Sosyal bilgiler ders kitaplarındaki coğrafya konularına ilişkin sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri/Diyarbakır merkez ilçe örneği

Ders kitabı kavramı bir derste kullanılan ve o dersin geliştirilmesine temel oluşturan kitaplar anlaşılır. Bu kitaplardan biri de sosyal bilgiler ders kitabıdır. Sosyal bilgiler dersi geniş alan tasarımına uygun bir şekilde hazırlandığından dolayı birçok disipline ait konuyu içerisinde barındırdığından bu derse yönelik olarak hazırlanan ders kitabı da geniş alan tasarımına yönelik olarak hazırlanmıştır. Bu araştırmada ilköğretim (4-7) sosyal bilgiler ders kitaplarında yer alan coğrafya konuları hakkında sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu Diyarbakır merkez ilçelerinde görev yapan 50 öğretmen grubu oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen açık uçlu sorulardan oluşturulmuş görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde nitel araştırma yaklaşımlarından betimsel ve içerik analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırma bulguları temalaştırılarak, frekanslar verilip, öğretmen adaylarının görüşlerinden doğrudan alıntılar yapılmıştır. Araştırma bulguları tartışılarak öneriler sunulmuştur.

Social studies textbooks social studies teachers' opinions on the topics of geography/central district, case of Diyarbakir

Textbooks are the books which are used in a course and which form the concept of the lesson. This is one of the books in the social studies textbook. Prepared in accordance with the social studies lesson for the design of wide- area subject of the discipline in many of harboring a textbook prepared for this course is intended for the design of a wide area. The purpose of this research is - according to teachers who teach social studies in primary education (4-7) in social studies textbooks- to determine their views on issues of geography. In this context, a group of 50 social studies teachers were interviewed in the central districts of Diyarbakir.. Data were collected by a questionnaire developed by the researchers where open-ended questions were used. Technique was used for data analysis, descriptive analysis of qualitative research approaches. Research findings are themed, frequencies whether the student teachers views were direct quotations. The research findings discussed and recommendations are presented.

PDF

___

Alkan, C. (1991) Özel Öğretim İlke ve Yöntemleri: Özel Öğretim Teknolojileri. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayını, Ankara.
Ceyhan, E. Yiğit, B.(2003). Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi. Ankara: Anı Yayıncılık.
Çukur, H. (2004) “İlköğretim Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarına Eleştirel Bir Bakış”. I.Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi, 15–17 Mayıs 2003, Ankara: Tebliğler, 270–277
Demirel, Ö., Kıroğlu, K.(2005). Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Doğan, Y. (2006) “Yapısalcı Öğrenme Modeli ile Tarihsel Birincil Kaynakların İlişkisi ve Bu İlişkinin İlköğretim 4–5.Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Kullanım Düzeyi”, Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresi, (Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi 14– 16/Nisan/2006, Ankara) Bildiri Kitabı 1. Cilt 476–485, Ankara: Kök Yayıncılık.
Doğanay, A. (2002). Sosyal Bilgiler öğretimi. Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. (Editörler: C. Öztürk ve D. Dilek). Birinci Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık. ss. 15- 46.
Doğanay, H. (1993). “Coğrafya’da Metodoloji”, İstanbul: MEB Yay. Öğretmen Kitapları Dizisi No:187, , s. 139.
Doğanay, H. (2002a), “Coğrafyaya Giriş 1: Genel ve Fiziki Coğrafya”(7. Baskı), İstanbul: Aktif Yayınevi.
Dursun, F., Eşgi, N. (2008). 4. Ve 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretimi Ders Kitaplarının Görsel Tasarım İlkelerine Göre Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 21-34.
Emin, Serap (2005)”Sosyal Bilgiler Öğretiminde Görsel Materyallerin Erişiyle, Tutuma ve Yaratıcı Düşünceye Etkisi” ( XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi- Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi 28–30 Eylül 2005 Denizli) Kongre Kitabı Cilt:2 238, 244. Ankara: Anı Yayıncılık.
Ersoy, A.F., Kaya, E. (2004). Sosyal Bilgiler Öğretim Programının Uygulama Sürecine İlişkin Öğretmen Görüşleri, Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 1,(17), 71-86.
Grant, S. G. (1997). A policy at odds with itself: the tension between constructivist and traditional views in the New York State social studies framework. Journal of Curriculum and Supervision, 13(1), 92
Güneş, F. (2002).Ders Kitaplarının İncelenmesi. Ankara: Ocak Yayınları.
Jadallah, E. (2000). Constructivist learning experience for social studies education. The Social Studies, 91(5), 221-225.-113.
Kabapınar, Y. (2004). “ Bir Öğretim Materyali Olarak Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Ders Kitapları” Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi (Editör: Cemil Öztürk ve Dursun Dilek).Ankara: Pegem A yayınları.
Kaya, Z. (2005).Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Kılıç, A., Seven, S. (2002). Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
MEB.(1990). “Eğitim Araçları ve Donatım Standartları”, Ankara: MEB Yay., s.33, 233.
Mentiş Taş, A. (2007). Yeni Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarına İlişkin Öğretmen Görüşlerinin Belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 519-532.
Michaelis, J. U. ve Garcia, J. (1996). Social Studies for Children: A Guide to Basic In Social Studies for Children: A Guide to Basic Instruction. 11th Edition. USA: Allyn and Bacon.
National Council for the Social Studies (NCSS). (1992). A vision of powerful teaching and learning in social studies: Building social undersstanding and civic efficacy. http:// tabank.nscc.org/article.php adresinden 25 Nisan 2012 tarihinde alınmıştır.
Nelson, Murry R (1992). Children and Social Studies.Harcount Brace Jovanovich Collage Publishers.
Öcal, A., Yiğittir, S.(2007). İlköğretim Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi, Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 1,(8), 51-61.
Sözer, E. (1998). Kuramdan Uygulamaya Sosyal Bilimlerin Öğretimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Şahin, T. Y. (2004). “Öğretim Materyalleri ve Teknolojileri” Hayat Bilgisi Ve Sosyal Bilgiler Öğretimi (Editör: Cemil Öztürk ve Dursun Dilek). Ankara: Pegem A yayınları.
Şahin, C. (2001) Türkiye’de Coğrafya Öğretimi (Sorunlar-Çözüm Önerileri). Ankara: Gündüz Eğitim Yayıncılık.
Ünal, Ç., Ilgaz, S.(2005). Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Yer Alan Coğrafya Konularına İlişkin Öğretmen Görüşleri, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 129-140.
Yanpar, T. (2005).Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
Varış, F. (1991). Eğitim Bilimine Giriş, Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.