ÇEŞİTLİ ENDÜSTRİLERDE TEMİZ ÜRETİM SİSTEMİ UYGULAMALARININ İŞLETME EKONOMİLERİNE SAĞLADIĞI FAYDALAR

ÖZ Yeni bin yılda endüstrideki yaklaşım, yalnızca sağlıklı bir toplum yaratma yükümlülüğüne sahip olmak değil, aynı zamanda da çevresel olumsuzlukları mininize eden sürdürülebilir üretim sistemlerini de geliştirmektir. Çevresel olumsuzlukları en aza indirmek, işletmelerin toplumsal sorumluluklarının belki de en önemlisidir. İşletmeler bu sorumluluklarını yerine getirebilmek için üretim yönetimine ilişkin kararlarda çevre konularına duyarlı yaklaşımlar göstermeli ve üretim fonksiyonu ile çevre konularını birlikte değerlendirmelidir. Günümüzde hızla gelişen teknolojiler ve endüstriyel faaliyetlerin artması sonucu ciddi çevresel bozunumlar oluşmuştur. Birçok gelişmiş ülkede, kirlilik kontrolü (boru sonu arıtım teknolojileri) üzerine yoğunlaşan klasik çevre koruma yaklaşımının etkin bir çevre yönetimi olmadığı anlaşılmış, bunun yerine alternatif yeni yaklaşımlar ve yenilikçi teknolojiler benimsenmiştir. Özellikle "sürdürülebilir kalkınma" kavramı ile ortaya atılan "temiz üretim" kavramı çevresel sorunları çözmede en etkin yol olarak görülmektedir. Bu çerçevede önleyici çevre yönetimi ve temiz üretim uygulamaları önem kazanmaktadır. Anahtar Kelimeler: Temiz Üretim, Endüstriyel kirlilik, Eko-verimlilik

Anahtar Kelimeler:

Temiz Üretim, Endüstriyel kirlilik, Eko-verimlilik

BENEFITS OF CLEAN PRODUCTION SYSTEM APPLICATIONS FOR BUSINESS ECONOMICS IN VARIOUS INDUSTRIES

ABSTRACT Industrial approach of the new millenium does not comprise only the responsibility to create a healthy society, but also the responsibility to develop sustainable production systems that minimise environmental degradations. This minimisation is probably the most important social responsibility of the enterprises. In order to fulfil this, they must undertake enviromental friendly policies in the production management and include environmental issues in their production functions. Today, serious environmental damages happened as a result of increase of industrial activity and rapidly developing technologies. In many developed countries, it is understood that the classical environmental protection approach which focuses on pollution control (end-of-pipe treatment technologies) is not an efficient environmental management, so new approaches and techniques have been adopted. Especially, the concept of "cleaner production" that is put forward with the concept of "sustainable progress" is considered as the best way to solve environmental problems. In this respect, integrated preventive environmental management and cleaner production practices gain essential significance. KeyWords:Clean/Cleaner production, industrial pollution, Eco-efficency

Keywords:

-,

PDF

___

Barber, J, Production, consumption and the world summit on sustainable development, Environment, Development and Sustainability,5,63-93
Curkovıc S., MELYNK S.A., CALANTONE R., HANDFIELD R.,(1999), Environmentally Responsible Manfacturing: Past Research, Cureent Results, and Future Directions for Research, Working Paper, Department of Marketing and Supply Chain Management, Michigan State University, 5
Çepel Necmettin, (1992), Doğa, Çevre, Ekoloji ve İnsanlığın ekonomik Sorunları, Altın Kitaplar, İstanbul, s.61.
Çevre Üzerine,(1991), Türkiye Sorunları Vakıf, Haziran, Ankara, s.73
Çevre Ve Çevre Bakanlığı,(1993), T.C Çevre Bakanlığı, Ankara, s.6
Demirer G. ve Mirata M., (1999). “Endüstriyel Kirlilik Önleme ya da Temiz Üretim” Endüstri &Otomasyon, 31, 110-113 GUNGOR A. GUPTA S.M.,(1999), Issues in
Demirer, Göksel N (2009),”Sanayide Temiz Üretim ve Eko-Verimlilik: Örnek Uygulamalar” Unıdo Eko- Verimlilik (Temiz Üretim) Programı Bilgilendirme Toplantısı, Ankara
Environmentally Conscious Manufacturing and Product Recovery:A Survey, Computers and Industrial Engineering, Vol:36, 817-818.
Kotan, Bakan,(2007), “Çeşitli Endüstrilerde Temiz Üretim Uygulamaları ve Performans Çalışmalarının Araştırılması” 7. Ulusal Çevre Mühendisliği Kongresi, 24-27 Ekim 2007 –İzmir
Keleş Ruken, HAMAMCI Can,(1993),ÇEVREBİLİM, 2Baskı, İmge Kitapevi, Ankara 1997. Sanayi ve Çevre, DPT, Ankara 1.s.139.
Melynk S.A,CALANTONE R., SROUFE C., MONTABON F.L.,(2000) Environmentally
Mpm Yayınları,(2007),“Sanayide Çevreye Duyarlı Yaklaşımlar: Temiz Üretim ve Eko-verimlilik”, Yayın No: 693, Ankara.
Conscious Manufacturing: Integrating Environmental Issues into Product Design, Planning and Manufacturing, Proceedings of NSF Design and Manufacturing Grantees Conference, (Progress Reports),13.
Pollution Prevention Success Stories, Office of Pollution Prevention and Toxics, EPA, EPA/742/96/002.
Sarkıs J. Rasheed A.,(1995), Greening the Manufacturing Function, Business Horizons, July- August.,17
Temiz Üretim-Temiz Ürün-Sanayi Sektörü Raporu (1999), TUBİTAK Çevre Dostu Grubu Raporu, 1999 Ankara, S.17-18.
Yılmaz Elif (1998), “Temiz Üretim”, Bilim ve Teknik Dergisi, Sayı:372, s.84-87.
Yüksel, H, (2003),İşletmelerin çevreye duyarlı üretim faaliyetlerinin ampirik bir çalışma ile değerlendirilmesi, Endüstri Mühendisliği, Sayı 2.
Zver L., (2005), “Water minimization in process industries:case study in beet sugar plant”, Journal of Cleaner Production,,43,133-145
Weısman S.H., Sekutowskı J.C.,(1994),Environmentally Conscious Manufacturing: A Technology for the Nineties, Enviromental TQM, (Wıllıg J.T.Editor), McGraw Hill Inc.,USA http://www.enve.metu.edu.tr/people/goksel.demirer/temizuretim/endustri.htm http://www.greenpeace.org/turkey/campaigns/toksik-maddeler/temiz-ueretim http://www.canaktan.org/din-ahlak/ahlak/meslek-ahlaki/sosyal-sorumluluk.htm www.tubitak.gov.tr/btpd/btspd/platform/enerji/bolum5.html - 4k /26/12/2005 http://www.mpm.org.tr/ekoverimlilik/ www.cmo.org.tr/etkinlik/proje/delta/index.php