ÖĞRETMEN ADAYLARININ SOSYAL BECERİ ÖĞRETİMİNDE KIBRIS MASALLARININ KULLANIMINA YÖNELİK GÖRÜŞLERİ

Masallar, çocukların dilsel gelişimlerini desteklemekte; sosyal ve kültürel çevreye uyumunu kolaylaştırmakta; bireyin kültür ve eğitim hayatına katkı sağlamaktadır. Ayrıca kendini ifade etme, iletişim kurma, grupla bir işi yürütme, duygulara yönelik becerilerini ve problem çözme gibi sosyal becerilerini geliştirmektedir. Çalışmanın amacı öğretmen adaylarının sosyal beceri öğretiminde Kıbrıs Türk masallarının kullanımına ilişkin görüşlerini ortaya koymak ve öneriler geliştirmektir. Bu çalışma nitel araştırma tekniklerinden fenomenolojik (olgubilimsel) yaklaşımına dayalı olarak tasarlanmıştır. Beş açık uçlu sorudan oluşan görüşme soruları, özellikle öğretmen adaylarının Kıbrıs Türk masallarının sosyal beceri öğretimine ilişkin katkılarına yönelik görüşlerinin alınmasına odaklı olarak hazırlanmıştır. Elde edilen veriler, içerik analizi ve betimsel analiz ile çözümlenmiştir. Çalışma grubunu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki özel bir üniversitede eğitim gören 15 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Bulgular kısmında yer alan tablolarda ortaya çıkan kod ve temalar frekans değerleri verilen örnek ifadeler ile birlikte sunulmuş ve yorumlanmıştır. Öğretmen adaylarına göre Kıbrıs Türk masallarının geliştirdiği sosyal beceriler; akran ilişkili beceriler, duygulara yönelik beceriler ve akademik beceriler olarak ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Masal, Kıbrıs Türk masalları, Sosyal beceri, Öğretmen adayları

OPINIONS OF PRE-SERVICE TEACHERS ON THE USE OF CYPRUS TALES IN SOCIAL SKILL TEACHING

Fairy tales support the linguistic development of children; facilitates its adaptation to the social and cultural environment; contributes to the cultural and educational life of the individual. In addition, it develops social skills such as self-expression, communication, working with a group, emotional skills and problem solving. The aim of the study is to reveal the opinions of prospective teachers on the use of Cyprus Turkish fairy tales in social skills teaching. This study was designed based on the phenomenological approach, one of the qualitative research techniques. The five open-ended interview questions were prepared with the focus of getting the opinions of the pre-service teachers on the contribution of the Cyprus Turkish fairy tales to teaching of social skills. The obtained data were analyzed by content analysis. The study group consists of 15 pre-service teachers studying at a private university in the Turkish Republic of North Cyprus. According to pre-service teachers, social skills developed by Cyprus Turkish fairy tales were revealed as peer-related skills, emotional skills and academic skills.

Keywords:

Fairy Tale, Cyprus Turkish fairy tales, Social skills, Pre-service teachers,

PDF

___

Afzalkhani, M. (2022). The comparison between tow methods of playing and storytelling in pre-school children self-help and social skills. Educational Researches, 17(69). https://edu.bojnourd.iau.ir/ article _686645.html?lang=en
Alptekin, A. B., & Sakaoğlu, S. (1985). Kıbrıs Türk masalları, folklor ve etnografya araştırmaları. Anadolu Sanayi.
Arıcı, A. F., & Bayındır, N. (2015). Masalların öğretim aracı olarak kullanılması üzerine bir araştırma.
Journal of Language and Literature Education, 15, 106-119.
Aydın, M. Z., & Gürler, Ş.A. (2012). Okulda değerler eğitimi. Nobel Yayıncılık.
Aksoy, P. (2020). The challenging behaviors faced by the preschool teachers in their classrooms, and the
strategies and discipline approaches used against these behaviors: the sample of United States. Participatory Educational Research, 7(3), 79-104. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1269239.pdf
Aksoy, P. (2021). Okul öncesi öğretmenleriyle yapılan görüşmelere göre okul öncesi dönemde sosyal
becerilere ilişkin çok yönlü bir değerlendirme. Trakya Eğitim Dergisi, 11(1), 386-411. 10.24315/tred.749188
Bacanlı, H. (1999). Sosyal beceri eğitimi. Nobel Yayıncılık.
Batur, Z., & Alkan, H. A. (2020). Masalların dil becerilerinin geliştirilmesine katkısı: öğretmen adayları
örneği. Folklor/Edebiyat, 26(103), 509-526.
Cihangir, Y. (2013). Tekerlemeli ve sözlü oyunların KKTC’deki okul öncesi çocukların Türkçe dil
becerilerine kazanımları. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, Kıbrıs Özel Sayısı I, 1, 175-183.
Çakır, R. (2020). Kıbrıs masallarında yer alan geleneksel değerlerin ward bağlantı yöntemiyle
sınıflandırılması ve incelenmesi. Uluslararası Türk Kültür ve Sanatı Sempozyumu Bildiri Kitabı, Ankara, 490-518.
Çakır, R. (2022). Kıbrıs ve Elazığ Masallarında yer alan toplumsal ve bilimsel değerlerin ward bağlantı yöntemiyle değerler eğitimi açısından incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 19, 411- 432. DOI: 10.46778/goputeb.
Çevik, A., & Müldür, M. (2019). Sınıf öğretmeni adaylarının çocuk edebiyatı farkındalığı. Elektronik
Sosyal Bilimler Dergisi, 18(72), 1942-1956. 10.17755/esosder.564082
Çiftçi, İ., & Sucuoğlu, B. (2012). Bilişsel süreç yaklaşımıyla sosyal beceri öğretimi. Kök Yayıncılık.
Çobanoğlu, Ö. (2000). Aşık tarzı edebiyat geleneği ve destan türü. Akçağ Yayınları.
Çubukçu, Z., & Gültekin, M. (2006). İlköğretimde öğrencilere kazandırılması gereken sosyal beceriler. Bilig, 37, 155-174.
Dereli, E. (2008). Çocuklar için sosyal beceri eğitim programının 6 yaş çocukların sosyal problem çözme
becerilerine etkisi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Elliott, S. N., & Busse, R.T. (1991). Social skills assessment and intervention with children and
adolescents. School Psychology International, 12, 63- 83.
Elliott, S. N., & Gresham, F. M. (1987). Children's social skills: Assessment and classification
practices. Journal of Counseling & Development, 66(2), 96-99.
Enginün, İ. (1987). Çocuk edebiyatına toplu bir bakış. Türk Dili Dergisi, Çocuk Edebiyatı Özel Sayısı.
TDK Yayınları.
Gökdemir, G. (2008). Kıbrıs Türk kültüründe masal geleneği. (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gökçeoğlu, M. (2005). Toplu Masallar I-II. Özyay Matbaası.
Gülay, H., & Akman, B. (2009). Okul öncesi dönemde sosyal beceriler. Ankara: Pegem Akademi.
Hasanzadeh Vayaiee, H., & Navaie, S. (2020). The effectiveness of storytelling on social skills
development of elementary secondary boy students. Pouyesh in Humanities Education, 6(21), 61-72. http://humanities.cfu.ac.ir/article_1436.html?lang=en
Ilıcak, N. G., & Bal, F. (2019). Masal terapinin anaokulu öğrencilerinin sosyal iletişim becerileri üzerindeki etkisinin incelenmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(3), 517-533. https://dergipark.org.tr/en/pub/asead/issue/44114/537610
İslamoğlu, M., & Öznur, Ş. (2007). Karşılaştırmalı Kıbrıs Türk ve Rum masalları. Ateş Matbaacılık.
Konedralı, G. (1996). Kıbrıs Türk halk edebiyatından derlenen bir masalın kişilerarası iletişim çatışmaları açısından analizi (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Konedralı, G., Güneyli, A., & Ummanel, A. (2007). Kıbrıs masallarının eğitsel
özelliklerine genel bir bakış. S. Sever (Ed.), II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu Bildiri Kitabı (pp. 545–551). Ankara Üniversitesi Basımevi.
Karadağ, M. (1999). Türk halk edebiyatı anlatı türleri. Ürün Yayıncılık.
Kaya, T. (2000). Kıbrıs Türk çocuk edebiyatında Ayşen Dağlı’nın masalları. III. Uluslararası Kıbrıs Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı., Cilt 2, (pp.339-351) DAÜ Basımevi.
Marzuki, I. (2020). Fairy tale development of creativity skills basic schools students. Journal of Social
Science Studies, 7(1), 28-36.
Miles, M. B., & Huberman, M. A. (1994). Qualitative data analysis: A sourcebook of new methods. SAGE Publication.
Nuhoğlu, M. M. (2005). Masallar üzerinde çoklu zekâ ve yapısalcılık denemesi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(19), 187-205.
Öznur, Ş. (2002). Masal metinleri, akıldane, ahdımamım olsun, gülbalım, halkbilimi. Halk Sanatları Vakfı.
Pekdoğan, S. (2016). Hikâye Temelli Sosyal Beceri Eğitim Programının 5-6 yaş çocukların sosyal becerilerinin gelişimine etkisinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 41, 305-318.
Sakaoğlu, S. (1983). Kıbrıs Türk masalları. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Sakaoğlu, S. (2002). Gümüşhane ve Bayburt masalları. Akçağ Yayınları.
Saraçoğlu, E. (2004). Türk ağzı. Ateş Matbaacılık.
Şahin, M. (2011). Masalların çocuk gelişimine etkilerinin öğretmen görüşleri açısından incelenmesi. Milli Folklor Dergisi, 12(89), 208- 219.
Tekindal, M. & Uğuz Arsu, Ş. (2020). Nitel araştırma yöntemi olarak fenomenolojik yaklaşımın kapsamı ve sürecine yönelik bir derleme. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 20(1), 153-172. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/uobild/issue/58856/813813
Temizyürek, F., & Vargelen, A. G. H. (2016). Türkçe öğretmeni adaylarının masal farkındalığı ve bu
farkındalığın kültürel değerlerin aktarılmasındaki önemi. Journal of Research in Education and Teaching, 5, 60- 70.
Urcia, I. A. (2021). Comparisons of adaptations in grounded theory and phenomenology: selecting the
specific qualitative research methodology. International Journal of Qualitative Methods, 20, https://doi.org/10.1177/16094069211045474
Yalçın, A., & Gıyasettin, A. (2003). Çocuk edebiyatı. Akçağ Yayınları.
Yeniasır, M., & Gökbulut, B. (2017). Eğitimsel açıdan Uygur ve Kıbrıs Türk masal kahramanları bağlamında iletilen olumsuz mesajlar. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Dergisi (SEFAD), 38, 307-324.
DOI Number: http://dx.doi.org/10.21497/sefad.377331
Yeniasır, M., Gökbulut, B., & Kaya, T. (2021). Anadolu ve Kıbrıs Türk halk masallarında yer alan kültürel unsurlar üzerine bir karşılaştırma. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 52, 81-113. DOI: 10.21563/sutad.986484
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
Yorgancıoğlu, O. M. (1998). Masallar/ Kıbrıs Türk folklorunda derlemeler. Arif Basımevi.
Wening, L., Rahmanto, A., & Satyawan, A. (2022). Digital storytelling in building emotional literacy and social skills in early chilhood. International Journal of Multicultural and Multireligious Understanding, 9(2), 554-561.