Fizik ve Kimya Ders Kitaplarının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesine Disiplinlerarası Bir Bakış

Araştırmada fizik ve kimya öğretim programları uygun olarak hazırlanan fizik ve kimya ders kitaplarında yer alan konuların karşılaştırmalı olarak incelenmesi ve her iki disiplin içerisinde yer alan ortak kavramların disiplinler arası olarak ele alınması amaçlanmıştır. Araştırma analitik araştırma modelinden yararlanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın veri kaynakları olan dokümanlar, Milli Eğitim Bakanlığı’nın onayladığı 9., 10. ve 11. sınıflarda okutulan fizik ve kimya ders kitaplarıdır. Araştırmada veriler içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Araştırmanın sonucunda fizik ve kimya ders kitaplarının karşılaştırılmalı incelenmesi ile maddenin halleri, ısı ve sıcaklık ve enerji konularında benzerliklerin olduğu belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda özellikle ders kitaplarında yer alan ortak kavramların belirlenmesinin, programların en önemli sorunları arasında yer alan ders saati yetersizliği sorununa çözüm sağlanabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Disiplinlerarası karşılaştırma, fizik ders kitapları, kimya ders kitapları, fizik öğretim programı, kimya öğretim programı

An Interdisciplinary Look at The Comparative Examination of Physics and Chemistry Coursebooks

In the study, the aim was to examine comparatively the subjects in the physics and chemistry course books, which are designed in accordance with the physics and chemistry education programs, and to deal with common concepts found in these two disciplines employing an interdisciplinary approach. The study was realized by using analytical research model. Data of the study consists of Ministry of Education approved physics and chemistry textbooks for 9th, 10th, and 11th grades. Data were analyzed by content analysis method. As a result of the study, with the comparative examination of physics and chemistry course books, it was determined that the similarities are in the states of matter, heat, temperature, and energy subjects. In this respect, it is thought that determining common concepts especially in course books would be a solution to the lack of sufficient class hours, which is one of the most significant problems of the program.

Keywords:

Interdisciplinary approach, physics course books, chemistry course books, physics education program, chemistry education program,

PDF

___

Akkuş, H., Üner, S., & Kazak Ö. (2014). Öğretmen ve öğrencilerin ortaöğretim kimya ders kitaplarından nasıl faydalandıkları ve ders kitaplarının içeriği hakkında öğrenci görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(3), 1025-1048.
Alkan, H., Sezer, M., Köroğlu, H., & Özçelik, A. Z. (1998). Matematik öğretiminde yararlanılan ders kitapları. III. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
Arslan, S., & Özpınar, İ. (2009). İlköğretim 6. Sınıf matematik ders kitaplarının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 97-113.
Aydın, G., & Balım, A. G. (2005). Yapılandırmacı Yaklaşıma Göre Modellendirilmiş Disiplinler Arası Uygulama: Enerji Konularının Öğretimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2, 145-166.
Aydın, A. (2010). Kimya I ders kitabının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 207-224.
Brandt, R. (1991). On interdisciplinary curriculum: A conversation with Heidi Hayes Jacobs. Educational Leadership, 49(2), 24.
Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Chiappetta, E. L., & Fillman, D. A. (2007). Analysis of five high school textbooks used in the United States for inclusion of the nature of science. International Journal of Science Education, 29(15), 1847-1868.
Courtney, T. M. (2006). Interdisciplinary instruction and student engagement; A case study of midwestern suburban high school. Yayınlanmamış doktora tezi, Northern Illinois University, DeKalb.
Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches (4th ed.). Thousand Oaks: Sage.
Dede, Y., & Yaman, S. (2005). İlköğretim 6., 7. ve 8. sınıf matematik ve fen bilgisi ders kitaplarının incelenmesi: Problem çözme ve problem kurma etkinlikleri bakımından. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Denizli.
Drake, S., & Burns, R. (2004). Meeting standards through integrated curriculum. Alexandria, Va: Association for Supervision and Curriculum Development.
Duban, N. (2008). İlköğretim 4. Sınıf ve teknoloji ders kitabı ve öğrenci çalışma kitabının yapılandırmacı kuram ışığında değerlendirilmesi. VII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitim Sempozyumu Bildiri Kitabı, 66-72. Ankara: Nobel Yayınları.
Ercan, O., & Bilen, K. (2012). Kimya dersi 9 ve 10. Sınıf ders kitaplarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Milli Eğitim, 41(196), 168-186.
Erickson, H. L. (1995). Stirring the head, heart and soul: Redefining curriculum and instruction. Thousand Oaks, California: Corwin Press, Inc.
Gay, L. R., & Airasian, P. (2000). Educational research: competencies for analysis and application. Merrill an imprint of Prentice hall, Upper Saddle River, New Jersey, Columbus, Ohio.
Gülersoy, E. A. (2013). İdeal ders kitabı arayışında sosyal bilgiler ders kitaplarının bazı özellikler açısından incelenmesi. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 2(1), 8-26.
Gültekin, C., & Nakiboğlu, C. (2015). Ortaöğretim kimya ders kitaplarının grafikler ve grafiklerle ilgili aktiviteler açısından incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 43, 211-222.
Güneş, T., Dilek, Ş. N., Demir, S. E., Hoplan, M., & Çelikoğlu, M. (2010). Öğretmenlerin kavram öğretimi, kavram yanılgılarını saptama ve giderme çalışmaları üzerine nitel bir araştırma. International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 11-13 Kasım, Antalya.
Gürkan, B., & Doğanay, A. (2016). Sosyal bilgiler dersinde disiplinler arası öğretim yaklaşımına dayalı analoji tekniği uygulamalarının kavram gelişimine etkisi: Bir durum çalışması. Turkish Studies International Periodical fort he Language, Literature and History Turkish or Turkic, 11(19), 395-416.
İnal, N., & Mentiş Taş, A. (2011). İlköğretim 3. sınıf hayat bilgisi ders kitaplarına ilişkin öğretmen görüşleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 279-295.
Jacobs, H. H. (1989). Descriptions of two existing interdisciplinary programs. H.H. Jacobs (Ed.), Interdisciplinary curriculum; Design and implementation. Alexandria, VA:ASCD.
Jacobs, H. H., & Borland, J. H. (1986). The interdisciplinary concept model: Theory and practice. Gifted Child Quartely, 30(4), 159-163.
Kander, R. (2003). A successful experiment in curriculum integration; Integrated science and technology at James Madison University. IEEE Electronic Periodicals, 3, 1-5.
Kavcar, N., Şengören, S. K., & Tanel, R. (2010). “Ortaöğretim fizik 9 ders kitabı değerlendirme raporu.”. Ders kitabı yazarlarına, MEB ve Fizik Eğitimcilerine İletilen Yayımlanmamış Kitap İnceleme Raporu.
Kavcar, N. (2012). Ortaöğretim fizik 11 ders kitabının öğretmen adayları raporlarıyla değerlendirilmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (UFBMEK), 27-30 Haziran, Niğde Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Niğde.
Kete, R., & Acar, N. (2007). Lise 2 biyoloji ders kitapları üzerine öğrenci tutumlarının analizi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 221-230.
Karakuş, M., Türkkan, T. B., & Karakuş, F. (2017). Fen bilgisi ve ilköğretim matematik öğretmenlerinin disiplinler arası yaklaşıma yönelik görüşlerinin belirlenmesi. İlköğretim Online, 16(2), 509-524.
Küçüközer, H., & Bostan, A. (2007). İlköğretim 6. sınıf fen ve teknoloji dersi madde ve ısı ünitesinin yapılandırmacı öğrenme kuramının gerekleri ölçüsünde incelenmesi. Ulusal İlköğretim Kongresi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Mathison, S., & Freeman, M. (1997). The logic of interdisciplinary studies. Annual Meeting of the American Educational Research Association, Chicago.
Maxwell, J. (1992). Understanding and validity in qualitative research. Harvard Educational Review, 62, 979-1000.
Mcdonald, J., & Czerniak, C. (1994). Devoloping interdisciplinary units: strategies and examples. School Science and Mathematics, 94(1), 5-10.
McMillan, J. H. (2004). Educational research: Fundamentals for the consumer (4th ed.). Boston: PearsonEducation, Inc.
Milli Eğitim Bakanlığı. (2013). Ortaöğretim Fizik Dersi Öğretim Programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Milli Eğitim Bakanlığı. (2013). Ortaöğretim Kimya Dersi Öğretim Programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Newton, D. P., & Newton, L. D. (2006). Could elementary mathematics textbooks help give attention to reasons in the classroom?. Educational Studies in Mathematics, 64, 69-84.
Niess, M. L. (2005). Preparing teachers to teach science and mathematics with technology: Developing a technology pedagogical content knowledge. Teaching and Teacher Education, 21, 509-523.
Sullivan, J. M. (2000). A study of the effect of an interdisciplinary study improvement program on the academic achievement and classroom behavior among tenth grade students. Yayınlanmamış doktora tezi, Universty of Massachusetts Lowell.
Taş, A. M. (2007). Yeni sosyal bilgiler ders kitaplarına ilişkin öğretmen görüşlerinin belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 519-532.
Varış, F. (1994). Eğitimde program geliştirme. Teori ve teknikler. Ankara: Alkım Yayıncılık.
White, D. J., & Carpenteri, J. P. (2008). Integrating mathematics into the introductory biology laboratory course. Pro Quest Science Journals, 8, 22–38.
Yalçın, M. (2013). Biyoloji dersinde disiplinlerarası çalışmaların öğrenme üzerine etkilerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(3), 117-122.
Yıldırım, A. (1996). Disiplinlerarası öğretim kavramı ve programlar açısından doğurduğu sonuçlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 89-94.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.