Ayşe MÜTÜGİL YALÇIN, Duygu GÜNER, Yasemin KİSBU-SAKARYA

TÜRKİYE'DE SİVİL TOPLUM KURULUŞLARININ SOSYAL ETKİ ÖLÇÜMLEME ALGISI VE PRATİĞİ

Dünyada ve Türkiye'de "sosyal etki ölçümlemesi" kavramı sivil toplum kuruluşlarının ilgi alanında giderek daha fazla yer almakta, pek çok sivil toplum kuruluşu sosyal etkilerini en iyi şekilde ölçmenin ve ifade etmenin yollarını aramakta, bu amaçla çalışmalar yapmaktadır. Makalede sosyal etki, "yapılan bir aktivite sonucu ortaya çıkan değişim" veya "bir eylem/aktivite/proje/program sonucu farklı insanlar üzerinde oluşan etkiler" olarak tanımlanırken, sosyal etki ölçümlemesi ise konu olan değişimlerin/etkilerin değerlendirilmesini, ölçümlenmesini kapsamaktadır. Bu makale Türkiye'deki sivil toplum kuruluşlarının sosyal etki ölçümlemesi konusunda ne gibi çalışmalar yaptıklarını, sosyal etki ölçümleme konusunda ne gibi ihtiyaçları ve talepleri olduğunu bir anket çalışması ışığında tartışmaktadır. Anketin sonuçları bizlere Türkiye'de sivil toplum bağlamında etki ölçümlemesinin ufkunun gelişmeye ve ilerlemeye açık olduğunu fakat en başta bütçe ve uzman insan kaynağı eksikliklerinin etki ölçümlemenin önündeki en büyük engeller olduğunu ortaya koymuştur. İnsan kaynağı eksikliği zaman, emek ve para harcanan bu programların kısa ve uzun vadede istenen etkiyi yaratıp yaratmadığını, kimler için, hangi şartlar altında ve nasıl etki yarattığını öğrenmeyi ve uygulanan programların bu bilgiler ışığında revize edilebilmesini engellemektedir. Çalışma sonuçları etki ölçümlemenin başta fon verenler tarafından teşvik edilmesinin gerekliliğini ve etki değerlendirme konusunda eğitim programlarının açılmasının önemini vurgulamaktadır.

SOCIAL IMPACT MEASUREMENT PRACTICE IN TURKISH NON-GOVERNMENTAL ORGANIZATIONS

'Social Impact Measurement' is rapidly capturing the interest of civil society organizations both in the world and in Turkey. Many civil society organizations are thinking about the best ways to measure and express their impact; and work on this. In this article, we define social impact as the effects on various people that happen as a result of an action, activity, project, program or policy, while social impact measurement encompasses the evaluation and measurement of the changes/impacts that are in question. Via the survey that was conducted, this article explicates what civil societal organizations do about social impact measurement and map the various needs and demands of the organizations regarding this issue. The findings of our survey announced that in the context of civil society in Turkey, social impact measurement is open for future development and progress but is in deep need for human resources and monetary budget. The lack of impact evaluation specialists in Turkey prevents NGOs of investigating if, for whom, and how their programs work. The results of the current survey emphasize that impact evaluation in Turkish NGOs needs to be encouraged and supported by fund providers, and trainings on impact evaluation should be available.

PDF

___

DeMartini, J. R. (1980). Constraints to the development of curricula in applied sociology. The American Sociologist, 15, 138-145.
Denscombe, M. (2014). The Good Research Guide for Small-scale Social Research Projects. Open Society Press: Philadelphia.
Ebrahim, A., & Rangan, V. K. (2014). What Impact? A Framework for Measuring the Scale & Scope of Social Performance. California Management Review, 56, 118-141.
Epstein, M. J., & Yuthas, K. (2014). Measuring and Improving Social Impacts. A Guide for Nonprofits, Companies, and Impact Investors. Greenleaf Pub: UK
Esteves, A. & Vanclay, F. (2013). Social Impact Assessment and Management, Presentation, University of Strathclyde, 19-20 June 2013.
Freudenburg, W. R. (1986). Social Impact Assessment. Annual Review of Sociology, 12, 451- 478.
Freudenburg, W. R., & Keating, M. K. (1982). Increasing the Impact of Sociology on Social Impact Assessment: Toward Ending the Inattention. The American Sociologist, 17, 71- 80.
Keyman, F. E. (2006). Türkiye'de Sivil Toplumun Serüveni. Ankara: STGM Yayınları.
Ógáin, E. N, Lumley, T., & Pritchard, D. (2012). Making an Impact: Impact measurement among charities and social enterprises in the UK. London: New Philanthropy Capital.
Porter, M. E., Kramer, M. R. (2006). Strategy and Society: The Link Between Competitive Advantage and Corporate Social Responsibility. Harvard Business Review, December Issue, 78-92.
Porter, M. E., Kramer, M. R. (2011). Creating Shared Value: How to Reinvent Capitalism and Unleash a Wave of Innovation and Growth. Harvard Business Review, January- February Issue, 62-78.
Vanclay, F. (2003). International Principles For Social Impact Assessment. Impact Assessment and Project Appraisal, 21, 5-12.
Walzer, M. (1991). The Idea of Civic Society: A Path to Social Reconstruction. (N. Erol, Trans.). Sivil Toplum Düşüncesi: Toplumsal Yapılaşmaya Doğru Bir Adım. Birikim, 37, 33-41.
Wood, C., & Leighton, D. (2010). Measuring Social Value: The gap between policy and practice. DEMOS: London, UK.
Zahra, S. A., Gedajlovic, E., Neubaum, D. O., & Shulman, J. M. (2009). A typology of social entrepreneurs: Motives, search processes and ethical challenges. Journal of Business Venturing, 24, 519-532.