ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN DESTEKLENMESİ İÇİN GEREKEN YETERLİLİKLER: SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GÖRÜŞLERİ

Öğrenci gelişiminin olumlu yönde gerçekleşmesi için öğretmenlerin bir dizi yeterliklere sahip olmalarıgerekmektedir. Bu araştırmanın amacı, örgün eğitim kurumlarında özel yetenekli öğrencisi olan sınıföğretmenlerinin sahip olması gereken yeterliliklerinin belirlenmesidir. Ülkemizde özel yetenekli öğrencilerleilgili yapılan çalışmalar genellikle bu öğrencilerin tanılanarak devam ettikleri Bilim ve Sanat Merkezleri(BİLSEM) üzerinden gerçekleştirilmektedir. Ancak, özel yetenekli öğrencilerin örgün eğitim kurumunda kendisınıf ortamlarında desteklenmeleri de gerekmektedir. Bu çalışmada örgün eğitim kurumlarının 2., 3. ve 4.sınıflarına devam eden aynı zamanda yapılanan tanılama süreci sonrasında Bilim ve Sanat Merkezi’ne de devameden öğrencilerin desteklenmesi için sınıf öğretmenlerinin sahip olması gereken yeterliliklerin belirlenmesiamaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmanın çalışma grubunu 2017-2018 öğretim yılında Çanakkale ilmerkezinde çalışan ve sınıfında farklı alanlarda özel yetenekli öğrencisi olan sınıf öğretmenleri oluşturmaktadır.Araştırmanın örneklemini, amaçlı örnekleme yoluyla belirlenen 28 sınıf öğretmenioluşturmaktadır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden fenemoloji (olgu bilim) desenikullanılmıştır. Araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış ve yönlendirici olmayan görüşme tekniği iletoplanmıştır. Araştırma verilerinin analizi iki veri kodlayıcısı tarafından gerçekleştirmiştir. Verilerin analizindeCohen Kappa uyum değerleri kullanılmıştır. Araştırmada özel yetenekli öğrencilerin desteklenmesi için sınıföğretmenlerinin mesleki ve kişisel yeterliliklerin önemi ortaya konmuştur. Araştırma bulguları ışığında sınıföğretmenleri için uygulama ağırlıklı hizmet içi eğitim programlarının geliştirilmesi, öğretmenlerin işbirliğiiçinde olacakları çalıştayların yapılması, uygulamalı örnek olay temelli öğretmen eğitimlerinin gerçekleştirilmesiöneri olarak sunulmuştur.

COMPETENCIES REQUIRED FOR SUPPORTING GIFTED STUDENTS: CLASSROOM TEACHERS’ VIEWS

Teachers are expected to have a range of competences in order to make student development positive. The aim of this study is to determine the opinions of classroom teachers who have gifted students in formal education institutions about the competencies that will support these students in classroom settings. In our country, studies about gifted students are generally carried out through Science and Art Centers (BİLSEM), where these students are identified and continued. However, gifted students should also be supported in their own classroom settings in the formal education institution. This study was carried out by focusing on the qualifications required by the class teachers of the students attending the 2nd, 3rd and 4th grades of formal education institutions and also attending the Science and Art Center after the diagnostic process. For this purpose, the study group of the study consists of classroom teachers who work in Çanakkale city center in the 2017-2018 academic year and have gifted students in different fields. The sample of the study consists of 28 classroom teachers who were determined through purposeful sampling. In the study, phenemology design, one of the qualitative research designs, was used. The data of the study was collected by semi-structured and non-directive interview technique. The analysis of the research data was carried out by two data encoders. Cohen Kappa agreement values were used for data analysis. In the research, the importance of the professional and personal competences of classroom teachers has been revealed to support gifted students. In the light of the research findings, developing in-service training programs for class teachers, conducting workshops in which teachers will cooperate, and practical casebased teacher trainings were presented as suggestions.

PDF

___

Akar, İ. ve Şengil Akar, Ş. (2012). İlköğretim okullarında görev yapmakta olan öğretmenlerin üstün yetenek kavramı hakkındaki görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 2(20), 423- 436.
Akarsu, F. (2004). Üstün yetenekliler. Şirin, M. R., Kulaksızoğlu A, ve Bilgili A. E. (Ed) I.Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi makaleler kitabı içinde, (s.127-154). Çocuk Vakfı Yayınları, 64, İstanbul.
Albion, P.R. and Entmer, P.A. (2002). Beyond the foundation. The role of vision and belief in teachers preparation for ıntegration of technology, TechTrends, 46 (5), 34-38.
Alemdar, M. (2009). Erken çocukluk dönemindeki üstün yetenekli çocukların belirlenmesinde ebeveyn, öğretmen ve uzman görüşlerinin karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Altıntaş, E. ve Özdemir, A. Ş. (2013). Üstün yetenekli öğrencilere genel bir bakış: Öğretmen değerlendirmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 4(7), 3-12.
Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı. Sakarya: Sakarya Kitabevi.
Arastaman G., Öztürk Fidan İ. ve Fidan T.(2018). Nitel Araştırmada Geçerlik ve Güvenirlik: Kuramsal Bir İnceleme. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (YYU Journal of Education Faculty), 15(1),37-75.
Ataman, A. (1998). Üstün zekâlılar ve üstün yetenekliler, (Ed. S. Eripek), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Ataman, A. (2000). Üstün yetenekli çocuklar. Özel eğitime giriş. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Ayan, B. E. (2017). Okul öncesi ve ilkokul öğretmenlerinin yaratıcılığa ilişkin görüşleri ile öğrencilerinin yaratıcılık performansları arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kocaeli Üniversitesi: Kocaeli.
Baker, C., Wuest, J. and Stern, P.N. (1992). Method slurring: the grounded theory/ phenomenology example. Journal of Advanced Nursing, 17, 1355-1360.
Britten, N. (1995). Qualitative interviews in medical research. British Medical Journal, 311, 251–253.
Can, N. (2004). Öğretmenlerin geliştirilmesi ve etkili öğretmen davranışları. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(16), 103-119.
Clark, B. (2002). Growing up gifted: Developing the potential of children at home and at school (6. bs.). Upper Saddle River, NJ: Merrill Prentice Hall.
Clinkenbeard, P.R. and Kollhoff, P.B. (2001). Ten suggestions for including gifted education in preservice teacher education, The Teacher Educator, 3(3), 214-216.
Cohen J. (1960). A coefficient of agreement for nominal scales. Educational and Psychological Measurement, 20, 37-46.
Curtis, J. (2005). Preservice teacher’ attitudes toward gifted students and gifted education, Degree of Doctoral Thesis: USA. Columbia University.
Çankaya, İ. (2011). Sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışları ve bu davranışlarla başa çıkma yolları. Turkish Studies, 6(2), 307-316.
Dağlıoğlu, E. (2010). Üstün yetenekli çocukların eğitiminde öğretmen yeterlikleri ve özellikleri. Milli Eğitim Dergisi, 186, 72-84.
Davis, G.A. (2006). Gifted children and gifted education: A practical guide for teacher and parents. Scottsdale, AZ: Great Potential Press, Inc.
Dönmez, N. (2004). Bilim Sanat Merkezleri’nin kuruluşu ve işleyişinde yapılması gereken düzenlemeler. Kulaksızoğlu A., Bilgili A. E Şirin M. R. (Ed.). I. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi, üstün yetenekli çocuklar bildiriler kitabı. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları, 69–84.
Emmer, E. T. and Stough, C. M. (2001). Classroom management: A critical part of educational psychology with implication for teacher education. Educational Psychologist, 36(2). 103-112.
Erişen, Y., Yavuz Birben, F., Sevgi Yalın, H. ve Ocak, P. (2015). Üstün yetenekli çocukları fark edebilme ve destekleme eğitiminin öğretmenler üzerindeki etkisi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 586-602.
Forrester, V. and Hui, A. (2007). Creativity in the Hong Kong classroom: What is the contextual practice? Thinking Skills and Creativity, 2(1), 30–38.
Gerow, J. Bordens, K. and Blanche-Payne, E. (2007). General psychology with spotlights on diversity. NV: Bent Tree Press.
Goodwin, A. L. (2002). The case of one child: Making the shift from personal knowledge to professionally informed practice, Teaching Education, 132, 137-154.
Gökdere, M. ve Ayvacı, H. Ş. (2004). Sınıf öğretmenlerinin üstün yetenekli çocuklar ve özellikleri ile ilgili bilgi seviyelerinin belirlenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 17-26.
Grix, J. (2010). The foundations of research. London: Palgrave Macmillan
Hunsaker, S. L., Finley, V. S. and Frank, E. I. (1997). An analysis of teacher nominations and student performance in gifted programs. Gifted Child Quarterly, 41 (2), 19-24.
İnel Ekici, D. (2016). Öğretmenler öğrenme ortamında öğrencilerin yaratıcılığını destekleme düzeylerine ilişkin kendilerini nasıl değerlendiriyorlar? Turkish Studies, 11(3), 1287– 1308.
Jasper, M. A. (1994). Issues in phenomenology for researchers of nursing. Journal of Advanced Nursing, 19, 309- 314.
Kingore, B. (2001). Gifted kids, gifted characters, and great books. Gifted Child Today, 24(1), 30-32.
Koshy, V. (2002). Teaching gifted children 4-7. David Fulton Publishers Ltd. London.
Kutlu Abu, N., Akkanat, Ç. ve Gökdere, M. (2017). Üstün yetenekli öğrencilerin normal sınıflarda eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri. Türk Üstün Zekâ ve Eğitim Dergisi, 7(2), 87 109.
Kuzgun, Y. ve Deryakulu, D. (2006). Eğitimde bireysel farklılıklar. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 5(2), 316-321.
Maker, J.N. and Nielson, A.B. (1996). Curriculum development and teaching strategies gifted students. (2. Ed): Pro-Ed, Austin, Tex.
Marshall, C. and Rossman, G. B. (2014). Designing qualitative research. New York: Sage.
Mays, N. and Pope, C. (1995). Rigour and qualitative research. British Medical Journal, 311, 109–112.
MEB. (2018). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü. 15 Ocak 2019 tarihinde https://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-egitim-hizmetleri-yonetmeligi yayimlandi/icerik/1089 adresinden erişilmiştir.
Miller, S. (2003). Analysis of phenomenological data generated with children as research participants. Nurse Researcher, 10(4), 68-82.
Moore, M. (2005). Meeting the educational needs of young gifted readers in the regular classroom. Gifted Child Today, 28(4), 40-64.
Neumeister, K.L.S., Adams, C.M., Pierce, R.L. and Cassady, J.C. (2007). Fourth-grade teachers' perceptions of giftedness: ımplications for ıdentifying and serving diverse gifted students, Journal for the Education of the Gifted, 30(4), 479.
Oktay, A. (2000). Yaşamın sihirli yılları: Okul öncesi dönem. İstanbul: Epsilon Yayınları.
Parke, B., N. (1992). Challenging gifted students in the regular classroom. ERIC Clearinghouse on Handicapped and Gifted Children Reston, Va. ED352774.
Rao, S. and Lim, L. (1999). Beliefs and Attitudes of pre-service teachers towards teaching children with disabilities. The 123rd Annual Conference of the American Association on Mental Retardation: New Orleans, LA.
Renzulli, J. S. (1999). What is this thing called giftedness, and how do we develop it? A twenty-five year perspective. Journal for the Education of the Gifted, 23(1), 3-54.
Renzulli, J. S. (1986). The three ring conception of giftedness: A developmental model for creative productivity. Cambridge: University of Cambridge.
Rohrer, J. C. (1995). Primary teacher conceptions of gifteddness: image, evidence, and nonevidence, Journal for the Education of the Gifted, 18 (3), 269-283.
Rose, P., Beeby, J. and Parker, D. (1995). Academic rigour in the lived experience of researchers using phenomenological methods in nursing. Journal of Advanced Nursing, 21, 1123-1129
Safran, S. P. and Oswald, K. (2003). Positive behavior supports: Can schools reshape disciplinary practices? Exceptional Children, 69(3), 361-373.
Sanders, W. L. and Rivers, J. C. (1996). Cumulative and residual effects of teachers on future student academic achievement (Research Progress Report). Knoxville: University of Tennessee Value Added Research and Assessment Center.
Sapon-Shevin, M. (2003). Equity, excellence, and school reform: Why is finding common ground so hard? (Ed. James H. Borland). Rethinking gifted education. New York: Teachers College Press. pp. 127-142.
Sezginsoy, B. (2007). Bilim ve sanat merkezi uygulamasının değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Balıkesir, Türkiye.
Siegle, D. (2001). Teacher bias in identifying gifted and talented students. Paper presented at the annual meeting of the council for exceptional children, Kansas City, MO.
Silverman, L. (2000). Characteristics of giftedness. Gifted Development. 11 Nisan 2019 tarihinde www.gifteddevelopment.com adresinden erişildi.
Sisk, D. (1987). Creative teaching for gifted. McGraw-Hill Book Company. England.
Smith, C. J. and Laslett, R. (2002). Effective classroom management. London: Routledge Falmer Group Press.
Şahin, F. (2012). Sınıf öğretmenlerine üstün yetenekli öğrenciler ve özellikleri hakkında bilgi düzeylerini artırmaya yönelik verilen bir eğitim programının etkililiği (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
Şahin, F. ve Levent, F. (2015). Examining the methods and strategies which classroom teachers use in the education of gifted students. The Online Journal of New Horizons in Education, 3(5), 73-82.
Şenol, C. (2011). Üstün yeteneklilerin eğitim programına ilişkin öğretmen görüşleri. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Fırat Üniversitesi, Elazığ, Türkiye.
Şişman, M. (2006). Eğitim bilimlerine giriş. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Tomlinson, C. (1996). Good teaching for one and all: does gifted education have an ınstructional identity?, Journal for the Education of the Gifted, 20, 155–174.
Tomlison, C.A. (1999). The differentiated classroom: responding to the the needs of all learners. Alexandria, VA: Assosiation for supervision and curriculum development.
Tuğrul, B.(1994). Okul Öncesi Dönemde Üstün Yetenekli Çocukların Tanılanması ve Eğitimleri. Ş. Bilir (Ed.) Okulöncesi Eğitimcileri için El Kitabı. İstanbul: Ya-Pa.
Vantassel-Baska, J. (1992). Planning effective curriculum for gifted learners. Denver, CO: Love Publishing.
VanTassel-Baska, J. and Stambaugh, T. (2009). What Works: 20 Years of Curriculum Development and Research for Advanced Learners, 1988-2008. Center for Gifted Education, College of William and Mary.
Viera, A. J. and Garrett, J. M. (2005). Understanding ınterobserver agreement: The Kappa statistic. Family Medicine, 37(5), 360-363.
Walters, J. and Frei, S. (2007). Managingclassroom behavior and discipline. USA: Shell Education Press.
Winebrenner, S. (2000). Gifted students need an education, too, Educational Leadership, 17, 52-56.
Wood, E. F. and Floden, R. E. (1990). Where teacher education students agree: Beliefs widely shared before teacher education. (ERIC Document Reproduction Service No. ED 331781).
Wright, S. P., Horn, S. P. and Sanders, W. L. (1997). Teacher and classroom context effects on student achievement: Implications for teacher evaluation. Journal of Personnel Evaluation in Education, 11, 57-67.
Yavuz, Y. ve Yavuz, O. (2016). Destek Eğitim Odasında Uygulanan Etkinliklerin İlkokul Düzeyindeki Üstün Yetenekli Öğrencilerin Yaratıcılık Becerilerine Etkisi. Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-13.
Yıldırım, A. ve Şimşek, A. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.