Medical Terms at Lehcetü’l -Lügat (A to D)
Ebu İshakzade Esad Mehmed Efendi was Shaykh al-İslam, music lover, composer, music historian, a scholar and poet. Lehcetü'l-Lügat is one of the most important works of Ebu İshakzade Esad Mehmed Efendi, who has served in various state positions starting from the professorship and cadi, to the delegacy and the sheikh al-Islam. There are 3703 headwords in the work. Some items are described in a few lines, while others continue with pages. Lehcetü'l-Lügat shows a dictionary feature from Turkish to Arabic and Persian, even from Turkish to Turkish. This conscious Turkism and Turkishism of Esad Efendi give him a privileged place in the field of linguistics. In the study, the words of medical science were taken as in Lehcetü'l-Lügat and after the entry the current medical explanation and the Latin name of the item were given. Subsequently, the content of substance in Lehcetü'l-Lügat, the known benefits of the substance and a picture of the substance were also included. In the study, only the medical benefits included in content were left within the entry. It is thought that the medical benefits of plants, animals, stones or substances included in the work being in line with past experiences will be important for those interested in the subject, and those who study language, biology, zoology and chemistry will benefit from the work in a period when alternative medicine is on the agenda.
LEHCETÜ’L-LÜGAT’TE TIBBİ İSİMLER I (A – D)
Lehcetü'l-Lügat şeyhülislam, musikişinas, besteci, müzik tarihçisi, âlim bir yazar veşairdir. Müderrislik ve kadılıktan başlayarak, murahhaslık ve şeyhülislamlığa kadar çeşitlidevlet görevlerinde bulunan Ebu İshakzade Esad Mehmed Efendi'nin önemli eserlerindenbiridir. Eserde 3703 madde başı kelime mevcuttur. Bazı maddeler birkaç satırla anlatılırkenbazıları sayfalarla devam etmektedir. Lehcetü'l-Lügat Türkçeden Arapça, Farsçayahatta Türkçeden Türkçeye bir lügat özelliği de gösterir. Esad Efendinin bu bilinçliTürkçülük ve Türkçeciliği ona dil bilimi alanında da mümtaz bir yer ayırır. ÇalışmadaLehcetü'l-Lügat'te tıp ilmine ait kelimeler olduğu gibi alınmış, madde başlığının ardındangünümüzdeki tıbbi izahı ve maddenin Latince adı verilmiştir. Bunu takiben Lehcetü'l-Lügat'teki madde içeriği, maddenin günümüzde bilinen faydaları ve maddeye dair birresim de maddeye dâhil edilmiştir. Çalışmada içerikte yer alan yalnızca tıbbi yararlarmadde içinde bırakılmıştır. Alternatif tıbbın gündemde olduğu bir dönemde geçmişte yapılantecrübeler doğrultusunda eserde yer alan bitki, hayvan, taş veya maddenin tıbbiyararlarının konuyla ilgilenenler açısından önem arz edeceği, dil çalışması yapanların,biyoloji, zooloji, kimyayla ilgilenenlerin de eserden faydalanacağı düşünülmektedir.
___
- https://www.saglikaktuel.com/ bitki-ansiklopedisi-boga-dikeni-nedir-faydalari-nelerdir- 1488.htm, 25.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.saglikaktuel.com/ bitki-ansiklopedisi-defne-nedir-faydalari-nelerdir-1514. htm, 25.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.saglikaktuel.com/ bitki-ansiklopedisi-deve-tabani-nedir-faydalari-nelerdir- 1517.htm, 25.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.saglikaktuel.com/ bitki-ansiklopedisi-kurtayagi-kurtpencesi-nedir-faydalarinelerdir- 1711.htm, 25.03.2019’da alınmıştır.
- http://vepida.com/ bildircin-nedir-/detail/?ID=TYLOW, 25.03.2019’da alınmıştır.
- http://www.ebitki.com/ index.php?hq=Artemisia%20vulgaris%20L.&gr=Latince
- http://www.genelsaglikbilgileri.com/agu-agaci-zakkum-agaci/, 25.03.2019’da alınmıştır.
- http://www.haber7.com/ genel-saglik/haber/734097-civit-brokoliden-65-kat-daha-etkili, 25.03.2019’da alınmıştır.
- http://www.haber7.com/ saglik/haber/2618822-asma-yapraginin-faydalari-nelerdir-hangi- hastaliklara-iyi-gelir, 25.03.2019’da alınmıştır.
- http://www.haber7.com/saglik/haber/2666394-armutun-faydalari-nelerdir, 25.03.2019’da alınmıştır.
- http://www.hastalikvetedavisi.net/andiz-otu-nelere-iyi-gelir.html, 25.03.2019’da alınmıştır.
- http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/saglik/ayvanin-faydalari-nelerdir-ayva-cayi-neyeiyi- gelir-40654319, 25.03.2019’da alınmıştır.
- http://www.milliyet.com.tr/at-kuyrugu-otu-nedir-at-kuyrugu-pembenar-detay-alternatiftip- 2058417/, 25.03.2019’da alınmıştır.
- http://www.milliyet.com.tr/baklanin-faydalari-nelerdir--pembenar-detay-sagliklibeslenme- 2637075/, 25.03.2019’da alınmıştır.
- http://www.neolsunki.com/ 1282-Beze-Nedir.html, 25.03.2019’da alınmıştır.
- http://www.piramithaber.com/yasam/miski-amber-nedir-ve-nasil-elde-edilir-h12728. html, 25.03.2019’da alınmıştır.
- http://www.trakus.org/kods_bird/uye/?fsx=2fsdl17@d&tur=Atmaca, 25.03.2019’da alınmıştır.
- http://www.wikizero.biz/index.php?q=aHR0cHM6Ly90ci53aWtpcGVkaWEub3JnL3dp a2kvQXNsYW4, 25.03.2019’da alınmıştır.
- http://www.yasemin.com/saglik/haber/2617382-dutun-faydalari-neler-beyaz-ve-karadut- hakkinda-bilinmesi-gerekenler, 25.03.2019’da alınmıştır.
- https://bilgihanem.com/ ardic-agaci-nedir/, 25.03.2019’da alınmıştır.
- https://bilgili.web.tr/ balin-faydalari-ve-zararlari/, 25.03.2019’da alınmıştır.
- https://bitkilerin-faydalari.blogspot.com/2015/01/cedvarin-faydalari-ve-yararlari.html, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://kadinloji.com/ boy-otu-tohumu/, 26.03.2019’da alınmıştır.
- h t t p s : / / p i x a b a y. c o m / t r / p h o t o s / a y % C 4 % B 1 k u l a % C 4 % 9 F % C 4 % B 1 - %C3%A7i%C3%A7ek-alp-bitkisi-1989905/, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://tr.pinterest.com/ pin/542965298800295570/, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://tr.wiktionary.org/wiki/%C3%A7il#Bilimsel_ad%C4%B1, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.acil.net/ bogurtlenin-faydalari-nelerdir/, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.acil.net/ corek-otunun-faydalari/, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.aysetolga.com/ bademin-faydalari-nelerdir, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.bilgio.net/abanoz-agaci-nedir-faydalari-ve-kullanim-sekli-nedir/, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.bilgiustam.com/amberbaris-bitkisinin-faydalari-nelerdir/,26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.cerezforum.net/konu/bok-bocegi-nedir-yetenekleri-nelerdir.156569/, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.cnnturk.com/yasam/gokyuzunun-gercek-sahipleri-ucaktan-bile-yuksekteucuyorlar? page=1, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.doaks.org/resources/middle-east-garden-traditions/resources/historical-dictionary/ historical-dictionary-of-ottoman-turkish-terms-for-gardens-and-gardening, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.dunyaatlasi.com/civa-hg-elementi-nedir-ozellikleri-faydalari-nelerdir/, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.e-faydalari.com/ borulcenin-faydalari.html, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.faydalari.com/ adam-otunun-faydalari/, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.jinekolognet.com/ bel-soguklugu.asp, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.n11.com/evcil-hayvan-urunleri/kus?q=aspur&&cid=601002&gclid=E AIaIQobChMImrSRwpm54gIVQeJ3Ch3INQaWEAAYBCAAEgJ01vD_ BwE&gclsrc=aw.ds, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.nedirnedemek.com/ b%C4%B1c%C4%B1lgan-ne-demek, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.nedir-tr.com/nedir-842-anlam%C4%B1-bakkam-a%C4%9Fac%C4%B1- haematoxylon-campechianum, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.nefisyemektarifleri.com/blog/anason-nedir-anasonun-faydalari-nelerdiranason- yagi-ve-cayi/, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.nefisyemektarifleri. com/ blog/coven-otu-nedir-nerede-yetisir-faydalari-nelerdir/, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.nefisyemektarifleri. com/blog/hashasin-faydalari-nelerdir/, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.sabah.com.tr/ galeri/saglik/tam-bir-sifaci-karaciger-zarinda-biriken-toksinleri- temizliyor, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.sabah.com.tr/saglik/2017/11/19/cilegin-faydalari-saymakla-bitmiyor, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.saglikaktuel.com/bitki-ansiklopedisi-akcaagac-nedir-faydalari-nelerdir- 1467.htm, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.saglikaktuel.com/bitki-ansiklopedisi-alic-nedir-faydalari-nelerdir-1476. htm, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.saglikaktuel.com/bitki-ansiklopedisi-ayrik-otu-nedir-faydalari-nelerdir- 1477.htm, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.saglikaktuel.com/bitki-ansiklopedisi-baldiran-nedir-faydalari-nelerdir- 1479.htm, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.saglikaktuel.com/ bitki-ansiklopedisi-simsir-agaci-nedir-faydalari-nelerdir- 1646.htm, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.sifalibitkitedavisi.com/arpanin-faydalari-nelerdir.html, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.sifalibitkitedavisi.com/baligin-faydalari-nelerdir.html, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.sorhocam.com/konu.asp?sid=3832&coban-degnegi-otu.html, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.sozcu.com.tr/2018/saglik/cuzzam-lepra-hastaligi-nedir-cuzzam-hastaliginin- nedenleri-belirtileri-ve-tedavisi-oub2-2806212/, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.sozcu.com.tr/2019/saglik/ciban-neden-cikar-belirtileri-ve-tedavisi-szcu2- 4686752/, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.teknikturk.com.tr/ hasere-rehberi/ciyan/6
- https://www.yeniakit.com.tr/haber/cicek-hastaligi-nedir-cicek-hastaligi-nasil-gecer- 667113.html, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://www.youtube.com/ watch?v=r_qX0ghpleg, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://yandex.com.tr/gorsel/search?text=bebr%20nedir&stype=image&lr=10 3830&source=wiz&pos=0&img_url=https%3A%2F%2Fpbs.twimg. com%2Fmedia%2FDd_V-tyV4AE06Ea.jpg&rpt=simage, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://yandex.com.tr/search/text=boyunburan%20%E1%B8%B3u%C5%9Fu%20fayda lar%C4%B1&lr=103830&clid=2186621, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://yemek.com/ altin-otu/, 26.03.2019’da alınmıştır.
- https://yenikapihaber.com/dalak-otunun-faydalari-104406h.htm, 26.03.2019’da alınmıştır. Şeyhülislam Mehmed Esad Efendi, (1999). Lehcetü'l-Lügat. (haz. Kırkkılıç, H. A.), (1. Baskı). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- ISSN: 1301-6229
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 1996
- Yayıncı: ERZURUM KÜLTÜR VE EĞİTİM VAKFI
Sayıdaki Diğer Makaleler
Siyasi Partilerin 24 Haziran 2018 Seçim Beyannamelerinde Eğitim Politikalarının Değerlendirilmesi
Yaşar AKÇA, Şaban ESEN, Gökhan ÖZER
Medical Terms at Lehcetü’l -Lügat (A to D)
EĞİTİM BİLİŞİM AĞI (EBA)’NDAKİ SÖZCÜK ÖĞRETİMİNE YÖNELİK İÇERİKLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN TOPRAK EROZYONU KONUSUNDAKİ GÖRÜŞLERİNİN BELİRLENMESİ “AĞRI İLİ ÖRNEĞİ”
Pınar URAL KELEŞ, Tülay DİZİKISA
Aşırılıkçılık ve Terörizm (Kur'an Ayetleri ile Tedavi, Peygamberce Sözler ve Diplomatik Çabalar)