LİDERLİK TİPLERİNİN ÖRGÜTSEL MUHALEFET ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Yöneticilerin sergilediği davranışların kurum içerisindeki işgörenlere pozitif ya da negatif yönde etki ettiği düşünülmektedir. İşgörenlerin farklı fikir ve düşüncelerini üstlerine ve iş arakadaşlarına aktarması da yöneticilerin astları ile ilişkilerine bağlı olarak sağlanmaktadır. Bu çalışmanın amacı yöneticilerin sergilediği farklı türdeki liderlik davranışlarının çalışanların kurum içerisindeki yanlış olan uygulamaları ve muhalif düşüncelerini üstlerine ve iş arkadaşlarına aktarmasında etkisi olup olmadığını tespit etmektir. Liderlik türleri olarak güçlendirici, istismarcı ve etik liderlik tipolojileri araştırma kapsamında ele alınmıştır. Örgütsel muhalefet konusu ise dikey ve yatay muhalefet olmak üzere iki boyutta incelenmiştir. Yapılan faktör analizi sonucunda güçlendirici, istismarcı ve etik liderlik değişkenleri tek boyutlu, örgütsel muhalefet değişkeni ise dikey ve yatay olmak üzere  iki boyutlu yapılarda temsil edildiği tespit edilmiştir. Regresyon analizi sonucunda ise güçlendirici liderlik dikey muhalefeti negatif yönde etkilerken, yatay muhalefeti pozitif yönde etkilemektedir. Etik liderlik davranışının dikey muhalefeti olumsuz yönde, yatay muhalefeti ise olumlu yönde etkilediği saptanmıştır. İstismarcı liderlik ise dikey ve yatay muhalefeti etkilememektedir.

THE EFFECTS OF LEADERSHIP TYPES ON ORGANIZATIONAL DISSENT: AN APPLICATION ON THE TEXTILE SECTOR

It is thought that the behaviors displayed by the managers have a positive or negative effect on the employees in the institution. The transfer of different ideas and thoughts of the employees to their superiors and peers depends on the relationship of managers with their subordinates. The purpose of this study is to identify the effects of different types of leadership behaviors exhibited by managers on transfer of employees' misplaced practices and opposing thoughts to their superiors and colleagues. Empowering, abusive, and ethical leadership typologies as leadership types are covered within the scope of the research. The organizational opposition is examined in two dimensions as vertical and horizontal opposition. As a result of the factor analysis, it was determined that the empowering, abusive and ethical leadership variables were represented in one dimension and organizational dissent variables were represented in two dimensional structures as articulated and latent. As a result of regression analysis, empowering leadership affects the articulated dissent in the negative direction while it affects the latent dissent in the positive direction. Ethical leadership behaviors effect articulated dissent in the negative direction and latent dissent in the positive direction. Abusive leadership does not affect articulated and latent dissent.

___

  • Ardoğan, R. (2004). Teorik Temeller Ve Tarihsel Gerilimler Arasında İslam Kültüründe Siyasal Muhalefet. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8(2), 171-189.
  • Arnold, J. A., Arad, S., Rhoades, J. A. ve Drasgow, F. (2000). The Empowering Leadership Questionnaire: The Construction and Validation of A New Scale for Measuring Leader Behaviors. Journal of Organizational Behavior, 21(3), 249-269.
  • Aronson, E. (2001). Integrating Leadership Styles and Ethical Perspectives. Canadian Journal of Administrative Sciences, 18(4), 244-256.
  • Arslantaş, C. (2007). Güçlendirici Lider Davranışının Psikolojik Güçlendirme Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Görgül Bir Araştırma. Anadolu University Journal of Social Sciences, 7(2), 227-240.
  • Aryee, S., Sun, L. Y., Chen, Z. X. G., ve Debrah, Y. A. (2008). Abusive Supervision and Contextual Performance: The Mediating Role of Emotional Exhaustion and The Moderating Role of Work Unit Structure. Management and Organization Review, 4(3), 393-411.
  • Barrett, J. P. ve Goldsmith, L. (1976). When is n Sufficiently Large?. The American Statistician, 30(2), 67-70.
  • Brown, M. E., Treviño, L. K. ve Harrison, D. A. (2005). Ethical leadership: A social learning perspective for construct development and testing. Organizational Behavior And Human Decision Processes, 97(2), 117-134.
  • Büyüköztürk, Ş. (2012). Örnekleme Yöntemleri. http://w3.balikesir.edu.tr/~msackes/wp/wp-content/uploads/2012/03/BAY-Final-Konulari.pdf, (2017, Ocak 15)
  • Byun, G., Dai, Y., Lee, S. ve Kang, S. W. (2016). When Does Empowering Leadership Enhance Employee Creativity? A Three-Way Interaction Test. Social Behavior and Personality: An International Journal, 44(9), 1555-1564.
  • Conaway, R. N. ve Fernandez, T. L. (2000). Ethical Preferences among Business Leaders: Implications for Business Schools. Business Communication Quarterly, 63(1), 23-31.
  • Conger, J. A. ve Kanungo, R. N. (1988). The Empowerment Process: Integrating Theory and Practice. Academy of Management Review, 13(3), 471-482.
  • Çelebi, N., Güner, A. G. H. ve Yıldız, V. (2015). Toksik Liderlik Ölçeğinin Geliştirilmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 249-268.
  • Çelik, S., Dedeoğlu, B. B. ve Inanır, A. (2015). Relationship Between Ethical Leadership, Organizational Commitment and Job Satisfaction at Hotel Organizations. Ege Akademik Bakis, 15(1), 53-63.
  • Dağlı, A. (2015). Örgütsel Muhalefet Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışmasi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(53), 198-218.
  • Ekiz, D. (2003). Eğitimde Arastırma Yöntem ve Metodlarına Giris, Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Graham, J.W. (1986). Principled Organizational Dissent: A Theoretical Essay. Researching Organizational Behavior. 8, 1-52.
  • Gümüş, A. (2013). İlkokul Yöneticilerinde Güçlendirici Liderlik Davranışları Ile Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık Ilişkisi: Psikolojik Güçlendirmenin Aracılık Rolü (Ankara Ili Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Hon, A. H. ve Chan, W. W. (2013). Team creative performance: The roles of empowering leadership, creative-related motivation, and task interdependence. Cornell Hospitality Quarterly, 54(2), 199-210.
  • Kassing, J. W. (1997). Articulating, antagonizing ,and displacing: A model of employee dissent. Communication Studies,48(4), 311-332.
  • Kassing, J. W. (2000). Investigating the relationship between superior‐subordinate relationship quality and employee dissent. Communication Research Reports, 17(1), 58-70.
  • Kassing, J. W. ve Avtgis, T. A. (1999). Examining the Relationship Between Organizational Dissent and Aggressive Communication. Management Communication Quarterly, 13(1), 100-115.
  • Kassing, J.W. (1998).Development And Validation of the Organizational Dissent Scale. Management Communication Quarterly,12(2), 183-229.
  • Kaya, M. F. (2013). Sürdürülebilir Kalkınmaya Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması. Marmara Coğrafya Dergisi, 28, 175-193.
  • Kirkman, B. L. ve Rosen, B. (1999). Beyond self-management: Antecedents and consequences of team empowerment. Academy of Management Journal, 42, 58–74
  • Konczak, L. J., Stelly, D. J. ve Trusty, M. L. (2000). Defining and measuringempowering leader behaviors: Development of an upward feedback instrument. Educational and psychological measurement, 60(2), 301-313.
  • Korucuoğlu, T. (2016). Örgütsel Güç Oyunları Ve Örgütsel Muhalefet Arasındaki İlişki, Yayımlanmamış YüksekLisan Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Küçüksille, E. (2010). Çoklu Doğrusal Regresyon Modeli içinde SPPS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ş. Kalaycı (Ed.), 5. Baskı, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
  • Lee, J., Lee, H. ve Park, J. G. (2014). Exploring the impact of empowering leadership on knowledge sharing, absorptive capacity and team performance in IT service. Information Technology & People, 27(3), 366-386.
  • Mete, B. (2016). Etik Liderlik Davranışının Yöneticiye Duyulan Sadakat Üzerine Etkisi: Güvenin Aracı Rolü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize.
  • Murari, K. (2013). Abusive leadership–a Barrier to Employee Empowerment. European Journal of Business and Management, 5(4), 8-21.
  • Ötken, A. B. ve Cenkci, T. (2013). Beş Faktör Kişilik Modeli Ve Örgütsel Muhalefet Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Öneri Dergisi, 10(39), 41-51.
  • Pickett, M. C. (2005). Understanding Ethical Leadership. ASBBS E-Journal, 1(1), 44-54.
  • Sezici, E. (2015). İzleyicilerin Yıkıcı Liderlik Algısı Ve Sonuçları. 23. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı, 2(1), 627-634.
  • Srivastava, A., Bartol, K. M. ve Locke, E. A. (2006). Empowering leadership in management teams: Effects on knowledge sharing, efficacy, and performance. Academy of management journal, 49(6), 1239-1251.
  • Starratt, A. ve Grandy, G. (2010). Young workers' experiences of abusive leadership. Leadership & Organization Development Journal, 31(2), 136-158.
  • Tabachnick, B. G. ve Fidell, L S. (2007). Using Multivariate Statistics. 5th. Edition, USA, Boston: Pearson International Edition.
  • Tang, P. M., Bavik, Y. L., Chen, Y. F. ve Tjosvold, D. (2015). Linking ethical leadership to knowledge sharing and knowledge hiding: the mediating role of psychological engagement. International Proceedings of Economics Development and Research, 84, 71.
  • Tepper, B. J. (2000). Consequences of abusive supervision. Academy of management journal, 43(2), 178-190.
  • Thomas, R. M. (1998). Conducting Educational Research: A Comparative View, USA: Greenwoord Publishing Group.
  • Uğurlu, C. T. ve Üstüner, M. (2011). Öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeylerine yöneticilerinin etik liderlik ve örgütsel adalet davranışlarının etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(41), 434-448.
  • Ülbeği, İ. D., Özgen, H. M. ve Özgen, H. (2014). Türkiye’de İstismarcı Yönetim Ölçeğinin Uyarlaması, Güvenirlik ve Geçerlik Analizi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(1), 1-12.
  • Xia, Y., Zhang, L. ve Li, M. (2017). Abusive leadership and helping behavior: capability or mood, which matters?. Current Psychology, 1-9.
  • Xu, X., Yu, F. ve Shi, J. (2011). Ethical leadership and leaders' personalities. Social Behavior and Personality: an international journal, 39(3), 361-368.
  • Yen, Tran Q, Yezhuang T. ve Foday P., (2013). The impact of prevalent destructive leadership behaviour on subordinate employees in a firm. American Journal of Industrial and Business Management. 3(7), 595.
  • Yıldız, K. (2013). Örgütsel bağlilik ile örgütsel sinizm ve örgütsel muhalefet arasindaki ilişki. Electronic Turkish Studies, 8(6), 853-879.
  • Zhang, X. ve Bartol, K. M. (2010). Linking empowering leadership and employee creativity: The influence of psychological empowerment, intrinsic motivation, and creative process engagement. Academy Of Management Journal, 53(1), 107-128.
Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 1304-0278
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2002
  • Yayıncı: Cahit AYDEMİR
Sayıdaki Diğer Makaleler

ÖRGÜTSEL BAĞLILIK ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Bünyamin HAN, Abidin DAĞLI, Zakir ELÇİÇEK

ORTAOKULLARDA İSTENMEYEN ÖĞRENCİ DAVRANIŞLARINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Faysal ÖZDAŞ, Burhan AKPINAR

TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERİN KADIN ARAŞTIRMA MERKEZLERİ PROFİLİ ARAŞTIRMASI

Gökhan SAVAŞ, Senem ERTAN, Fatma YOL

STRATEJİK KARAR VERMEDE KÜLTÜR: YENİÇERİLER VE PARALI ASKERLER

Mehmet ERTEM, İzzet KILINÇ

ERGENLERİN BENLİK SAYGISI DÜZEYLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI MESLEK YÜKSEKOKULU VE MESLEK LİSESİ ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Hasan ÇİFTÇİ

ÖĞRETMEN ADAYLARININ SOSYAL MEDYA ORTAMLARINI KULLANMA DURUMLARINA GÖRE ÇOK KÜLTÜRLÜ EĞİTİME İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Nesrin HARK SÖYLEMEZ, Behçet ORAL

ULUSLARARASI YANKILARIYLA ENERJİ POLİTİKALARINDA BİR SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK DENEYİMİ: ALMANYA VE YENİLENEBİLİR ENERJİ

Sırrı UYANIK

FARKLI ÜLKELERDEKİ ÖĞRENCİLERİN BİLGİ-İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİNE AŞİNALIKLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE SINIFLAMA DOĞRULUKLARININ İNCELENMESİ

Muharrem ŞENGÜL, Ergül DEMİR

ONLİNE SEYAHAT ALIŞVERİŞLERİNİN HİZMET KALİTESİNİN E-MEMNUNİYET VE E-SADAKAT ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Emel FAİZ

İŞİN ANLAMININ, ZİNDELİK, MUTLULUK VE İŞTATMİNİ İLİŞKİLERİ ÜZERİNE GÖRGÜL BİR ARAŞTIRMA

Hasan Hüseyin UZUNBACAK, Tahsin AKÇAKANAT