CUMHURİYET DÖNEMİNDE EDİRNE'DE İPEK BÖCEKÇİLİĞİ

İpek; zenginlik, güzellik, estetik, zarafet, parlaklık, yumuşaklık ve rahatlığın yanında asaleti de çağrıştıran bir kavram olarak her zaman insanların ilgisini çekmiştir. İlk ipek üretiminin M.Ö 2600 yıllarında Çin de yapıldığı ve buradan dünyaya satıldığı bilinmektedir. Çin İmparatoru Hoang-Di ve eşi Hsi-Ling-Shi tarafından bulunan İpek Böcekçiliği’nin M.S. 419 yıllarında Türkistan’ın Hotan Eyaleti’nden İran’a yayılmaya başladığı, oradan da İran ve Bizans ilişkileri nedeniyle M.S. 550 yıllarında İstanbul’a ulaşmış ve Akdeniz üzerinden İspanya, İtalya ve Yunanistan’a yayılmıştır. Türklerde İpek kelimesine XI. Yüzyılda rastlanmaktadır. Türkmenlerde ipek olarak geçen sözcüğün Kıpçak Türklerinde “Yipek” , Orta Asya Türklerinde ise “cipek” olarak adlandırılmaktaydı. Türkiye’de İpek üretimi yaklaşık 1500 yıl önce başlamış olup halen sürdürülmektedir. Edirne de ipek böcekçiliğinin 20.yy başlarında açılan sanat okulları ile başladığı ve ilk üretimin 1913 yılında 1.500.000 kg yaş koza olduğu bilinmektedir.

Anahtar Kelimeler:

İpek böceği yetiştiriciliği, Edirne, Osmanlı, Türkiye

SILK WORM BREEDING in EDİRNE

Silk has been a concept of attraction which reminds wealth, beauty, grace, glory, softness and comfort besides nobility. The first silk production is known to have been made in China in 2600s B.C. and sold to all over the world from China. The Chinese Emperor Hoang-Di and his wife Hsi-Ling-Shi found out Sericulture. Later, it began spreading to Iran from Hotan, Turkistan in 419 A.D., and then to İstanbul via the relations between Iran and Byzantine in 550s A.D. From there, it reached Spain, Italy and Greece through Mediterranean Sea. The Turks first met the word “ipek” in the XIth century. It was named “cipek” by Middle Asian Turks, “Yipek” by the Kypchak Turks while the Turkmens called it “ipek”. Silk worm breeding has continued since the time it started 1500 years ago. It is known that Sericulture started in Edirne in the early 20th century in the art schools and the first production was made in 1913 which was 1.500.000 kg wet cocoon.

Keywords:

Silk worm breeding, Edirne, Ottoman, Turkey,

PDF

___

Başer İ., “Elyaf Bilgisi” 2002, İstanbul
Buç Gazetesi: 27.11.1935
Buç Gazetesi: 4.1.1936
Buç Gazetesi: 2.2.1936
Edirne Postası: 13.1.1930
Edirne Postası: 18.4.1930
Edirne Postası: 11.7.1930
Edirne Postası: 16.4.1931
Edirne Postası: 23.4.1931
Edirne Postası: 6.7.1931
Edirne Postası: 31.3.1932
Edirne Postası: 19.5.1932
Edirne Postası: 9.6.1932
Edirne Postası: 22.6.1932
Edirne Postası: 13.3.1933
Edirne Postası: 15.4.1933
Edirne Postası: 16.5.1933
Edirne Postası: 24.6.1933
Edirne Postası: 20.7.1933
Edirne Postası: 19.4.1934
Edirne Postası: 7.6.1934
Edirne Postası: 25.6.1935
Edirne Postası: 5.7.1935
Edirne Postası: 5.5.1937
Edirne Postası: 30.6.1937
Edirne Postası: 26.3.1938
Edirne Postası: 22.6.1938
Edirne Postası: 28.2.1939
Edirne Postası: 25.5.1940
Edirne Postası: 28.5.1941
Edirne Postası: 16.4.1942
Edirne Postası: 14.5.1942
Edirne Postası: 24.3.1943
Edirne Postası: 14.3.1944
Edirne Resmi Gazete: 27.4.1930
Edirne Milli Gazete: 10.7.1931
Edirne Milli Gazete: 17.7.1933
Kadıoğlu, S., Osmanlı Döneminde Türkiye'de Ziraat Okulları Üzerine Notlar, Kutad Gubilig, 2005/10. Sayı: 8
Özey, R., 19. Asırda Edirne Vilayet Coğrafyası, Marmara Coğrafya Dergisi, 2002/7.Sayı: 6
Paşaeli Gazetesi: 3.6.1923. Sayı: 27
Paşaeli Gazetesi: 27.2.1924. Sayı: 101
Peremeci, O. N., Edirne Tarihi, İstanbul 1940, Resimli Ay Matbaası, S: 316
Tez, Z., Tekstil ve Giyim Kuşamın Kültürel Tarihi, İstanbul, 05.06.2009, Doruk Yayınları
Trakya Dergisi: 1936/8. S: 1. Sayfa: 32
Trakya Dergisi: 1936/8. S: 1. Sayfa: 8
Trakya Dergisi: 1936/11. S: 4. Sayfa: 33
Trakya Dergisi: 1937/5. S: 10. Sayfa: 34
Trakya'nın 5 Yıllık Köy Kalkınma Programı, İstanbul 1936, Devlet Basımevi, S: 30
Ulus Gazetesi: 9.4.1936
www.kozabirlik.com.tr(17.03.2013)