ŞEYH ABDURRAHMAN'A GÖRE NAKŞBENDÎLİĞİN 11 TEMEL ESASI

Ehl-i Sünnet akidesine sıkı sıkıya bağlı olmak, ruhsatı bırakıp azimetli olmak, murakebeye devam etmek, daima Hakk'a yönelik bulunmak, dünya pisliklerinden uzak kalmak, Allah'tan başka herşeyden kaçınmak, huzur alışkanlığı kazanmak, Allah'ı zikre gizli olarak devam etmek, zikir esnasında Kerim olan Allah'tan bir nefes bile gafil olmamak için nefes alışverişte kendini kontrol etmek, en büyük ahlakın sahibi olan Hz. Peygamber (s.a.v.) ahlakı ile ahlaklanmak için Abdulhâlik-i Ğucduvânî'nin ortaya koyduğu onbir esası şarttır. Bu yolda ilerleyen her kemale sahip olur. Gizli hal ve neşeli gönülle huzuru bulur. Korku, sapıtma ve tehlikelerden emin olur. Hakka kavuşmanın sevinci ile her daim huzurlu olur. Nakşî-Hâlidî silsilesinden gelen tüm mutasavvıflar bu prensipleri esas alarak şöyle der; Tasavvuf'un aslı, Kur'an ve Sünnet yolunda yürümektir. Tasavvuf; üstadlarının tarif ettiği yoldan, ne olursa olsun ayrılmamaktır. Bid'atleri, boş arzuları ve nefsani istekleri terk etmektir. Hürmet gösterilmesi gereken büyük zatlara ve diğer mahlukata karşı saygı da kusur etmemektir. İşte tasavvufun aslı ve özü budur. Kim bu yoldan saparsa, muhakkak o Hak erleri makamından düşmüş olur. Kendilerini gizlerler, kalplerinden ise vahdet yolunu izlerler. Bedenlerini halka, kalplerini Hakk'a teslim ederler. Bu yol ile gizlice Hakk'a doğru giderler. Dışardan yabancı, içerden aşina olurlar. Onlar bu yol ile hatıralarını yok ederler. Yaptıklarını ise hep gizli yaparlar. Muhabbetlerinin gizliliğini halk bilemez. Kalplerinin zevkine hiç zarar gelmez. O halde onlar, şöhret afetinden uzak ve Allah-u Zülcelal'in evliyasının seçkinleri olurlar. Bu çalışmamızda yukarıda ana hatlarıını zikrettiğimiz hususlarda Ğucduvânî ve Aktepe'den örnekler verilmek suretiyle, on bir esasın tanımları başta olmak üzere konu en güzel biçimde ifade edilmiş ve Nakşî yolunda ilerleyen bir sâlikin nefsini terbiyede vazgeçilmez prensipler olduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar kelimeler: Nakşbend, Ğucduvânî, Aktepe, nefs. Mutasavvıf.

BY SHEIKH ABDURRAHMAN ELEVEN NAQSBENDIH BASIC FACTS

Abstract Abdulhalik-i Ğucduvânî' has introduced 11 important points in order to comply with the heavenly morals of the last Prophet Mohammed (sas) consisting of the following: to be tightly linked to Ahl al-Sunnah, belief, creed, being willing to obey his dogma, being supervising, being always turned to God, keeping away from venial sin, avoiding anything other than God, being peaceful, never give upraising God, praying to God and always being aware of the fact that only with his permission we are allow to breath. Following this path one would reach perfection. The happiness of finding God will enwrap you with peace. All Sufis who are supporters of the Naqsh-Halide take those basis to heart and declare: the real Islamic Sufism is to obey the Quaran and the sunna. Never leave the path shown by the masters of Islamic Sufism. They strictly underline that one should keep away from secular and lustrous things. Showing respect to important religious men as well as to other creatures. This is the basis and only truth of Sufism. Leaving this path would mean leaving the maqam of the religious men. Sufis hide their identity but know each other from the heart. Their bodies belong to the world but their hearts belong to God. This path brings them to God. They alienate from the world and be familiar to the sprit. This forgets about the past. Their prayers are always kept as a secret. The people do not know their heavenly conversation. The peace and the joy in their hearts are always present. Thus they are far away from secular affairs but they are the chosen people. This study aims to explain and underline the most important steps which are needed to be a successful follower of the religious belief with the help of important examples provided by Gucdavini and Aktepe. Keywords: Naqshbend, Ğucduvani, Aktepe, Nafsh. Sufish.

___

  • El-Aclûnî, İsmail b. Muhammed, (1352). Keşfu’l-Hafâ ve Muzîlu’l-Đlbâs amma Đştehere mine’l-Ehâdîs alâElsineti’n-Nâs, Dar-u Đhyâi’t-Turâsi’l-Arabi, I, Beyrut: Dar-u Đhyâi’t-Turâsi’l-Arabi, no: 110
  • Arap-zâde, Muhammed, Mîzânu’t-Tarîk, Süleymaniye Ktp. Hacı Mahmud Efendi, no. 6542/2.
  • Aktepe, Abdurrahman, Risâletu’l-Edeb ve’l-Âdâb. Ali Sâfî b. Hüseyin Vaiz el-Kâşifi, (1256). Reşahât-ı Ayni’l-Hayât çev. Ma’ruf b. Şerif, Đstanbul
  • Beyhâki, Şuâbu’l-Îman, I, 396, 522. Buhârî, Ahkâm, 21. Büyük Đslam ve Tasavvuf Önderleri, (1983). Đstanbul: Vefa Yay.
  • Câmî, Abdurrahman, (1995). Nefehâtu’l-üns: Evliya Menkıbeleri, çev. Lamii Çelebi, haz. Mustafa Kara, Süleyman Uludağ, Đstanbul: Marifet Yay.
  • Cebecioğlu, Ethem, (2005). Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, Đstanbul. Anka Yay.
  • DĐA, Đslam ansiklopedisi, (1997). XVI, Đstanbul.
  • Gündüz, Gümüşhânevî, (1984). Ahmed Ziyâuddîn, Hayatı, Eserleri, Tarîkat Anlayışı ve Hâlidiyye Tarîkatı, Đstanbul: Seha Neşriyat.
  • Harîri-zâde, Muhammed Kemaleddin, Tibyân-u,Vesâili’l-Hakâik fî Beyâni Selâsili’t-Tarâik I, Süleymaniye Ktp., fatih, no. 630-632, Đstanbul. Hazînetu’l-Asfiyâ, I, 530. Đrec Efşâr, Kandiyye, 6-16. Kenzu’l-Ummal, 16/33951.
  • Korkusuz, M. Şefik, (1997). Tezkire-i Meşâyihi Âmid, Đstanbul.
  • Kuşeyrî, er-Risâletu’l-Kuşeyriyye, (1997). Tahk. Abdulhamid Baltacı, 3. Bas., Beyrut: Daru’l-hayr.
  • Lâmiî, Çelebi, Nefehâtu’l-Üns, çev. Târih-i Mollazâde, s. 46. Muhammed b. Abdullah Hânî, (1976). Âdâb, trc. Abdulkadir Akçiçek, Đstanbul.
  • Muhammed-i Semerkandî, Ebu Abdullah, (1273). Muhtasaru’l-Velâye, çev. Neccar-zâde Mustafa Rıza, Đstanbul.
  • Mustakim-zâde, Şerîatu’t-Tarîka, Süleymaniye Ktp., Pertev Paşa, no: 625. Özaydın, Murat, (2009) Şeyh Abdurrahman Aktepe, Hayatı, Eserleri, Görüşleri, Đstanbul: Cihan Yay. Saîd-i Nefîsî , Risâle-i Sâhibiyye
  • ------Ferheng-i Đrân, Zemîn, Risâle-i Sâhibiyye (1953) I.
  • ------Ferheng-i Đrân, Zemîn, (1954). Makâmât-ı Abdulhâlık-ı Ğucduvânî ve Ârif Rivgerî.
  • ----- Ğucduvânî, Risâle-i Sâhibiyye, 95-96.
  • Sirhindî, Ahmed Fârûkî, (1853). Mektûbât-ı Đmamı Rabbânî, çev. Müstakim-zâde Süleyman Sa’deddin, Litoğrafya Matbaası, I, no: 21, 206, 290.
  • Şimşek, Đbrahim Halil, (2004). Osmanlı’da Müceddidîlik, (XII-XVIII. Yüzyıl), Đstanbul: Suf Yay.
  • Tokâdî, Mehmet Emin, Đrşâdu’s-Sâlikîn, Çorum: Hasanpaşa Ktp., no. 772.
  • ------- Şerh-i Kelimâtı Hâcegân, Millet Ktp. Ali Emiri-Şer’iyye, no. 832.
  • ------- Risâle fî Hakkı Sülûki’t-Tarîkati’n-Nakşbendiyye, Millet Ktp., Ali Emiri-Şer’iyye, no. 1018.
  • ------ Tuhfetu’t-Tullâb Hidâyeti’l-Ahbâb, Millet Ktp. Ali Emiri-Şer’iyye, no. 1018.
  • ------ Şerh-i Kelimât-ı Hâcegân, Millet Ktp. Ali Emiri-Şer’iyye, no. 832.
  • Topbaş, Osman Nuri, (2006). Đmandan Đhsana Tasavvuf, Đstanbul: Erkam Yay.
  • Trabzonî, Silsiletu’l-Hâcegân fî ÂdâbiUbûdiyyeti’l-Âyân, Süleymaniye Ktp. Şazeli Tekkesi, no. 158/ Uludağ, Süleyman, (1991). Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Đstanbul: Marifet Yay.