Sosyal bilgiler dersinde yararlanılan toplumsal ve kültürel kaynakların belirlenmesi

Sosyal bilgiler insanı, içinde yaşadığı toplumu ve yaşamı ele alan bir ders olduğundan bu derste toplumsal ve kültürel kaynakların kullanımı önemlidir. Bu doğrultuda, araştırmanın amacı sosyal bilgiler dersinde yararlanılan toplumsal ve kültürel kaynakların belirlenmesidir. Tarama modelinde desenlenen araştırmanın verileri Eskişehir il merkezinde altıncı ve yedinci sınıfta öğrenim gören 595 öğrenciye uygulanan anket yoluyla toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde SPSS programı kullanılmış, frekans (f) ve yüzdeler (%) hesaplanmış, ki kare (X2) analiz tekniği uygulanmıştır. Araştırma sonucunda sosyal bilgiler dersinde kaynak kişilerden yararlanıldığı, sınıf dışı mekânlara özellikle tarihi eserleri görmek için gidildiği belirlenmiştir. Öğrencilerin sosyal bilgiler dersi ile ilişkili olarak internet ve televizyondan yoğun biçimde yararlandıkları, edebi ürünler kapsamında da önemli kişilerin biyografilerini öğrenme kaynağı olarak kullandıkları ortaya çıkmıştır. Öğrenciler sosyal bilgiler dersi kapsamında kültürel etkinliklerden yararlanmadıklarını belirtmişlerdir. Araştırmada elde edilen sonuçlar doğrultusunda sosyal bilgiler dersinde sınıf dışı mekânlardan, edebi ürünlerden ve kültürel etkinliklerden yeterince yararlanılmadığı söylenebilir.

Determining social and cultural resources being used in the social studies course

It is very important to use social and cultural resources in the social studies since the focus of the course is people, their society and life. The purpose of this study is to determine social and cultural resources being used in the social studies. The data were gathered through questionnaires. Participants of the study were 595 primary school students’ in grades 6 and 7 in Eskisehir. In the analysis of data, the SPSS program was used, the frequencies (f) and percentages (%) were calculated and Chi Square (X2) analysis technique was employed. At the end of the study, it was determined that guest speakers were used as learning resources in the social studies. Additionally, important historical sites were visited in outside activities. Students used Internet and television, and they read biographies of important people in the scope of integrating literature and the social studies. Students stated that they did not benefit from cultural activities in the social studies. Consequently, it might be said that outside activities, literature, and cultural activities were not integrated with the social studies adequately.

PDF

___

Açıkgöz, M. (2006). Sosyal bilgiler öğretiminde gezi-gözlem ve inceleme yönteminin etkinliğinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Altın, N. & Demirtaş, S. (2009). Sosyal bilgiler öğretiminde sınıf dışı eğitim etkinlikleri (müze ve arazi çalışmaları). M. Safran (Ed.). Sosyal bilgiler öğretimi içinde (s.508- 539). Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
Çulha, B. (2006). Tarihsel mekânlarda keşfederek öğrenme yoluyla sosyal bilgiler öğretimine yönelik öğrenci görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Deveci, H. (2005). Sosyal bilgiler dersinde gazete kullanımı. The Turkish Online Journal of Educational Technology TOJET, 4 (3), 159-166.
Dinç, E., Erdil, M. & Keçe, M. (2011). Uşak Üniversitesi öğrencilerinin tarihi ve kültürel eserler hakkındaki ilgi ve farkındalıklarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (2), 267-285.
Er, H. (2010). Sosyal bilgiler eğitimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinin "biyografi" kullanımına ilişkin görüşleri. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Erkuş, A. (2011). Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci. (3. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Farris, P. J. (2004). Elementary & middle school social studies. (4th ed.). New York: McGraw Hill.
Fertig, G. (2008). Using Biography to help young learners understand the causes of historical change and continuity. Social Studies, 99 (4), 147-154.
Gültekin, M. (2008). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı. Ş. Yaşar (Ed.). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi içinde (s.57-78). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
Işık, H. (2008). İlköğretimde tarih konularının yerel tarih ile ilişkilendirilmesinin öğrenci başarısına etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1 (4), 290-310.
Kaya, A. (2010). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde 6. ve 7. sınıflarda internet kullanımı (Kütahya-Simav örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Keskin, S. & Kaplan, E. (2012). Sosyal bilgiler ve tarih eğitiminde okul dışı öğrenme ortamı olarak oyuncak müzeleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (41), 95-115.
Luccasen, R. A. & Thomas, M. K. (2010). Simpsonomics: Teaching economics using episodes of the Simpsons. The Journal of Economic Education, 41(2), 136–149.
Martorella, P. H. (1998). Social studies for elementary school children. New Jersey: Prentice- Hall.
Maxim, G. W. (2006). Dynamic social studies for constructivist classrooms. (8th ed.). New Jersey: Pearson Prentice Hall.
Mazman, F. (2007). Sosyal bilgiler eğitiminde gezi-gözlem metodunun uygulanmasına ilişkin bir araştırma (Tokat örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
Morris, R. V. (2005). The Clio Club: An extracurricular model for elementary social studies enrichment. Gifted Child Today, 28 (1), 40-48.
Oruç, Ş. ve Erdem, R. (2010). Sosyal bilgiler öğretiminde biyografi kullanımının öğrencilerin sosyal bilgiler dersine ilişkin tutumlarına etkisi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 215-229.
Otluoğlu, R. (2001). İlköğretim okulu 5. sınıf sosyal bilgiler öğretiminde yazılı edebiyat ürünlerini ders aracı olarak kullanmanın duyuşsal davranış özelliklerini kazanmaya etkisi. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Öztürk, C. & Deveci, H. (2011). Farklı ülkelerin sosyal bilgiler öğretim programlarının değerlendirilmesi. C. Öztürk (Ed.). Farklı ülkelerin sosyal bilgiler öğretim programları içinde (s.1-40). Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
Öztürk, C. & Otluoğlu, R. (2011). Sosyal bilgiler öğretiminde edebi ürünler ve yazılı materyaller. (4. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
Palmer, J. & Burroughs, S. (2002). Integrating children’s literature and song into the social studies. Social Studies, 93 (2), 73-78.
Penna, S.C. (2007). Beyond planning a field trip: A case study of the effect a historical site's educational resources have on the practices of four urban eighth grade social studies teachers. Unpublished Master Thesis, University of Massachusetts Lowell, AAT 3252757. Haziran 19, 2012 tarihinde ttp://proquest.umi.com veritabanından alınmıştır.
Petitt, E. & Ochoa, A. S. (1991). The 4th R: The Bill of Rights for young children. Social Studies, 82 (6), 223-226.
Romero, J. (1996). Integrating visual and performing art into social studies. California State University Long Beach. Haziran 19, 2012 tarihinde http://www.eric.ed.gov veri tabanından alınmıştır.
Seefeldt, C. (1989). Social Studies for the pre-school-primary child. Columbus, Ohio: Merrill Publishing Company.
Seefeldt, C., Castle, S. & Falconer, R. C. (2010). Social Studies for the pre-school-primary child. New Jersey: Merrill Publishing Company.
Selanik Ay, T. ve Deveci, H. (2011). Sosyal bilgiler dersinde yerel toplum çalışmalarından yararlanma: bir eylem araştırması. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2 (1), 82-114.
Sözer, E. (2008). Sosyal bilgiler dersinin tanımı, kapsamı ve ilköğretim programındaki yeri. Ş. Yaşar (Ed.). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi içinde (s.41-55). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
Sunal, C. S. & Haas, M. E. (2002). Social studies for the elementary and middle grades. Boston: Allyn and Bacon.
Tekgöz, M. (2005). İlköğretim 7. sınıf sosyal bilgiler dersinde edebiyat temelli öğretim yönteminin öğrencilerin akademik başarısına ve kalıcılığa etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
Tunç Şahin, Ç. (2011). Yerel tarih uygulamalarının başarıya ve öğrenci ürünlerine etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4 (16), 453-462.
Virtue, D. C. (2007). Folktales as a resource in social studies: possibilities and pitfalls using examples from Denmark. Social Studies, 98 (1), 25-27.
Weiser, E. (2000). Gender differences in ınternet use patterns and internet application preferences: a two-sample comparison. CyberPsychology & Behavior, 3 (2), 167-178.
Wilson, E. K.; Rice, M. L.; Bagley, W. & Rice, M. K. (2000). Virtual field trips and newsrooms: integrating technology into the classroom. Social Education, 64 (3), 152- 155.
Yaşar, Ş. & Gültekin, M. (2009). Sosyal bilgiler öğretiminde araç- gereç kullanımı. C. Öztürk (Ed.). Sosyal bilgiler öğretimi içinde (s.307-342). Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
Yaşar, Ş. & Ünlüer, G. (2011). Sosyal bilgiler dersinde gazete kullanımının dördüncü sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına ve tutumlarına etkisi. İlköğretim Online, 10(1), 109-120.
Yaylak, E. (2010). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde internet tabanlı öğretim yönteminin ders başarısına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Zarrillo, J. J. (2004). Teaching elementary social studies principles and applications. (2nd ed.). New Jersey: Prentice Hall.