ORTA YAŞ DÖNEMİ BİREYLERİN İÇİNDE BULUNDUKLARI YAŞ DÖNEMİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ

Orta yaş dönemi, farklı sorumlulukların yoğun yaşandığı eş, ebeveyn, çalışan, çocuk gibi pek çok rolün en aktifşekilde gerçekleştirildiği bir yaş dönemidir. Tüm bu roller içindeki bireyin, orta yaş dönemini nasılalgıladıklarının incelenmesi, ihtiyaçlarının fark edilmesi açısından önemli olduğu düşünülmektedir. Buçalışmanın amacı, orta yaş döneminde bulunan bireylerin içinde bulundukları yaş dönemine ilişkin algılarınınincelenmesidir. Betimsel desende tasarlanan bu çalışmanın verileri, kapalı ve açık-uçlu soruları içeren bir anketyoluyla toplanmıştır. Katılımcılar, gönüllülük esasına dayalı olarak 30 ve 61 yaş aralığında, Kocaeli ili İzmitilçesi merkez ve kırsalında yaşayan 95 kişiden oluşmaktadır. Katılımcılardan toplanan verilerden içerik analiziyoluyla kod- tema ve kategoriler belirlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre; orta yaş döneminde bulunanbireylerin takvim yaşı açısından içinde bulundukları yaşı fiziksel ve ruhsal açıdan farklı ele aldıkları ve hemolumlu hem de olumsuz yönde algıladıkları görülmüştür. Sorun alanlarının, maddi, mesleki, ailevi, sağlık vetopluma yönelik alanlarda yoğunlaştığı görülmüştür. Araştırmaya göre geçmişi olumsuz olarak ifade edenbireyler, bulundukları yaşa ilişkin bazı durumları da sorun olarak algılamışlardır. Katılımcılar, geleceğe yönelikinançlarından ve hayal ettikleri bir yaşamı yaşamaya yönelik arzularından söz etmişlerdir. Araştırma sonucundaulaşılan tema ve alt temalara göre, orta yaş dönemi bireylerin içinde bulundukları dönemi yaşamlarını olumlu veolumsuz algılamalarına bağlı olarak tanımladıkları buna bağlı olarak da geleceğe yönelik umutlu ya da umutsuzbir bakış geliştirdikleri saptanmıştır.

INVESTIGATION OF THE PERCEPTIONS OF MIDDLE AGE PEOPLE ON THEIR AGE PERIODS

Middle age is a period in which different responsibilities are experienced intensively and many roles such as spouse, parent, employee and having a child are performed most actively. It is thought that all of these roles are important in terms of examining how the individuals perceive the middle age period and recognizing their needs. The aim of this study is to investigate the perceptions of middle-aged individuals on their age period. The data of this descriptive study was collected through a questionnaire including closed and open-ended questions. The participants consisted of 95 volunteer people who were between 30 and 61 years of age and living in the central and rural areas of Izmit district of Kocaeli. Themes and categories were determined through content analysis from the data collected from the participants. According to the findings, it was seen that the middle-aged individuals perceived their age differently in terms of physical and mental conditions and had both positive and negative perceptions on their age. It was seen that the problem areas were concentrated in economy, occupation, family, health and community oriented areas. According to the research, individuals who expressed their past as negative, perceived some situations related to their age as a problem. Participants talked about their belief in the future and their desire to live a life they dreamed of. According to the theme and sub-themes obtained from the research, the middle-aged individuals defined their age period depending on their positive or negative perceptions on their lives and as a result of that, they developed a hopeful or hopeless point of view for the future.

___

  • Aktu, Y. (2016). Levinson’un kuramında ilk yetişkinlik döneminin yaşam yapısı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-CurrentApproaches in Psychiatry, 8(2), 162-177. doi:10.18863/pgy.12690
  • Alyaprak, İ. (2006). Üniversite sınavına hazırlanan öğrencilerde sınav kaygısını etkileyen faktörlerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
  • Arpacı, F. (2005). Farklı boyutlarıyla yaşlılık. Türkiye İşçi Emekliler Derneği Eğitimi. Ankara: Kültür Yayınları.
  • Arpacı, F.& Ersoy, A. F.(2007). Türk toplumunda yaşlılık: Yetişkin bireylerin yaşlılık dönemi görüşlerine ilişkin bir araştırma. 38. Uluslar Arası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 10-15 Eylül, Ankara.
  • Arnett, J. J. (2000). Emergingadulthood: A theory of developmentfromthelateteensthroughthetwenties. AmericanPsychologist, 55(5), 469- 480.
  • Bacanlı, H. ve Işık Terzi, Ş. (2016). Yetişkinlik ve yaşlılık: Gelişimi ve psikolojisi.İstanbul:Açılım.
  • Balcı Arvas, F. ve Hökelekli, H. (2017). Dindarlık ile evlilik doyumu ve evlilikte sorun çözme ilişkisi üzerine bir inceleme. Değerler Eğitimi Dergisi, 15(34), 129-160. http://dergipark.gov.tr/ded/issue/37287/430591adresinden erişildi.
  • Baynal, F. (2015). Yetişkinlerde dindarlık ve ruh sağlığı ilişkisinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 206-231.
  • Borg, W.R., Gall, J.P.ve Gall, M.D. (1993). Applyingeducationresearch. New York: Longman Publishing Company.
  • Boyd, D. ve Bee, H. (2015). Lifespandevelopment(6.baskı.). Pearson Yayınevi.
  • Bühler, C. (1935). The curve of life as studied in biographies. Journal Of AppliedPsychology, 19 (4), 405-409. doi.org/10.1037/h0054778 http://psycnet.apa.org/record/1936- 01033-001adresinden erişildi.
  • Büyükpabuşcu, H., Atak, H., Çok, F., Çokamay, G., & Tatlı, C. E. (2016). Yetişkinliğe geçiş: Türkiye’de demografik ölçütler bağlamında kuramsal bir gözden geçirme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar/Current Approaches in Psychiatry, 8(22173), 204–227. doi:https://doi.org/10.18863/pgy.238184
  • Erikson,E.H. (1980) Identity and life cycle. New York: W. W. Norton & Company,Inc. https://books.google.com./Erikson,+E.H.+(1980).adresinden erişildi.
  • İletmiş, T., & Arpacı, F. (2017). 45-59 yaş grubu bı̇ reylerı̇ n yaşlılık dönemlerı̇ ı̇ lı̇ şki beklentı̇lerı̇ nı̇ belı̇ rleyen ı̇ lı̇ şkı̇ ler. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 4(1), 49– 62.
  • İlhan, T. (2015). Orta yetişkinlik döneminde psikososyal ve bilişsel gelişim, yetişkinlik ve yaşlılık gelişimi ve psikolojisi (3. bs.). H. Bacanlı ve Ş. Işık Terzi (Ed.). İstanbul: Açılım Kitap.
  • Karaca, F. (2000). Ölüm psikolojisi. İstanbul: Beyan Yayınları.
  • Kesicioğlu, O. S. (2015). Investigation of preschool children’s ınterpersonal problem solving skills. Education and Science, 40(177), 327–342. doi:https://doi.org/10.15390/EB.2015.3240
  • Kittrell, D. (1998). A comparison of theevolution of men'sandwomen'sdreams in Daniel Levinson'stheory of adultdevelopment. Adult Development Journal 5(2), 105-115. doi:https://doi.org/10.1023/A:1023039611468
  • Knowles, M. (1996). Yetişkin öğrenenler, göz ardı edilen bir kesim. Serap Ayhan (Çev.). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
  • Köylü, M. (2004). Yetişkinlik dönemi din eğitimi. İstanbul: DEM. Levinson, D.J. (1986). A conception of adultdevelopment.AmericanPsychologist, 41, 3-13.
  • Levinson, D.J. (1996). Theseasons of a woman's life. New York: Knopf.
  • Merril, S., & Verbrugge, L. (1999). Health and disease in midlife.Life in the Middle (s. 77- 103). California: Academic Press.
  • Neugarten, B., & Neugarten, D. (1986). Age in the aging society.Daedalus, 115(1), 31-49.
  • Nomaguchi KM, Milkie MA, Bianchi SM .(2005). Time strains and psychological well-being do dual-earner mothers and fathers differ? Journal Family Issues, 26:756-792. https://doi.org/10.1177/0192513X05277524
  • Onur, B. (2014). Gelişim Psikolojisi ve Yetişkinlik, Yaşlılık, Ölüm (7. b.). Ankara: İmge.
  • Patterson, B. (1995). The process of social support: Adjusting to life in a nursing home. Journal of Advanced Nursing, 21, 682-689.
  • Pinquart, M., & Schindler, I. (2007). Changes of life satisfaction in the transition to retirement: A latent-class approach. Psychology and Aging, 22(3), 442-455.
  • Rowe, J. W., & Kahn, R. L. (1997). Successful aging. The Cerontologist, 37(4), 433-440. Erşim adresi: https://academic.oup.com/gerontologist/article/37/4/433/611033
  • Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069- 1081.
  • Santrock, J. W. (2012). Yaşam Boyu Gelişim. (Çev. Ed. Galip Yüksel) 13. basımdan çeviri. Nobel Yayınevi.
  • Shanahan, M., Porfeli, E., & Mortimer, J. (2002) Subjective age identity and the transition to adulthood: Demographic markers and personal attributes. Youth Dev Study, 8, 76-81.
  • Smithson, K. L. (2012). The relationship among social connectedness, meaning in life, and wellness for adult women in Levinson’s Mid-Life Transition Stage. Dissertation Abstracts International: Section B: The Sciences and Engineering, 73(1-B), 666.
  • Strauss, A., & Corbin, J. (1990). Basic of Grounded Theory Methods. Beverly Hills, CA: Sage.
  • Strawbridge, W., Deleger, S., Roberts, R., & Kaplan, G. (2002). Physical activity reduces the risk of subsequent depression for older adults. Am J Epidemiol, 156(4), 328-334. Erişim adresi:https://academic.oup.com/aje/article/156/4/328/112439
  • Şimşek, M. Ş. (1999). Yönetim ve Organizasyon. Ankara: Nobel.
  • Tekbaş, S. (2009). Edirne merkez ilçede ilköğretim son sınıf öğrencilerinde Ortaöğretim kurumları öğrenci seçme ve yerleştirme sınavı (oks) ve lise son sınıf ğrencilerinde öğrenci seçme sınavı (öss) sınav kaygısı ve etkileyen etmenler. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Trakya Üniversitesi.
  • Tekdere, H., & Arpacı, F. (2016). Orta yaş ve yaşlı bireylerin internet ve sosyal medyaya yönelik görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 20(2), 377-396.
  • Thompson, S., Thomas, C., Rickabaugh, C. T., Otsuki, T., Pan, D., Garcia, B., Sinar, E. (1998). Primary and secondary control over age-related changes in physical appearance. J Pers, 66(4), 583-605.
  • Topuz, İ. (2003). Dini gelişim seviyeleri ile dini başa çıkma tutumları arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. (Basılmamış Doktora Tezi), Uludağ Üniversitesi SBE
  • Turan,S. Yılmaz,D. (2015).Araştırmanın desenlenmesi ve örneklem seçimi Edt. Selahattin Turan, Nitel Araştırma desen ve uygulama için bir rehber (ss.77-78). Ankara:Nobel Yayın
  • Türk Dil Kurumu http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5 c8d6651c002e3.98482813
  • İsimsiz yazar. (2018). Hayat boyu öğrenme programlarına katılan yetişkinlerin kurslara ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri, 4(6), 211-231.
  • Ültanır, E., Ültanır, G. (2005). Estonya, İngiltere ve Türkiye'de yetişkinler eğitiminde profesyonel standartlar. Mersin Üniversitesi Dergisi, 1(1).
  • Vaillant, G. E. (1994). Ego mechanisms of defense and personality psychopathology. Journal of Abnormal Psychology, 103 (1), 44–5 http://web.vu.lt/uki/s.kontrimiene/files/2011/10/Vaillant.-Ego-mechanisms-of-defense.pdf adresinden erişildi.
  • Vondracek, F. W. (1998). Introduction career development: a lifespan perspective (introduction to the special section). International Journal of Behavioral Development, 22(1), 1-6. doi:https://doi.org/10.1080/016502598384487
  • Yeşilyaprak, B. (2012). Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığında paradigma değişimi ve Türkiye açısından sonuçlar: Geçmişten geleceğe yönelik bir değerlendirme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12, 97-118.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.