OSMANLI İMPARATORLUĞU’NUN KLASİK DÖNEMİNDE GİRİŞİMCİLİK VE GİRİŞİMCİ TİPOLOJİLERİ

Bu çalışmanın amacı, Klasik Dönem Osmanlı İmparatorluğu’nda, girişimsel faaliyetlerin gerçekleştirildiği bağlamın ve bu bağlamı etkileyen koşulların genel bir çerçevesini ortaya koymaktır. Bu amaçla girişimsel faaliyetlerin sergilendiği ekolojiyi etkileyen ve şekillendiren ilke, kurum ve uygulamalar incelenmiştir. Osmanlı toprak sistemi, toplum yapısı, iktisadi düzeni, devletin ticarete bakışı gibi makro faktörlerle birlikte bireysel girişimcilik değerlerinin ve iş kültürünün nasıl biçimlendiği de mikro açıdan ele alınmıştır. Osmanlı’da girişimciliğin, devlet tarafından şekillendirilen iktisadi düzen ve toplumsal ayrıma dayalı olarak oluştuğu ve girişimcilerin heterojen bir yapı arz ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Bu bulgulara dayanarak, farklı yasal, toplumsal ve iktisadi düzenlemelere tabi olan Osmanlı girişimci tipolojisi oluşturulmuş ve açıklanmıştır.

ENTREPRENEURSHIP AND ENTREPRENEUR TYPES IN THE CLASSICAL AGE OF OTTOMAN EMPIRE

The aim of this study is to introduce the general frame of the entrepreneurial behaviours and its contextin the classical age of Ottoman Empire. For this reason, shaping policies, institutions and practices that affect the the ecology of the entrepreneurial activities have been examined. With macro factors like Ottoman land system, structure of its community, order of the economy, state’s point of view about the economy and the trade, and also how the personal entrepreneurial values and the business culture are formed in micro level have been reviewed. The economic order and the community structure formed by the state are created the conditions of entrepreneurship in the Ottoman Empire. In addition, Ottoman entrepreneurs are exhibited heterogeneity. According to the findings, Ottoman entrepreneurs typology, exposed different economic, social and legal regulations is generated and explained.

___

  • Andaç, F. (1994). Osmanlı Döneminde Ahilik Teşkilatı. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11, 1-15.
  • Akdağ, M. (1999a). Türkiye’nin İktisadi ve İçtimai Tarihi Cilt I 1243-1453. Ankara: Barış Yayınevi.
  • Akdağ, M. (1999b). Türkiye’nin İktisadi ve İçtimai Tarihi Cilt II. Ankara: Barış Yayınevi.
  • Avcıoğlu, D. (2018). Türkiye’nin Düzeni (Dün, Bugün, Yarın). İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
  • Aydoğan, M. (2019). Antik Çağdan Küreselleşmeye Yönetim Gelenekleri ve Türkler II. Cilt. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
  • Aydüz, D. (2000). Osmanlı-Devletinde Narh Uygulaması. Yeni Türkiye Dergisi, 32 (Mart-Nisan), 74-81.
  • Batmaz, E. Ş. (2000). İltizam Sisteminin XVIII. Yüzyıldaki Boyutları. Yeni Türkiye Dergisi, 32 (Mart-Nisan), 160167.
  • Divitçioğlu, S. (2010). Asya Üretim Tarzı ve Osmanlı Toplumu. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Çaha, Ö. (1994). Osmanlıda Sivil Toplum. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 49 (3-4), 79-99.
  • Çavdar, T. (2003). Türkiye Ekonomisinin Tarihi 1900-1960. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
  • Çizakça, M. (2000). Osmanlı İmparatorluğunda İç Borçlanmanın Evrimi (XV. Yüzyıldan XIX. Yüzyıla). Yeni Türkiye Dergisi, 32 (Mart-Nisan), 156-159.
  • Faroqhi, S. (2018). Osmanlı Dünyasında Üretmek, Pazarlamak, Yaşamak. (Çev. Gül Çağalı Güven ve Özgür Türesay), 4. Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Genç, M. (2000). Osmanlı İmparatorluğunda Devlet ve Ekonomi. İstanbul: Ötüken Yayınları, Yayın No 486, Kültür Serisi 186.
  • İnalcık, H. (1973). The Ottoman Empire: The Classical Age 1300–1600. London: Weidenfeld and Nicolson.
  • İnalcık, H. (2009). Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi Cilt 1. İstanbul: Eren Yayıncılık.
  • Kasaba, R. (1993). Osmanlı İmparatorluğu ve Dünya Ekonomisi. İstanbul: Belge Yayınları 194.
  • Kongar, E. (2002). 21. Yüzyılda Türkiye Ekonomisi. İstanbul: Remzi Kitabevi, Büyük Fikir Kitapları Dizisi 101.
  • Kuran, T. (2000). Osmanlı Lonca Teşkilatı Üzerinde İslami Etkiler. Yeni Türkiye Dergisi, 32 (Mart-Nisan), 47-62.
  • Kunt, M., Akşin, S., Faroqhi, S., Toprak, Z., Yurdaydın H. G. ve Ödekan A. (2011). Türkiye Tarihi 3. İstanbul: Cem Yayınevi.
  • Küçükkalay, A. M. (2000). Osmanlı Toprak Sistemi-Miri Rejim. Yeni Türkiye Dergisi, 32 (Mart-Nisan), 41-46.
  • Nişancı, Ş. (2002). 15-16. Yüzyıllarda Osmanlı İktisat Zihniyeti. İstanbul: Okumuş Adam Yayınları 14, Tarih Dizisi 3.
  • Ortaylı, İ. (2009). Loncadan Oda’ya “Fatih Dönemine Kadar Anadolu’da Ticaret, İstanbul: İTO Yayınları.
  • Özgen, F. B. (2000). Osmanlı Devletinin Diğer Devletlerle İktisadi İlişkileri. Yeni Türkiye Dergisi, 32 (MartNisan), 101-111.
  • Pamuk, Ş. (2017). Osmanlı İmparatorluğu’nda Paranın Tarihi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Quartaert, D. (1999). Sanayi Devrimi Çağında Osmanlı İmalat Sektörü. (Çev. Tansel Güney) İstanbul: İletişim Yayınları 543, Araştırma-İnceleme Dizisi 87.
  • Tabakoğlu, A. (2000). Osmanlı Mali Yapısının Ana Hatları. Yeni Türkiye Dergisi, 32 (Mart-Nisan), 127-138.
  • Tabakoğlu, A. (2003). Türk İktisat Tarihi. İstanbul: Dergah Yayınları 122, İktisat Dizisi 1.
  • Tepekaya, M. (2000). Sanayi Devrimi Döneminde Osmanlı İktisadi Yapısı. Yeni Türkiye Dergisi, 32 (Mart-Nisan), 195-214.
  • Tezel, Y. S. (2015). Cumhuriyet Döneminin İktisadi Tarihi (1923-1950). İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Uygun, R. (2006). Türkiye`de Girişimcilik Kültürünü Yönlendiren Öncü Girişimciler ve İbrahim Bodur Modeli”, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ocak 2006.
  • Yenal, O. (2010). Cumhuriyet’in İktisat Tarihi. 5. Baskı, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.