BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖZEL ALAN YETERLİKLERİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ?
Bu çalışma, bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının özel alan bilgisi yeterlik düzeylerini ve bu yeterliklerin cinsiyet, bölümü isteyerek seçme durumu, mezun olunan lise, üniversite, bölüm tercih sırası ve öğretmenlik yapma isteği değişkenlerine göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma İnönü Üniversitesi, Fırat Üniversitesi, Erzincan Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültelerinin Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi bölümlerinde öğrenim gören 171 son sınıf öğrencisi üzerinde yürütülmüştür. Veriler, "özel alan yeterlikleri algı ölçeği" ile toplanmıştır. Araştırma sonunda öğretmen adaylarının, yeterliklerin genelinde "oldukça yeterli", özelde ise donanım, ağ unsurları, bilgisayarların bakım ve onarımı gibi teknik becerilerde "biraz yeterli" oldukları görülmüştür. Yeterlik düzeylerinde cinsiyet, bölümü isteyerek seçme durumu, mezun olunan lise ve üniversite değişkenlerine göre farklılaşma gözlenirken, bölüm tercih sırası ve öğretmenlik yapma isteği değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.
INVESTIGATION OF THE SUBJECT FIELD COMPETENCES OF INFORMATION TECHNOLOGIES PRE-SERVICE TEACHERS ACCORDING TO SOME VARIABLES
This study intends to determine the subject field competences of information technologies pre-service teachers and to investigate whether there were differences by gender, willingness to select the department, type of highschool graduated from, university, the number of priority preference in University Placement Exam and desire to be a teacher, or not. Sample of this study is consist of 171 Computer Education and Instructional Technology department seniors from faculty of education in Inonu University, Firat University, Erzincan University and Marmara University. Data was collected by "subject field competences perception scale". According to the data, it can be seen that pre-service teachers' perception is "quite enough" in general, and is "somewhat adequate" in particular at technical skills as hardware, network elements, maintenance and repair of computer. The results also show that pre-service teachers' perceptions differs by gender, willingness to select department, type of high-school graduated from and university, not by the number of priority preference in University Placement Exam and desire to be a teacher.
___
- Akdağ, M. (2013). The reasons for information technologies pre-service teachers to prefer teaching profession and their attitudes towards the profession. Educational Research and Reviews. 8 (16), 1499-1508.
- Akkoyunlu, B. ve Orhan, F. (2003). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi (BÖTE) bölümü öğrencilerinin bilgisayar kullanma öz yeterlik inancı ile demografik özellikleri arasındaki ilişki. TheTurkish Online Journal of EducationalTechnology - TOJET, 2(3), 86-93.
- Altun, E. ve Ateş, A. (2008). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmen adaylarının sorunları ve geleceğe yönelik kaygıları. İlköğretim Online, 7(3), 680-692.
- Arıcı, B. (2007). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin mesleğe yönelik beklentileri ile alanda çalışan bilgisayar öğretmenlerinin mesleğe yönelik algıları. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- Arıkan, D. Y. (2009). Bilişim teknolojileri öğretmen adayları ve öğretmenlik uygulaması dersi. Ege Eğitim Dergisi, 10 (1), 1-23.
- Beck, C. ve Kosnik, C. (2002). The importance of the university campus program inpreservice teacher education - A Canadian case study. Journal of Teacher Education,53, 420-432.
- Bingöl Meşe, E. T. (2010). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin özel alan yeterlikleri açısından kendilerini değerlendirmeleri: İzmir ili örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Çuhadar, C.ve Dursun, Ö. Ö. (2009, Mayıs). Bilgisayar öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin düşünceleri. 9th. International Educational Technology Conference (ss.361-367). Ankara.
- Demirli, C.,Kerimgil, S. ve Donmuş, V. (2012). Türkiye'deki bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının mesleklerine yönelik görüşleri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 369-388.
- Deryakulu, D. (2005). Bilgisayar öğretmenlerinin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Eğitim Araştırmaları, 19, 35-53.
- Durdu, P. O. ve Yıldırım, Z. (2005). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi programına ilişkin öğrencilerin ve öğretim elemanlarının algıları. Eğitim Araştırmaları, 19, 77-88.
- Dursun, F. (2013). Bilişim teknolojileri öğretmen yeterliklerinin öğretim elemanı, öğretmen adayı ve öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
- Eşel, L., Kaya, G., Kurt, B. ve Ünal, G. (2012). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü birinci sınıf öğrencilerinin bölümlerine ilişkin görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(3), 102-112.
- Kabakçı, I., Akbulut, Y. ve Özoğul, P. (2009). Bilgisayar öğretmenlerinin algıladıkları sorunlar, Eğitim Araştırmaları, 34, 199-214.
- Karal, H. ve Timuçin, E. (2010). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmenliği bölümleri mezunların sorunları ve çözüm önerileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(2), 277-299.
- Karataş, S. (2010). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri (BÖTE) öğretmen adaylarının mesleklerine ilişkin zihin haritalarının analizi (Gazi Üniversitesi örneği). Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 159-173.
- Keser, H. ve Bayır, Ş. (2007, Mayıs). Bilgisayar öğretmen adaylarının bilgisayar öğretmenliği özel alan yeterliklerine ilişkin görüşleri. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu'nda sunulan bildiri. Bakü.
- Kılınç, M. (2006). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü ileri alan dersleri hakkında öğrenci ve uzmanların görüşleri. Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
- Mayer, D., Mitchell, J., Macdonald, D. ve Bell, R. (2005). Professional standards for teachers: a case study of professional learning. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 33(2), 159-179.
- MEB. (2008). Bilişim teknolojileri öğretmeni özel alan yeterlikleri. http://otmg.meb.gov.tr/ belgeler/ogretmen_yeterlikleri_kitabi/Öğretmen_Yeterlikleri_Kitabı_bilişim_teknoloji leri_öğretmeni_özel_alan_yeterlikleri_ilköğretim_parça_7.pdf adresinden alınmıştır.
- Numanoğlu, G. ve Bayır, Ş. (2009). Bilgisayar öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleği genel yeterliklerine ilişkin görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (1),197-212.
- Orhan, F. (2005). Bilgisayar öğretmen adaylarının, bilgisayar kullanma öz yeterlik inancı ile bilgisayar öğretmenliği öz yeterlik inancı üzerine bir araştırma. Eğitim Araştırmaları, 21,173-186.
- Orhan, F. ve Akkoyunlu, B. (2003). Eğitici bilgisayar formatör (master) öğretmenlerin profilleri ve uygulamada karşılaştıkları güçlüklere ilişkin görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 90-100.
- ÖSYM, (2016). 2016 Öğrenci seçme ve yerleştirme sistemi (ÖSYS) kılavuzu. Ankara: ÖSYM Yayını.
- Özoğul, P. (2006). Bilgisayar Öğretmenlerinin meslek yaşamlarında karşılaştıkları sorunlar: Eskişehir İli Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Ün. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Eskişehir.
- Sanalan, V. A., Telli, E., Selim, Y., Öz, R., Koç, A. ve Çelik, E. (2010). Böte öğrencilerinin programa bakış açıları: tercih öncesi ve sonrası durum. Eğitim Teknolojileri Araştırmaları Dergisi. 1(1).
- Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen adaylarının öğretmen yeterlikleri açısından kendilerini değerlendirmeleri. Hacettepe Ün. Eğitim Fak. Dergisi. 26, 131-140.
- Seferoğlu, S. S. ve Akbıyık, C. (2007, Mayıs). Bilişim teknolojilerinin okullarda kullanımı: Bilgisayar öğretmenlerinden beklentiler. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu'nda sunulan bildiri, Bakü.
- Sönmez, V. (2007). Program geliştirmede öğretmen el kitabı (13. Baskı). Ankara: Anı yayıncılık.
- TED (Türk Eğitim Derneği). (2009).Öğretmen Yeterlikleri, Ankara: TED yayını.
- Tekerek, M., Ercan, O., Udum, M. S. ve Saman, K. (2012). Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının bilgisayar öz-yeterlikleri. Turkish Journal of Education, 1(2), 1-12.
- Yılmaz, M. B., Orhan, F. ve Uğraş, T. (2010, Nisan). Böte programında yer alan derslerin alana hazırlamasına yönelik öğrenci görüşleri. 10th. International Educational Technology Conference Proceedings Book, 1 (ss.259-262). İstanbul.
- YÖK. (1998). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları, Ankara: YÖK yayını.
- YÖK. (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007). Ankara: YÖK yayını.
- YÖK. (2011). Türkiye yükseköğretim yeterlilikleri çerçevesi (TYYÇ) temel alan yeterlilikleri- öğretmen yetiştirme ve eğitim bilimleri. http://www.tyyc.sakarya.edu.tr/raporlar/14_ EGITIMBILIMLERI_13_01_2011.pdf adresinden alınmıştır.
- Willams, H. S. ve Alawiye, O. (2001). Student teachers perceptions of a teacher training program. College Student Journal, 35, 113-118.
- Wilson, S. ve Cameron, R. (1996). Student teacher perceptions of effective teaching: a developmental perspective. Journal of Education for Teaching, 22, 181-195.