Yazının Dijital Ortamda Rezonansı ve İçeriğin Yüzeyselleşmesi

Tarih boyunca iletişim araçlarının teknolojisine bağlı olarak iletişim unsurlarının niteliğinde değişimler gerçekleşmiştir. Günümüzde de iletişim ortamı bilgisayar ve internet sayesinde değişmektedir. İnsanlık tarihinin önemli iletişim unsurlarından birisi olan yazı bu süreçte hem nitelik hem de nicelik olarak değişime uğramaktadır. Bilgisayar ve internet içeriğin üretimini ve tüketimini hızlandırmış, bu sayede yazının içeriği seyrelmiş, bilginin ağırlığı azalmıştır. Yazının okunduğu ortamlar ve multimedya teknolojisi yazının anlatım gücünü azaltmıştır. Reklam ve okunma kaygısı ile okuyucuların entelektüel seviyelerini zorlamayan içerikler üretilmeye başlanmıştır. İnternetteki yoğunlukta fark edilme kaygısı yaşayan ve ön plana çıkmaya çalışan içerik üreticileri yazıyı video, grafik gibi diğer iletişim unsurlarıyla birlikte sunarak okuyucunun dikkatini birden fazla parçaya yöneltmeye başlamışlardır. Yeni iletişim teknolojileriyle birlikte yazının kolayca üretilip yayılması, yayın maliyetinin düşmesi yazının yayın sürecine hazırlanırken harcanan emeğin ve kalite sorunun ortaya çıkmasını beraberinde getirmiştir. Yazı, dijital iletişim araçlarının ağırlıkta olduğu günümüzde yeni bir form ve içerik kazanmış gözükmektedir. Bu çalışmada yazının içerisinde bulunduğu ortama göre belirli imkanlara, sınırlara göre şekil aldığı varsayılmıştır. Yazının imkan ve sınırları yazının söylemini biçimlendirmiştir. Bu bağlamda, bu çalışmada yazının ortamlara göre değişen özelliklerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Yazının değişen söylemi, yazılı ve dijital ortamlardaki özellikleri literatür taraması yapılarak ve konu hakkında temel ve güncel eserler incelenerek ortaya konmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Okuma, Yazılı kültür, Dijital kültür, Rezonans, Yüzeyselleşme

Digital Resonance of Writing and Becoming Superficial of the Content

The quality of communication factors has gone through changes throughout history due to the changes in technologies of means of communications. Communication is still changing today thanks to computers and Internet. Writing as the most important communication component of history of humanity is going through both qualitative and quantitative changes. Computers and Internet have speeded up the production and consumption processes of the content, and thus the content of writing became thinner while density of knowledge is reduced. The environments in which writing is read and multimedia technologies have caused reduction in the power of expression. Advertisements and the concern to be read led to the production of content which does not push the intellectual limits of readers. Concerned with being seen and wanting to stand out in the crowd, content generators were led to direct the reader’s attention to many factors apart from writing using other communication tools such as video, graphics etc. The ease in generation and distribution of writing and the reduction in publishing costs with new communication technologies brought with them the issues of labor and quality in the process of preparing texts for publication. Writing looks like it had acquired a new form and content today with the dominance of digital communication tools. In this study, it is assumed that the writing forms according to the medium and certain opportunities and limits. The opportunities and limits of the writing form the discourse of the writing. In this context, in this study, it is aimed to reveal the characteristics of writing that change according to the media. The changing discourse of writing and its features in written and digital media have been tried to be revealed by literature review and by examining the basic and current works on the subject.

Keywords:

Reading, Written culture, Digitial Culture, Resonance, Superficiality,

PDF

___

Asutay, H. (2009). Elektronik yazın, yeni teknolojilerle birlikte yazın dünyasında ortaya çıkan yeni yazınsal tür ve biçimler. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (2), 63-86 içinde. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/321630
Berthof, A. E. (1998). Önsöz. Freire, P. ve Macedo, D. Okuryazarlık, Sözcükleri ve Dünyayı Okuma (s. 17-32) içinde. (Serap Ayhan, Çev.). Ankara: İmge Kitabevi.
Binark, M. (2014). Giriş. Mutlu Binark (Ed.). Yeni Medya Çalışmalarında Araştırma Yöntem ve Teknikleri, (s. 15-25) içinde. İstanbul: Ayrıntı Yayınevi.
Carr, N. (2012). Yüzeysellik: İnternet Bizi Aptal Mı Yapıyor? (İbrahim Kapaklıkaya, Çev.). İstanbul: Ufuk Yayınları.
Castano, E. ve Kidd, D. C. (2013). Reading Literary Fiction Improves Theory of Mind. Sience, 342, 377-380.
Castells, Manuel. (2016). İletişimin Gücü. (Ebru Kılıç, Çev.) İstanbul: Bilgi Yayınevi.
Chartier, Roger. (1997). Yeniden Geçmiş Tarih, Yazılı Kültür, Toplum. (Levent Arslan, Çev.) Ankara: Dost Kitapevi.
Çomu, T. ve Halaiqa, İ. (2014). Web İçeriklerinin Metin Temelli Çözümlenmesi. Yeni Medya Çalışmalarında Araştırma Yöntem ve Teknikleri, (s. 26-87) içinde. Mutlu Binark (Ed.). İstanbul: Ayrıntı Yayınevi.
Dursun, Ç. (2013). Sözlü, Yazılı ve Görsel Kültürde İnsan ve Toplum. İletişim Sosyolojisi, Hayati Tüfekçioğlu, (Ed.). T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını. 2666. Açıköğretim Fakültesi Yayını No: 1632. Anadolu Üniversitesi.
Eagleman, D. (2016). Beyin, Senin Hikayen. (Zeynep Arık Tozar, Çev.). İstanbul: Domingo.
Freire, P. ve Macedo, D. (1998). Okuryazarlık, Sözcükleri ve Dünyayı Okumak, (Serap Aydın, Çev.). Ankara: İmge Yayınevi.
Gitelman, L. (2006). Always Already New: Media, History and the Data of Culture. Cambridge MA: MIT Press.
Goody, J. (2011). Yaban Aklın Evcilleştirilmesi. (Koray Değirmenci, Çev.). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
Goody, J. (2013). Yazılı ve Sözel Arasındaki Etkileşim. (Osman Bulut, Çev.). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
Hill, K. (2014, Temmuz). Ex-Facebook Data Scientist: Every Facebook User Is Part Of An Experiment At Some Point. Erişim. 28.08.2018. https://www.forbes.com/sites/ kashmirhill/2014/07/07/ex-facebook-data-scientist-every-facebook-user-ispart-of-an-experiment-at-some-point/#29358ba538e5
Holiday, R. (2018)a. Why Everyone Should Watch Less News. Erişim: 24.08. 2018. https:// medium.com/s/story/the-case-for-watching-less-news-8020c88fd5f.
Holiday, R. (2018)b. If You Watch “THE NEWS”… I Have Some Bad News For Your Success & Happiness. Erişim: 26.08.2018 https://medium.com/@RyanHoliday/if-you-watchthe-news-i-have-some-bad-news-for-your-success-happiness-d16a8e011ecb.
Jean, G. (2015). Yazı, İnsanlığın Belleği. (Nami Beşer, Çev.). İstanbul: YKY.
Köroğlu, O. (2012). İnsan Bilgisayar Etkileşimleri Açısından Yeni İletişim Ortamları, AJIT- e: Online Academic Journal of Information Technology, 2012–3(6), DOI: 10.5824/1309- 1581.2012.1.001.x.
Maigret, E. (2016). Medya ve İletişim Sosyolojisi. (Halime Yücel, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
Manguel, A. (2013). Okumanın Tarihi. (Fosun Elioğlu, Çev.). İstanbul: YKY.
McLuhan, M. (1996). Understanding Media, Extantion of Man. Cambridge, Massachusetts: First MIT Press Edition.
McLuhan, M. (2001). Gutenberg Galaksisi, Tipografik İnsanın Oluşumu. (Gül Çağalı Güven, Çev.). İstanbul: YKY.
Postman, N. (2012). Televizyon: Öldüren Eğlence, Gösteri Çağında Kamusal Söylem. (Osman Akınhay, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınevi.
Ong, W. J. (2007). Sözlü ve Yazılı Kültür, Sözün Teknolojileşmesi. (Sema Postacıoğlu Banon, Çev.). İstanbul: Metis.
Paine, T. (2018). Akıl Çağı. (Ali İhsan Dalgıç, Çev.). İstanbul: İş Bankası Yayınları.
Ramashandran, V. S. (2011). Öykücü Beyin. (Ayşe Cankız Çevik, Çev.). İstanbul: Alfa Yayınları.
Robinson, A. (2014). Yazının Kökenleri. David Crowley-Paul Heyer (Ed.). İletişim Tarihi. (Berkay Ersöz, Çev.). (S. 66-75) İçinde. Ankara: Siyasal Yayınevi.
Rowland, D. W. (2014). Giriş. İletişim Tarihi, David Crowley-Paul Heyer (Ed.). İletişim Tarihi. (Berkay Ersöz, Çev.). (S. 10-22). Ankara: Siyasal Yayınevi.
Sanders, B. (2012). Öküzün A’sı, Elektronik Çağda Yazılı Kültürün Çöküşü ve Şiddetin Yükselişi. Çev. (Şehnaz Tahir, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınevi.
Sweller, J. (1999). Instructional Design in Technical Areas. Camberwell, Australia: Austrailan Council for Educational Research (ACER).
Topscott, D. (2009). Grown Up Digital. New York: McGraw-Hill.
Van Dijk, J. (2018). Ağ Toplumu. (Özlem Sakin, Çev.). İstanbul: Kafka Epsilon Yayıncılık.