Yapılandırmacılığın epistemolojik savlarının Türkiye'de ilköretim Fen ve Teknoloji dersi programlarında görünümleri

Bu makalede, Türkiye’de 2004 yılından itibaren program geliştirme çabalarında temel teorik yaklaşımlardan biri olarak benimsenen radikal yapılandırmacılığın epistemolojik savlarının Fen ve Teknoloji Dersi (6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı'ndaki tezahürleri araştırılmıştır. Radikal yapılandırmacılığın alınmasının nedenleri, Milli Eğitim Bakanlığı'nın programlarla ilgili dokümanlarında felsefi yapılandırmacılıktan radikal yapılandırmacılığın anlaşıldığını gösteren ifadeler olması ve dönemin Milli Eğitim bakanı ve müsteşarının yeni programlarla gerçekleştirmeyi amaçladıkları paradigma dönüşümüne en büyük katkıyı radikal yapılandırmacılığın yapabilecek olmasıdır. Fen ve Teknoloji programının alınmasının nedenleri de epistemolojik yapılandırmacılık esas olarak bilimlerin epistemolojisi ile ilgili bir olması, en büyük etkiyi fen öğretimi üzerinde yapmış olması, Bakanlık tarafından bu programın temel felsefesinin yapılandırmacılık olduğunun açıklanması, Programda da radikal yapılandırmacılığın eldeki imkânlar çerçevesinde benimsendiğinin açıklanmış olmasıdır. Herhangi bir epistemolojik görüşün rengini verecek olan temel epistemolojik sorunlarla ilgili bilgi, doğruluk, doğru, doğrulama, hakikat, gerçek, gerçeklik, olgu, model, teori veya kuram, paradigma, bilim, fen, bilimsel bilgi, olgu, nesne, nesnel veya objektif, özne, öznel veya subjektif, paradigma, bilimsel ilerleme, gerçeklik gibi anahtar sözcüklerinden hareketle, Programa bilimin amacı, bilimsel kuram ve modellerin gerçeklikle ilişkisi, bilimsel bilgilerin doğruluğu, bilimsel ilerleme, kuramlar arasında seçim yapma, bilim dışı gelenekler karşısında bilimin statüsü gibi sorunlarda radikal yapılandırmacılığının savlarının yansıyıp yansımadığı araştırılmıştır. Programın kuram seçimi konusunda radikal yapılandırmacılığa yakın, bilimsel kuramların ve modellerin gerçeklikle ilişkisi konusunda kısmen yakın savlarının yansımaları bulunmuş, diğer konularda ise mutat pozitivist bilim anlayışının temele alındığı saptanmıştır. Sonuç olarak radikal yapılandırmacılığın epistemolojik savlarının programa sınırlı olarak yansıdığı sonucuna varılmıştır.

Manifestations of epistemological theses of constructivism in the science and Technology programs of Turkish elementary education

This article explores if there are manifestations of epistemological theses of constructivism, one of the stated theoretical pillars on which the curricula were based, in the elementary education curricula prepared and viewed as an educational paradigm change by Turkish Ministry of I Education. The exploration was carried out by identifying the reflections of von Glasersfeld'sradical constructivism in Fen ve Teknoloji Dersi (6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı (Science and Technology Course (6, 7 and 8th Grades) Curriculum) (2006) in virtue of its relevance both to the curriculum and to the ministry's stated paradigm change intention. It has been found that the effect of radical constructivism on the issues of theory choice is highly evident while on the issue of the relation of theory to reality less evident. But the program is clearly positivistic regarding the aim of science, the relation of scientific theories or models to reality, the truth of scientific knowledge, scientific progress, theory choice, and the status of science in relation to non-scientific traditions. Therefore, the constructivism of the curriculum is, in Glasersfeld'in sense, "trivial" and falls far short of the aim of paradigm change.

PDF

___

Adıvar, A.A. (1951). The interaction of Islamic and Western drought in Turkey. T. C. Young. Near Eastern society and culture: a symposium on the meeting of east and west (ss. 119-129). Princeton, NJ: Princeton University press.
Ayer, A. J. (1984). Dil, Doğruluk ve Mantık (V. Hacılcadiroğlu, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
Bıkmaz, F. H. (2006). Yeni İlköğretim Programları ve Öğretmenler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 32 (1), 99-116.
Birinci, N. (2006). Protokol Konuşmaları. Türk Eğitim Sisteminde Yeni Paradigma Arayışları: Bildiriler Kitabı. 4-5 Kasım 2006, Ankara (ss. 9-13). Eğitim-Bir-Sen (Eğitimciler Birliği Sendikası). 22 Mart 2004'de http://www.egitimbirsen.org.tr/dokuman/sempozyum_ldtabi.pdf adresinden indirildi.
Cardellini, L. (2006). The foundations of radical constructivism: An interview widi Ernst von Glasersfeld. Foundations of Chemistry, 8, 177-187.
Cromer, A. (1997). Connected knowledge: Science, philosophy, and education. New York, Oxford: Oxford University Presss.
Gil-Perez, D., Guisasola, J., Moreno, A., Cachapuz, A., Pessoa De Carvalho, A. M., Martinez Torregrosa, J. ve diğerleri. (2002) Defending constructivism in science education, Science and Education, 11, 557-571.
Devitt, M. ve Sterelny, K. (1999). Language and reality: An introduction to the philosophy of language (2. basla). Oxford: Blackwell.
Ernest, P. (1995). The One and the Many. L. P. Steffe ve J. Gale. Constructivism in education (ss. 459-486). Hilsdale, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
Feyerabend, P. K. (1989). Yönteme Hayır: Bir Anarşist Bilgi Kuramının Ana Hatları (A. İnam, Çev.). İstanbul: Ara Yayıncılık.
Feyerabend, P. K. (1991). Özgiir Bir Toplumda Bilim (A. Kardam, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Feyerabend, P. K. (1999). Knowledge, science and relativism. Cambdrige: Cambridge University Press.
Gergen, K. J. (1997). Constructing constructionism: Pedagogical potentials. Issues in Education, 3(2), 195-201.
Giritli, İ. (1984). Atatürkçülük İdeolojisi. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 1(1), 102-107.
Glasersfeld. E. von. (1983). Knowledge as environmental fit. Man-Environment Systems, 13(5), 216-224.
Glasersfeld. E. von. (1989). Cognition, construction of knowledge, and teaching. Synthese, 80(1), 121-140. (eğitim üzerine özel sayı).
Glasersfeld. E. von. (1992). Constructivism reconstructed: A reply to Such ting. Science and Education, 1(4), 379-384.
Glasersfeld. E. von. (1993). Questions and answers about radical constructivism. K. Tobin (ed.). The practice of constructivism in science education (ss. 23-38). Hillsdale, NJ.: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
Glasersfeld. E. von. (1995). Amplification of a constructivist perspective. Issues in education, 3(2): 203-209.
Glasersfeld. E. von. (1995). Radical constructivism: A way of knowing and learning. London: Rou tied ge.
Glasersfeld. E. von. (1998a). The Incommensurability of scientific and poetic knowledge, http:// www.univie.ac.at/constructivism/EvG/papers/199.pdf adresinden 20 Mart 2010'da indirildi.
Glasersfeld. E. von. (1998b). Why constructivism must be radical. M. Larochelle, N. Bednarz, J. W. Garrison (editörler). Constructivism and education. Cambridge: Cambridge University Press.
Glasersfeld. E. von. (2001). The radical constructivist view of science. Foundations of Science, 6, 31-43.
Glasersfeld. E. von. (2004). Constructivism. W. E. Craighead ve C. B. Nemeroff (editörler). Concise corsini encyclopedia of psychology and behavioral science (3. basla) (ss. 219-220). New Jersey: John Wiley & Sons, Inc..
Glasersfeld. E. von. (2005). Thirty years radical constructivism. Constructivist Foundations, 1(1), 9-12.
Good, R. G., Wandersee, J. H. ve Julien, St. J. (1993). Cautionary notes on the appeal of the new "ism" (constructivism) in science education. K. Tobin (ed.). The practice of constructivism in science education (ss. 71-87). Hillsdale, NJ.: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
Grandy, R. E. (1997). Constructivism and objectivity: Distentangling metaphysics from pedagogy. Science and Education, 6, 43-53.
Gross, P. R. ve Levitt, N. (1998). Higher superstition : The academic left and its quarrels with science (2. baskı). Baltimore : Johns Hopkins University Press.
Güven, İ ve Demirhan İşcan, C. (2006). Yeni İlköğretim Programlarının Basma Yansımaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 39(2), 95-123
Hames, M. (2002). The crisis in New Zealand schools. Palmerston North, New Zealand: Dunmore Press Ltd.
Kınalı, M. (2004,12 Ağustos). Hedef İyi 'Eğitim'. Hürriyet, http://arama.hurriyet.com.tr/arsivnews. aspx?id=248657 adresinden 22 Mart 2010'da indirildi.
Kuhn, T. S. (2006). Bilimsel Devrimlerin Yapısı (N. Kuyaş, Çev.). İstanbul: Kırmızı Yayınlan.
Loving, C. C. ve Cobern, W. W. (2000). Invoking Thomas Kuhn: What citation analysis reveal about science education. Science mid Education, 9,187-206.
Maarif Vekaleti. (1926). İlkıuektepler [1926J Müfredat Programı. İstanbul: Maarif Vekaleti Yayınları.
Matthews, M. R. (2000). Appraising constructivism in science and mathematics education. In D.C. Phillips, ed, Constructivism in Education (Ninety-ninth Yearbook of tlie National Society for the Study of Education) (ss. 161-192). Chicago: University of Chicago Press.
Matthews, M. R. (2004). Thomas Kuhn's impact on science education: What lessons can be learned? Science Education 88(3): 90-118.
MEB [Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı], (ty). Talim ve Terbiye Kurulu Program Geliştirme Çalışmaları, (http://ttkb.meb.gov.tr/programlar/prog_giris/prg_giris. pdf adresinden 03.02.2010'da indirildi.)
MEB [Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı]. (2006). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6, 7 ve S. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye KuruluBaşkanlığı. (http://ttkb.meb.gov.tr/ogretmen/modules.php?name=Downloads&d_ op=viewdownload&cid=74,den 16 Şubat 2010'da indirildi).
MEB [Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı]. (2005a). Fen ve Teknoloji Dersi (4 ve 5. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. http://ttkb.meb.gov.tr/ogretmen/modules.php?nanıe=Downloads&:d_ op=viewdownload&cid=74 adresinden 5 Şubat 2010'da indirildi.
MEB [Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı]. (2005b). İlköğretim 1-5. Sınıf Programları Tanıtım El Kitabı. Ankara:
Nola, R. ve Irzık, G. (2005). Philosophy, science, education and culture. Dordrecht, The Netherlands: Springer.
Olsen, D. G. (1999). Constructivist principles of learning and teaching methods. Education, 120(2), 347-355
Phillips, D. E. (1995). The good, the bad, and the ugly: The many faces of constructivism. Educational Researcher, 24(7), 5-12.
Phillips, D.C. (1997). How, why, what, when and where: Perspectives on constructivism in psychology and education. Issues in Education, 3(2), 257-261.
Phillips, D.C. (2000). An opinionated account of constructivist landscape. In D.C. Phillips (Ed.), Constructivism İn education: Opinions and second opinions on controversial issues. Ninety-ninth yearbook of the National Society for the Study of Education (pp. 1-16), Chicago: Tlie University of Chicago Press.
Rousseau, J. J. (2009/1762). Emile ya da Eğitim Üzerine (Y. Avunç, Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Searle, J. (1998). Mind, language and society: Philosophy in the real world. New York: Basic Books.
Serdar, Z. (2001). Thomas Kuhn ve Bilim Savaşları (E. Kılıç, Çev.). İstanbul: Everest Yayınları.
Sidelle, A. (2006). Constructivism and conventionalism. D. M. Bor chert (baş editör), Encyclopedia of philosophy 2 (2. baskı.) (ss. 474-476). Detroit: Thomson Gale.
Sjoberg, S. (2007). Constructivism and education. http://folk.uio.no/svemsj/Constructivism_and_ Ieaming_Sjoberg.pdf adresinden 25.01.2010'da indirildi. (Yazı, yazarın açıkladığına göre E. Baker, B. McGaw ve P. Peterson (Editörler) International encyclopaedia of education (3. baskı). Oxford: Elsevier için davet üzerine yazılmıştır.)
Timur, T. (1968). Türk Devrimi: Tarihi Anlamı ve Felsefi Temeli. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
Ünder, H. (1994). Modernizm, Postmodernizm ve İslamcılık. Mürekkep, no 4, 81-90.