İNTERNET GAZETECİLİĞİ ve HABER SÖYLEMİ: REİNA SALDIRISI HABERLERİNİN ÇÖZÜMLEMESİ

Söylem, mantıksal tutarlılığa dayanan bir düşünme biçiminin yazılı ya da sözlü olarak dile getirilişidir. Haber başlıklarında ve metinlerinde yer alan söylemler, farklı söyleme biçimlerinden yararlanılarak, çok başka anlamlara gelecek şekilde kullanılabilmektedir. Özellikle, teknolojinin gelişmesiyle birlikte internet haberciliğinin gelişmesi ve bu habercilik türünün kolay ve hızlı bir şekilde ulaşılabilir olması, son dakika haberleriyle güncellenebilir olması ve fazla alternatif içermesi gibi birçok nedenden dolayı, hızla basılı gazeteciliğin yerini almaktadır. Bu nedenle; internet haberlerinin okurları etkileme gücü gün geçtikçe artmaktadır. Bu çalışmanın amacı, 2017 yılının ilk saatlerinde İstanbul Ortaköy’deki gece kulübü Reina’ya düzenlenen ve 39 kişinin hayatını kaybettiği saldırı özelinde, internet haberlerinde yer alan haber metinlerinin söylem incelemesini yapmaktır. Çalışmanın uygun bir şekilde yürütülebilmesi için konuyla ilgili haberler, Teun van Dijk’ın eleştirel söylem analizi modeli kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma kapsamında; saldırının yapıldığı gün olan 1 Ocak 2017 tarihinden, saldırganın yakalanmasından sonraki günleri de kapsaması için 20 Ocak 2017 tarihine kadar olan, seçilecek internet gazetelerindeki konuya ilişkin haberler, söylem analizine tabi tutulacak ve terör olaylarının internet medyasındaki ele alınış biçimi ortaya konulacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Medya, İnternet Gazeteciliği, Haber ve Söylem

INTERNET JOURNALISM and NEWS DISCOURSE: ANALYSIS OF NEWS ABOUT REINA ATTACK

Discourse is oral or written utterance of a style of thinking based on logical coherence. To simplify, it can be considered as the whole of scientific speeches and texts related to a system or a concept. Especially with the advancement of technology, the internet journalism has improved and can be accessed easily and quickly. As such kind of journalism can be updated by breaking news and includes many alternatives, it replaces the written journalism. Therefore, the power of internet news to influence readers increases day by day. The aim of this study is to make discourse analysis of news texts included in internet with relation to the attack organised against the night club Reina and caused death of 39 people in İstanbul Ortaköy during the first hours of 2017. In order to carry out the study smoothly, the related news have been analysed by means of critical discourse analysis model of Teun van Dijk. Within the scope of the research, the news, to be selected among the ones between 1 January 2017 the date of attack, and 20 January 2017 covering the seizure of the attacker, will be subjected to discourse analysis, and the method/style of handling terrorist attacks in internet journalism will be put forward.

Keywords:

Media, Internet Journalism, News and Discourse,

PDF

___

Doruk, Ö. (2013). Disiplin Toplumu ve Haber Söylemi: Gökkuşağı Derneği’nce Yapılması Planlanan Yürüyüşün Engellenmesine İlişkin Haberlerin Çözümlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 1(2), 106-132.
Elbirlik, T. ve Karabulut F. (2015). Söylem Kuramları: Bir Sınıflandırma Çalışması. Dil Araştırmaları Dergisi, 17, 31-50.
Elpeze Ergeç, N. (2010). Medya ve Söylem. Ankara: Pegem Akademi,
Fairclough, N. (2015). Dil ve İdeoloji. B. Çoban ve Z. Özarslan (Ed.). Söylem ve İdeoloji (s. 121-135), İstanbul: Su Yayınları.
Golding, P. and Murdock G. (2008). İdeoloji ve Kitle İletişim Araçları: Belirlenim Sorunu. L. Yaylagül ve N. Korkmaz (Der.). Medya, Popüler Kültür ve İdeoloji (s. 23-58). Ankara: Dipnot Yayınları.
Karaduman, S. ve Batu, N. M. (2011). Televizyon Haberlerinde Terörizm Olgusunun TRT’nin Haber Söylemi Bağlamında İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 359-374.
Kazan, H. (2016). Terör-Medya İlişkisi ve Medyada Terör Haberciliği. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 12, (24), 109-146. Kocaman, A. (2009), Söylem Üzerine. Ankara: ODTÜ Yayıncılık.
Olgundeniz, S. S. ve Çatalcalı, A. (2011). Dergi Kapaklarında Kullanılan Haber Başlıklarının Dili ve Söylemi: Diyet ve Moda Haberleri Aracılığıyla Oluşturulan Kadın Kimlikleri. Selçuk İletişim Dergisi, 7 (1), 174-191.
Ongun, Ö. (2014). Uluslararası Habercilik ve Söylem: Türkiye’deki Gazetelerin Suriye İç Savaşını Yansıtma Biçimleri. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 20, 77-97.
Özer, Ö. (2009). Eleştirel Haber Çözümlemeleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
Özer, Ö. (2011). Haber Söylem İdeoloji Eleştirel Haber Çözümlemeleri. Konya: Literatürk Yayınları.
Özer, Ö. ve Dağtaş, E. (2012). Haber Söylemi: 11 Nisan 2011 Tandoğan Meydanı’ndaki “Esnaf Toplanması”nın Medyadaki Sunumu. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 16, 281- 307.
Pazarbaşı, B. ve Koç, S. (2009). 03 Ocak 2008’de Diyarbakır’da Yaşanan Bombalı Terör Eylemi ve Basın Söylemleri. M. Şeker ve N. T. Şeker (Ed.). Terör ve Haber Söylemi (s. 157-208). Konya: Literatürk Yayınları.
Ruhi, Ş. (2009). Söylem ve Birey. A. Kocaman (Ed.), Söylem Üzerine (s. 12-26), Ankara: ODTÜ Yayıncılık.
Şeker, M. (2003). Haber Söylemi İçinde Yapılandırılmış Örtülü Nesnellik İhlalleri. Selçuk İletişim Dergisi, 2 (4), 100-113.
Şeker, M. (2009). Dağlıca Baskını Haberlerinin Söylemi. M. Şeker ve N. T. Şeker (Ed.). Terör ve Haber Söylemi (s. 89-156). Konya: Literatürk Yayınları.
Sucu, İ. (2012). Althusser’in Gözünden İdeoloji ve İdeolojinin Bir Taşıyıcısı Olarak Yeni Medya. Selçuk İletişim Dergisi, 7 (3), 30-41.
Van Dijk, T. A. (1988). News As Discourse, Hillsdale. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
Van Dijk T. A. (2007). Bir Söylem Olarak Haberin Disiplinler Arası Çözümlenmesi. Ü. Atabek G. Ş. Atabek (Ed.). Medya Metinlerini Çözümlemek İçerik Göstergebilim ve Söylem Çözümleme Yöntemleri, Ankara: Siyasal Kitabevi.
Van Dijk, T. A. (2015). Söylem ve İdeoloji Çok Anlamlı Bir Yaklaşım. B. Çoban ve Z. Özarslan (Ed.) Söylem ve İdeoloji (s. 15-100). İstanbul: Su Yayınları.
Yetkin, B. (2011). Haber Söyleminde Egemen İdeolojinin Yeniden Üretimi: Magazinleşme Bağlamında Bir Analiz. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 33, 27-60.
Bia (Bağımsız İletişim Ağı). Erişim: 4 Nisan 2017, Reina Saldırısı Haberleri Listesi. https://bianet.org/ archives/search?utf8=%E2%9C%93&q=reina+sald%C4%B1r%C4%B1s%C4%B1&sec=bian et
ensonhaber.com. Erişim: 4 Nisan 2017, Reina Saldırısı Haberleri Listesi. http://www.ensonhaber.com/ara ma/?q=reina+sald%C4%B1r%C4%B1s%C4%B1
internethaber.com. Erişim: 4 Nisan 2017, Reina Saldırısı Haberleri Listesi. http://www.internethaber. com/arama/reina%20saldirisi