Antibiyotikler ve kullanım alanları

Mikroorganizmaların büyümesini durduran ya da öldüren antibiyotikler, biyolojik kaynaklı ya da sentetik olarak elde edilen çok etkili biyoaktif maddelerdir. Etki tarzlarına ve etkiledikleri mikroorganizmalara göre çok sayıda antibiyotik bulunmaktadır. Antibiyotikler insan ve hayvan sağlığı, gıda sektöründe besinlerin korunması, balık gibi sucul canlıların sağlığı ve büyümesi ve hastanelerde ve ilaç endüstrisinde bilimsel araştırma faaliyetleri için kullanılmaktadır. Antibiyotikler tüm dünyada en çok kullanılan ilaçlardır. Antibiyotikler, gelişmekte olan ülkelerde yanlış ve aşırı kullanılmaktadır. Ayrıca, antibiyotikler reçetesiz olarak eczanelerde, hatta marketlerde dahi satılabilmektedir. Antibiyotik kullanımının yararları olmasının yanısıra zararlarının da olduğu akılda tutulmalıdır. Bu nedenle ülkemizde antibiyotik tüketiminin azaltılması için gerekli önlemlerin alınmalıdır.
Anahtar Kelimeler:

Antibiyotik, İlaç, Türkiye

Antibiotics and usage areas

Antibiotics those supress growth of microorganisms or kill them are very effective bioactive materials which have biological origin or synthetically obtained. There are many antibiotics according to the effect manner of them and the microorganisms they effect. Antibiotics are used for human and animal health, food protection in food industry, health and growth of aquatic livings as fish and in hospitals and scientific activities in pharmaceutical industry. Antibiotics are the widely used pharmaceuticals in whole world. Antibiotics are used wrongly and excessively in developing countries. Furthermore, antibiotics could be sold in pharmacies even in markets without prescription. It should be born in mind that antibiotic usage has damages together with benefits. Therefore, required cautions have to be taken for the decrement of antibiotic consumption in our country.

___

  • Saygı, Ş., Battal, D., Özlen Şahin, N., Çevre ve İnsan Sağlığı Yönünden İlaç Atıklarının Önemi, Marmara Pharmaceutical Journal, 16, 82-90, 2012.
  • Yalap, K.S., Balcıoğlu, I.A., Oksitetrasiklinin İleri Oksidasyon İle Arıtımına Su Bileşenlerinin Etkisi, İTÜ Dergisi Su Kirlenme Kontrolü, 18, 51-60, 2008.
  • Kümmerer, K., Introduction : Pharmaceuticals in the Environment- Chapter 1; Pharmaceuticals and Personal Care Products (PPCPs) as environmental pollutants, EPA, http://www.epa.gov/esd/chemistry/pharma/kummer/intro.pdf, 2002.
  • Kemper, N., Veterinary Antibiotics in the Aquatic and Terrestrial Environment, Ecological Indicators, 8, 1-13, 2008.
  • Öner, M., Genel Mikrobiyoloji, Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kitaplar Serisi No: 4, İzmir, 231-245, 1992.
  • Aktuğlu, Y., Giriş ve Genel Bilgiler Ed: Aktuğlu Y. Pratikte Antibiyotik Kullanımı. s;11–53. Sempozyum Dizisi Yayın No: 1. 1997.
  • Tunçtan, B., Buharalıoğlu, K., Farmakoloji Terimleri Sözlüğü, Sendrom III Tıp Terimleri Sözlüğü, 3, 3-44, 2005.
  • Türkoğlu, F.K., Pediatri Kliniğine Başvuran Annelerin Çocuklarda Antibiyotik Kullanımı Konusundaki Bilgi ve Tutumların Araştırılması. Sağlık Bakanlığı Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği, Uzmanlık tezi, s.120, İstanbul. 2008.
  • Chambers, F.H., Antimicrobial Agents. Ed: Goodman, L.S., Gilman, A. Goodman & Gilman’s Pharmacological Basis of Therapeutics 10th edition, 1143-1169, The McGraw-Hill Company, USA, 2001.
  • Cohen, F.L., Tartasky, D., Microbial Resistance to Drug Therapy: A Review, Am J. Infect. Control., 25: 51-64, 1997.
  • Durupınar, B., Antibiyotiklere Direçte Yeni Eğilimler, Klimik dergisi, 14, 2, 47-56, 2001.
  • Aktuğlu, Y., Geçmişten Günümüze Antibiyotikler. In: Tabak F, Öztürk R, Aktuğlu Y (eds). Akılcı Antibiyotik Kullanımı ve Erişkinde Toplumdan Edinilmiş Enfeksiyonlar. İÜ. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, İstanbul, 9-22, 2002.
  • Saltoğlu, N., Antibiyotiklere Direnç Problemi ve Etkileri, Klimik dergisi, 18, 1, 178-181, Kasım 2005.
  • Vandenbroucke-Grauls, C.M., The Threat of Multiresistant Microorgamisms, Eur. J. Clin. Microbiol. Infect. Dis. 12, 1, 27-30, 1993.
  • CDC (Centers for Disease Control), Nosocomial transmission of multi- drug resistant tuberculosis to health-care workers and HIVinfected patients in an urban hospital-Florida. MMWR Morbid Mortal Wkly Rep1990; 39:718-22
  • Shlaes DM, Binczewski B, Rice LB. Emerging antimicrobial resistance and the immunocompromised host. Clin. Infect. Dis., 39, 718-722, 1993.
  • Barlett, J.G., Froggatt, J.W., Antibiotic Resistence. Arch. Otolaryngol Head. Neck. Surg., 121, 392-396, 1995.
  • Schentag, J.J., Understanding and Managing Microbial Resistance in Institutional Setting. Am. J. Health. Syst. Pharm., 52, 2, 9-14, 1995.
  • Stephens, D.S., Farley, M.M., Editorial. Am. J. Med. Sci., 311, 1-2, 1996.
  • Akkan, A.G., Antibiyotiklerin Sınıflandırılmaları, İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Etkinlikleri, Sempozyumu, İstanbul, s. 53-62, 2-3 Mayıs 1997.
  • Yamantürk Çelik, P., Büget, B., Geçmişten Günümüze Genel Eğitimi Kullanımı Pratikte Antibiyotik Antibiyotikler, http://www.ankemdernegi.org.tr/?dp=sizdengelenler&y aziID=66, 2015. Bir Bakış,
  • Hart, C.A., Kariuki, S., Antimicrobial Resistance in Developing Countries, B.M.J., 317: 647-650, 1998.
  • FEDESA, Antibiotic Use in Farm Animals does not Threaten Human Health. Press release. Visby, Sweden, 2001.
  • Schwabe, U., Paffrath, D., Arzneiverordnungs –Report 2001. Springer Verlag, Berlin, Heidelberg, p.982, 2001.
  • Mölstad, S., Lundborg, C.S., Karlsson, A.K., Cars, O., Antibiotic Prescription Rates Vary Markedly Between 13 European countries. Scand. J.Infect. Dis., 34, 366- 371, 2002.
  • Serrano, P.H., Responsible Use of Antibiotics in Aquaculture. Fisheries Technical Paper 469, Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO), Rome, 2005.
  • Kümmerer, K. Antibiotics in the aquatic environment- A Review Part I, Chemosphere 75, 417-434, 2009.
  • Sarıçay, N.S., Türkiye’de ve İzmir’de İlaç Sanayi, Sektörel, Arge, 15-16, 2009.
  • Tİ (Türkiye’de ilaç), İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası, s44. İstanbul, 2003.
  • Karabay, O., Hosoğlu, S., Increased Antimicrobial Consumption Following Reimbursement Reform in Turkey. J. Antimicrob. Chemother., 61, 5, 1169-1171, 2008.
  • Karabay, O., Türkiye’de Antibiyotik Kullanımı ve Direnç Nereye Gidiyor? ANKEM Dergisi 23 (Ek:2): 116-120, 2009.
  • 32. Türkdoğan, F.I., Yetilmezsoy, K., Appraisal of Potential Environmental Risks Asscoiated With Human Antibiotic Consumption in Turkey, Journal of Hazardous Materials, 166, 297-308, 2009.