48-60 Aylık Çocukların Dinleme Becerileri ile Sosyal Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Okul öncesi dönem birçok becerinin kazanımı için kritik bir dönemdir. Sosyal hayatta konuşma, okuma ve yazma ne kadar önemliyse dinleme de o kadar önemli ve gerekli bir beceridir. Ancak okul öncesi dönem üzerine yapılan çalışmalara bakıldığında dinleme ve sosyal beceriler üzerine çalışmaların yetersiz olduğu görülmektedir. Bu çalışmanın amacı; 48-60 aylık çocukların dinleme becerileri ile sosyal becerileri arasındaki ilişkinin incelemesidir. Nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli ile gerçekleştirilen araştırmanın verileri Okul Öncesi Dönem Çocuklarına Yönelik Dinleme Becerilerini Değerlendirme Ölçeği ve Okul Öncesi Sosyal Beceri Değerlendirme Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın katılımcı grubunu 48-60 ay grubundan 165 çocuk oluşturmaktadır. Katılımcıların seçiminde basit tesadüfî örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Verilerin analizinde ilişki ve fark testlerinden yararlanılmıştır. Bu araştırma sonucunda 48-60 ay grubundan çocukların dinleme becerileri ve sosyal becerileri arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çocukların cinsiyetlerinin ve anne-baba öğrenim düzeyinin dinleme ve sosyal beceri düzeyleri üzerinde düzeyinde anlamlı fark yarattığı görülmektedir. Annelerin ve babaların öğrenim düzeyi arttıkça çocukların dinleme ve sosyal becerilerinin arttığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Dinleme becerileri, Okul öncesi kurumları, Okul öncesi dönem çocukları, Sosyal beceriler

Investigation of the Relationship Between Listening Skills and Social Skills of 48-60 Month-Old Children

The preschool period is a critical period for the acquisition of many skills. As speaking, reading, and writing are important in social life, listening is also an important and necessary skill. However, when looking at the studies on preschool period, it is seen that studies on listening and social skills are insufficient. The aim of this study is to investigate the relationship between listening skills and social skills of 48-60 month-old children. The data of the research, which was carried out with the relational scanning model, one of the quantitative research methods, was collected by using The Evaluation Scale of Preschool Period Children’s Interception Skill and the teacher form of Preschool Social Skills Assessment Scale. The participant group of the study consists of 165 children from the 48-60 months group. A simple random sampling method was used in the selection of the participants. Relationship and difference tests were used to analyze the data. As a result of this study, it was concluded that there is a positive significant relationship between the listening skills and social skills of 48-60 months-old children. It is seen that the gender of the children and the education level of parents make a significant difference in the level of listening and social skills. It was concluded that as the education level of mothers and fathers increased, the listening and social skills of children increased.

Keywords:

Listening Skills, Preschool institutions, Preschool children, Social skills,

PDF

___

Abalı, B. Y., & Yazıcı, H. (2020). An evaluation on determining the relation between listening skill and social emotional learning skill. Eurasian Journal of Educational Research, 89. 71-92
Arabacıoğlu, B., & Bağçeli̇ Kahraman, P. (2020). Sosyal beceri eğitiminin 60-69 aylık Suriyeli çocukların sosyal becerileri, problem çözme ve uyum sağlamalarına etkisi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49(2), 734-768.
Arı, M., & Yaban, E. H. (2016). Okul öncesi dönemdeki çocukların sosyal davranışları: Mizaç ve duygu düzenlemenin rolü. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 125-141.
Aviles, A. M., Anderson, T. R., & Davila, E. R. (2006). Child and adolescent social-emotional development within the context of school. Child and Adolescent Mental Health, 11(1), 32-39.
Aykır, T., & Teki̇narslan, İ. (2012). Okul öncesi dönemdeki zihinsel yetersizliği olan ve olmayan çocukların sosyal becerileri ve problem davranışlarının karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 627-648.
Bay, D. N., & Seker, P. T. (2020). Analysis of preschool period children's listening skill according to some variables. World Journal of Education, 10(3), 79-87.
Benner, G. J., Rogers-Adkinson, D., Mooney, P., & Abbott, D. A. (2007). An investigation of the relationship between receptive language and social adjustment in a general sample of elementary school children. Journal of At-Risk, 13(1), 13-21.
Bilici, H. S. (2019). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 60-72 devam eden sosyal duygusal uyumları, problem çözme becerileri ve rekabet ile ilişkinin ilişki ilişkileri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Cashiola, E. B., Bulotsky-Shearer, R. J., & Greenfield, D. B. (2020). Bidirectional associations between preschool classroom behavior and language and literacy skills. Topics in Early Childhood Special Education, 40(3), 143-158.
Cihangir-Çankaya, Z. (2015). Kişiler arası ilişkiler ve iletişimde dinleme. A. Kaya (Ed.), Kişiler arası ilişkiler ve etkili iletişim içinde (ss. 93-108). Ankara: Pegem Yayınları.
Cillessen, A. H. N., & Bellmore, A. D. (2010). Social skills and social competence in interactions with peers. In P. K. Smith & C. H. Hart (Eds.), The Wiley‐Blackwell Handbook of Childhood Social Development (pp. 393-412). Hoboken, NJ: Wiley-Blackwell.
Cohen, N. J., Davıne, M., Horodezky, N., Lipsett, L., & Isaacson, L. (1993). Unsuspected language ımpairment in psychiatrically disturbed children: prevalence and language and behavioral characteristics. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 32(3), 595-603.
Creswell, J. W. (2017). Eğitim araştırmaları: Nicel ve nitel araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi (Çev. Ed. H. Ekşi). İstanbul: Edam.
Çınar, F. (1990). The effects of early childhood education on children’s social development (Unpublished master thesis), Bogazici University, Istanbul, Turkey.
Dinçer, Ç., Baş, T., Teke, N., Aydın, E., İpek, S., & Göktaş, Ş. (2019). Okul öncesi dönem çocuklarının kişilerarası problem çözme ve sosyal becerileri ile akran ilişkilerinin değerlendirilmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 882-900.
Eki̇ci̇, F. Y. (2017). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki aile katılım çalışmalarına katılan ve katılmayan ailelerin çocuklarının sosyal beceri ve problem davranışları arasındaki ilişki. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(1), 543-562.
Elibol, G. S. (2008). Beş yaş çocuklarının sosyal becerilerinin bazı değişkenler açısından değerlendirilmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
Ergin, D. Y., & Ermeğan, B. (2011). Çok kültürlülük ve sosyal uyum. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 27-29 April, Antalya, Turkey.
Estrem, T. L. (2005). Relational and physical aggression among preschoolers: The effect of language skills and gender. Early Education and Development, 16(2), 207-231.
Florit, E., Roch, M., Altoè, G., & Levorato, M. C. (2009). Listening comprehension in preschoolers: the role of memory. The British Journal of Developmental Psychology, 27(Pt 4), 935-951.
Gresham, F. M. & Elliott, S. N. (1990). Social skills rating system. Circle Pines, MN: American Guidance Service.
Gülay, H., & Yenibayrak, F. (2010). 5–6 yaş çocukları için sosyal beceri etkinlikleri. Ankara: Pegem A.
Kapıkıran, N. A., İvrendi̇, A., & Adak, A. (2006). Okul öncesi çocuklarında sosyal beceri: durum saptaması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(19), 19-27.
Karaca, N. H, Gündüz, A., & Aral, N. (2011). Okul öncesi dönem çocuklarının sosyal davranışının incelenmesi, Kuramsal Eğitimbilim, 4(2), 65-76.
Karadüz, A. (2010). Türkçe ve sınıf öğretmeni adaylarının dinleme stratejilerinin değerlendirilmesi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29, 39-55.
Karoğlu, H., & Ünüvar, P. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının gelişim özellikleri ve sosyal beceri düzeyleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (43), 231-254.
Kemiksiz, Ö. (2017). Dinleme becerisi üzerine yazılan makalelerin değerlendirilmesi. International Journal of Languages Education, 5(1), 511-531.
Kim, M. J., Doh, H. S., Hong, J. S., & Choi, J. S. (2011). Social skills training and parent education programs for aggressive preschoolers and their parents in South Korea. Children and Youth Services Review, 33(6), 838-845.
Kim, Y.-S. & Phillps, B. (2014). Cognitive correlates of listening comprehension. Reading Research Quarterly, 49(3), 269-281.
Lapp, D., Flood, J., & Roser, N. (2000) Still standing: timeless strategies for teaching the language arts. In D. S. Strickland & L. M. Morrow (Eds.), Beginning reading and writing (pp. 183-193). New York, NY: Teachers College Press.
Lynch, S. A., & Simpson, C. G. (2010). Social skills: Laying the foundation for success. Dimensions of Early Childhood, 38(2), 3-11.
Morgeson F. P., Reider, M. H., & Campion, M. A. (2005). Selecting individuals in team setting: The importance of social skills, personality characteristics and teamwork knowledge. Personnel Psychology, 58(3), 583-611.
Ömeroğlu, E., Büyüköztürk, Ş., Aydoğan, Y., Çakan, M., Kılıç Çakmak, E., Özyürek, A., … Karayol, S. (2014). Okul öncesi sosyal beceri değerlendirme ölçeği öğretmen formunun geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik analizleri. Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(8), 37-46.
Özbay, M. (2001). Türkçe öğretiminde dinleme becerisini geliştirme yolları. Türk Dili Dergisi, (589), 9-15.
Özbek, A. (2003). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden etmeyen çocukların ilköğretim birinci sınıfta sosyal gelişim açısından öğretmen görüşüne dayalı olarak karşılaştırılması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Özer-Özkan, Y., & Coşkun, L. (2015). Okul öncesi dönem çocuklarına yönelik dinleme becerilerini değerlendirme ölçeğinin geliştirilmesi. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 5(9), 67-98.
Porath, M. (2003). Social understanding in the first year of school. Early Childhood Research Quarterly, 18(4), 468-484.
Saitoğlu, R. (2020). Okul öncesi çocukların sosyal becerileri ile problem davranışlar ve akran ilişkilerinin sosyo-demografik değişkenlere göre incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi, Mersin.
Türnüklü, A. (2004). Okullarda sosyal ve duygusal öğrenme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (37), 136-152.
Uğur, H. (1998). Anasınıfı eğitiminin sosyalleşmedeki rolü ve öğrencileri sosyalleştirme açısından özel ve devlet anasınıflarının karşılaştırması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Verduyn, C. M., Lord, W., & Forrest, G. C. (1990). Social skills training in schools. Journal of Adolescence, 13(3), 4-16.
Yıldırım, H., (2007). İlköğretim üçüncü sınıf öğrencilerinin dinleme becerileri üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.