergi Dunyası, S. 182, Ekim 1996, s. 46-52.
  • Gelir İdaresi Baskanlığı, Faaliyet Raporu 2009, Ankara 2010, http://www.gib.gov.tr/fileadmin/faaliyetraporlari/2009/2009_faaliyet_raporu. pdf.
  • GERCEK Adnan, “Ucretlerin Vergilendirilmesi ve 6009 Sayılı Kanunla Bu Konuda yapılan Duzenlemenin Değerlendirilmesi”, http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/ adnangercek/002/#_edn9, ET. 05.01.2011.
  • GOKBUNAR, Ali Rıza, “Vergileme İlkeleri ve Kuresellesme”, Celal Bayar Universitesi İİBF Yonetim ve Ekonomi Dergisi, Yıl:1998, S:4 s.177-201.
  • GÜNGÖR Kamil, “4369 Sayılı Yasa İle Getirilen Temel Değisikliklerin 2003 Mali Yılına Girmeden Hatırlanması ve İrdelenmesi”, Mevzuat Dergisi, Yıl 5, S. 56, Ağustos 2002, http://www.mevzuatdergisi.com/2002/08a/01.ht, ET. 05.01.2011.
  • HANCOCK Dora, Taxation Policy & Practice, London 1996, International Thomsan Business Press.
  • Hesap Uzmanları Kurulu, “4369 Sayılı Kanun’un Uygulanmasında Ortaya Cıkan Sorunlar ve Değisiklik Onerileri”, Vergi Dunyası, S. 217, Eylul 1999, s. 181-241.
  • HINES James R. Jr., “What is Benefit Taxation?”, Journal of Public Economics, 75, 2000, 483-492.
  • KALKAN Suleyman, “Bir Butun Olarak İngiliz Vergi Sistemi”, Vergi Dunyası, S. 182, Ekim 1996, s. 31-39.
  • KANTARCI H. Bulent, “Avrupa Birliğine Uye Ulkelerde ve Turkiye’de Gelir Vergisi Tarifesi ve Hesaplama Oranlarının Karsılastırılması”, Vergi Sorunları, S. 110, Kasım 1997, s. 114-120.
  • KARAYILMAZLAR Ekrem/GURAN M. Cahit, “Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartısmalar Cercevesinde Karsılastırmalı Bir Analiz” AU SBF Dergisi, 2005, s. 141-169,
  • http://www.politics.ankara.edu.tr/dergi/pdf/60/2/6_ekrem_karayilmazlar_me hmet_cahit_guran.pdf, 6.8.2012.
  • KARAYILMAZLAR Ekrem, “Artan Oranlı Gelir Vergisine Karsı Duz Oranlı Gelir Vergisi” Piyasa, Guz 2004, Sayı:12, s. 89-120.
  • KIZILOT Sukru, “Cağdas Vergicilikte Oran Yapısı ve Turk Vergi Sistemi”, Vergi Sorunları, S. 111, Aralık 1997, s. 65-79.
  • KORKUSUZ Mehmet, “Gelir Vergisi Tevkifat Oranlarının Yeniden Belirlenmesi İhtiyacı”, Maliye ve Sigorta Yorumları, S. 287, 1 Ocak 1999, s. 28-30.
  • LANG Joachim, (Cev. BASARAN Funda) “Vergi Adaletinin Anayasal Temelleri”, XII. Maliye Sempozyumu’nda Sunulan Tebliğ, Bodrum1998, s. 6-150.
  • MUSGRAVE Richard Abel/MUSGRAVE Peggy, Public Finance in Theory and Practice,New York 1989, Mcgraw Hill Book Company.
  • NADAROĞLU Halil, Kamu Maliyesi Teorisi, İstanbul 1998, Beta Yayıncılık.
  • NEMLİ Arif, Kamu Maliyesi, İstanbul 1979, İ.U.İ.F. Maliye Enstitusu Yayınları.
  • OYAN Oğuz, “Vergi Politikasında Yazbozlar”, Turk-İs Yıllığı’99, Ankara 1999, s. 97-129.
  • ÖNCEL Mualla/KUMRULU Ahmet/CAĞAN Nami, Vergi Hukuku, Ankara 2010, Turhan Kitabevi.
  • SARIOĞLU Fatih, “Vergi Sisteminin Butunselliği ve Artan Oranlılık”, GU İİBF Dergisi, 1/2002, s. 219-228.
  • SELİM Raziye/SENESEN Umit, “Gelir Vergisinin 1960’dan Sonra Turkiye Kisisel Gelir Dağılımı Uzerine Etkisi”, İktisat İsletme ve Finans, S. 158, Mayıs 1999, s. 30-38.
  • SENER Orhan, “AET ve OECD Ulkelerindeki Reform Eğilimleri Yonunden Turk Vergi Sistemi’nin Ekonomik Analizi”, Cesitli Acılardan Vergileme ve Sorunları, Ankara HU.İİBF Maliye Bolumu, 1990, s. 66-86.
  • SENER Orhan, Kamu Ekonomisi, İstanbul 1996, Beta Yayınları.
  • TEKİN Fazıl, Artan Oranlılık ve Turk Gelir Vergisindeki Uygulaması, Eskisehir 1978, Eskisehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayınları.
  • TURHAN Salih, Vergi Teorisi ve Politikası, İstanbul 1998, Filiz Kitabevi.
  • TÜRK İsmail, Maliye Politikası, Ankara 1997, S Yayınları.
  • ULUATAM Ozhan, Vergi Hukuku, Ankara 1995, Seckin Yayınevi.
  • ÜSTÜN Umit Suleyman, “Anayasa Mahkemesinin Ucret Gelirlerine İliskin Gelir Vergisi Tarifesi İptal Kararı ve Değerlendirilmesi”, Gazi Universitesi Hukuk Fakultesi Dergisi, yıl 2010, C. XIV, S. 2, s. 593-606.
  • YERELİ Ahmet Burcin/ATA Ahmet Yılmaz, “Vergi Adaletine Ulasma Yontemleri Cercevesinde Fayda İlkesinin Teorik Acıdan Değerlendirilmesi”, Maliye Dergisi, S. 161, Temmuz-Aralık 2011, s. 21-32.
  • YILMAZ Gulay Akgul, “Turkiye’de Gelir Vergisi Tarifesinde Meydana Gelen Değisikliklerin vergilendirmede Adalet İlkesi Bakımından Değerlendirilmesi”, Marmara Universitesi İİBF Dergisi, yıl 2006, C. XXI, S. 1, s. 239-268.