Cumhuriyet dönemine geçis asamasında Urfa’nın iktisadi ve sosyal yapısı

Urfa, Cumhuriyetin kurulus dönemi öncesinde Halep gibi önemli bir ekonomi sehrinin hinterlandındadır. Bu konumundan dolayı Halep merkezli olarak sürdürülen Avrupa malları ticaretinde tali bir dağıtım üssü olmanın avantajlarından da yararlanılmıstır. Üretim iliskisi bakımından sosyal yapının temel unsurlarından olan asiretler, kasaplık hayvan üretimi ve bunun Arap coğrafyasına satısından da avantajlar sağlamaktadır. Sehirdeki üretim iliskisi de bölgesel yeterlilik üzerinden sekillenmektedir. Ancak yasanmıs olan dünya savası sehrin demografik yapısında önemli değisime sebep olduğu gibi, üretim iliskisi bakımından da artık yeni bir süreç baslamıstır. Urfa’nın bu geçis sürecindeki durumunu belirlenmesi, gelecekte uygulamaya girecek olan politikaların ve sonuçlarının değerlendirilmesine katkıda bulunacaktır.

Economical and social structure of Urfa during transition process to repuclic era

Urfa is in the hinterland of an important city like Aleppo before the foundation term of the Republic. Because of this location, in the trade of European goods carried out as Aleppo centered, Urfa has taken advantage of being secondary distribution center.Tribes that are basic elements of social construction in respect of production relation, get advantage of butchery animal production and selling these in Arab geography. Production relations in the city is shaped by regional adequacy. However, World War II has caused important changes in city’s demographic construction and a new period has started in terms of production relations. The determination of the position of Urfa in this transition period will contribue to the appreciation of politics and results, which will be carried out in the future.

___

  • Basbakanlık Cumhuriyet Arsivi, 25/ 145/ 27, sene;1927.
  • Basbakanlık Cumhuriyet Arsivi, 158-1090-4, 12 Kanun-u sani, 1926.
  • Basbakanlık Osmanlı Arsivi, MAD; 2004.
  • Basbakanlık Osmanlı Arsivi, Y. EE. 37/46, H. 1278.
  • Açanal, Hasan; Urfa Kurtulus Mücadele Hatıratı, SURKAV Yayınları, Ankara, 2001.
  • Akalın, Müslüm; Urfa Kurtulus Destanı; Anılar- Belgeler, Sanlıurfa İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları, İstanbul, 2008.
  • Barkan, Ömer Lütfi “Çiftlik”, İslam Ansiklopedisi, MEB, Cilt 3, 1979, İstanbul.
  • Basvekalet İstatistik Umum Müdürlüğü, 1927 Tarım Tahriri, Yayın No: 614, 1929, Ankara.
  • Basvekalet İstatistik Umum Müdürlüğü, 1927 Umum (üfus Tahriri, 1929, Ankara.
  • Basvekalet İstatistik Umum Müdürlüğü,1927 Umum Sanayi Tahriri, Yayın No: 584, 1929, Ankara.
  • Cevdet Pasa, Tezakir 21-39, Hazırlayan Cavid Baysun, TTK, Ankara, 1986.
  • Güler, Selâhaddin Eyyübi; Urfa Bölgesinde Devlet Adamları ve Komutanları, SURKAV Yayınları, Ankara, 1999.
  • Orhonlu, Cengiz; Osmanlı İmparatorluğu’nda Asiretlerin İskânı, Enderun Yayınları, 1987, İstanbul.
  • Öğüt, Tahir; 18-19.Yüzyıllarda Birecik Sancağında İktisadi ve Sosyal Yapı, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamıs Doktora Tezi, 2008.
  • Sahin, Hüseyin; Türkiye Ekonomisi, Bursa, 2006.
  • Urfa Vilayeti, Urfa Vilayet Salnamesi, İlhami-Fevzi Matbaası, İstanbul, 1927.