EBÛ ZEHRE’NİN ADALET VE HÜRRİYET ANLAYIŞI

Bu makalede son dönemin yetiştirdiği ve Mısır’ın önemli âlimlerinden Ebû Zehre’nin öncelikle kısaca hayatına temas edilecek ardından da Zehretü’t-tefâsir adlı eseri başta olmak üzere eserlerinden hareketle adalet ve hürriyet konularına yaklaşımı ele alınacaktır. Ona göre adalet bireyin ve toplumun huzurlu ve mutlu olabilmesinin kaçınılmaz yanını teşkil etmektedir. Adaletin olmadığı yerde huzurdan ve güvenceden söz etmek asla mümkün değildir. Ebû Zehre adalet ve hürriyeti Allah tarafından yaratılmanın en doğal sonucu görülmektedir. Dolayısıyla da Allah tarafından yaratılmış olmak hem toplum içerisinde adaletle muamele görmeyi hem de başkasının haklarını ihlal etmemek kaydıyla hür yaşamayı gerektirmektedir.

___

  • Abdürrezzak, Ebû Bekir, Ebû Zehre: İmamu Asrihî, Hayâtühü ve Eseruhü’l-İlmiyyü, Kahire: Dâru’l-İ’tisâm 1985.
  • Abdü’l-Müiz Abdülhamid el-Cezzar, “Min-A’lâmi’l-Ezher: Muhammed Ebû Zehre”, Mecelletü’l-Ezher, S. 8, LVI, 1266-1273.
  • Ahmed Fuat Paşa Mevsûatü A’lâmi’l-Fikri’l-İslâmî: Muhammed Ebû Zehre, Kahire: yy, 1984.
  • Çağrıcı Mustafa “Hürriyet” Dia, İstanbul, 1998, C. 18, S. 502-505.
  • Ebû Zehre, Muhammed, Zehretü’t-Tefâsîr, Kahire: Dâru’l-Fikri’l-Arabî, 2002.
  • _____,İslam’da Sosyal Dayanışma, ter. E. Ruhi Fığlalı, Osman Eskicioğlu, İstanbul: Yağmur Yayınevi, 1969.
  • ,İslam’da Toplum Düzeni, ter. Nurettin Demir, Vesim Taylan, İstanbul: Kayıhan Yay., 1993.
  • ,Sosyal Hayatta Aile ve Toplum, ter. Nureddin Demir, Vesim Taylan, İstanbul: Kayıhan Yay., 2004.
  • Karamanlı, Ali İhsan Sait Kur’an ve Modern Hukuk, İstanbul: Işık Yay., 2014.
  • Köse, Saffet “Muhammed Ebû Zehre” Dia, 2005, C. 30, s. 519-522.
  • Şâtıbî el-Muvâfakât, thk. Ebû Ubeyde, Dâru İbn Affân, 1997/1417.
  • Şahinalp Hacer, Kur’an’da Din Hürriyeti, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2009.
  • Vehdan, Nasır Mahmud, Ebû Zehre: Âlimen İslâmiyyen, Hayatuhû ve Menhecuhû fî Buhûsihî ve Kütübihî, 1. Basım, Kahire: Şirketi’n-Nas li’t-Tıbaa, 1996.
  • Yılmaz Muhammet, Muhammed Ebû Zehre ve Zehretü’t-Tefâsir İsimli Tefsirindeki Metodu, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010.