Pervin Oya TANERİ, Birgül ULUTAŞ, M. Mehmet AKGÜNDÜZ

Öğrencilere getirilen kılık kıyafet serbestliğinin okul bileşenleri gözünden incelenmesi Ankara örneği

Okullardaki kılık kıyafet yönetmelikleri tüm dünyada halen çok tartışılan ve henüz üzerindeuzlaşmaya varılamayan konulardan biridir. Pek çok araştırmada yetişkinlerin (öğretmen, veli,okul yöneticisi) görüşlerine yer verilirken, öğrencilerin bakış açısının göz ardı edildiği farkedilmiştir. Bu araştırmanın amacı, ilk ve orta dereceli okullarda üniforma giyme zorunluluğunun 2012 yılında bir yönetmelikle kaldırılması sonrasında, öğrencilerin, öğretmenlerin ve okulyöneticilerinin duygu ve düşüncelerini ortaya çıkarmaktır. Bu çalışmanın sonuçlarının, kıyafetserbestliği uygulamalarının, özgürleştirici bir eğitim pratiği bakımından anlamını ortayakoymada eğitimle doğrudan ya da dolaylı ilgili bireylere yardımcı olması beklenmektedir.Çalışma amacını gerçekleştirmek için belirtilen grupların görüşleri yarı-yapılandırılmışgörüşme soruları aracılığıyla toplanmıştır. Çalışmaya Ankaradan seçilen iki lisede görevyapan üç okul yöneticisi ve dört öğretmen ile 9 - 12. sınıfarında öğrenim gören 17 öğrencikatılmıştır. Bulgular, kılık kıyafet yönetmeliğindeki değişikliğin (1) etkileri, (2) amacı ve (3)olası sonuçları olmak üzere üç ana tema altında sınıfandırılmıştır. Araştırmada kılık kıyafetyönetmeliğinin değişmesiyle ilgili olumlu görüş sunan katılımcıların yanı sıra olumsuzgörüşler de ifade edilmiştir. Katılımcıların genel yönelimleri olumlu olmakla birlikte; olumsuzgörüşlerin, genellikle serbestliğin amacına ilişkin kaygıları yansıttığı gözlenmiştir. Öğrencilerinkendi kıyafetlerini seçerek, kendi tarzlarını ve bireyselliklerini göstermelerine izin verilmesi;özgürleşmeleri ve insanlaşmaları sürecinde atılacak önemli bir adım olmakla birlikte yeterlideğildir. Eğitim bileşenleri, gerek kılık kıyafet serbestliği, gerekse başka eğitimsel yenilikleryapılırken, kendilerinin görüşlerinin de sorulmasını ve demokratik karar alma süreçlerinin birparçası olmayı istemektedirler.

The investigation of liberation of dress code for students from the school components point of view Ankara sample

School dress code is one of the topics that frequently discussed and there is no agreement onyet.It was recognized that many researches take account of the views of adults (i.e. teacher,parent, school administrator), but discount opinions of students. In this regard, the aim of thisstudy is to reveal the feelings and views of students, teachers, and school administrators afterthe changes in school dress code at the year 2012.In order to realize this aim, qualitative data were collected through semi-structured interviewquestions. Three school administrators, four teachers and 17 students studying at 9-10thgrades from two High Schools chosen from Ankara were participated in this study. Findingscategorized under the three themes (1) effects, (2) purpose, and (3) possible results of theschool dress code change. There are participants who stated positive views about the dresscode change, as well as negative views. Although the general tendencies of participants werepositive, it was detected that the negative views usually refect the concerns related to thepurpose of the freedom. Allowing the students to select their own clothes and expressing theirown individuality is an important footstep in the process of liberation and humanization ofthem, but it is not enough. Subjects of the education process want to be asked their opinionsand to become a part of the democratic decision making process in the freedom of dress as wellas other educational issues.The results of this study expected to help individuals who directly or indirectly interested ineducation to defne the meaning of dress freedom implementations in terms of the practice ofliberating education.

PDF

___

Alleyne, S. I.; LaPoint, V.; Lee, J.; & Mitchell, H.W. (2003). Black educators views on middle school students dress and uniforms: Addressing 58 challenges from commercialism. The Journal of Negro Education: Commercialism in the Lives of Children and Youth of Color: Education and Other Socialization Contexts, 72 (4), 418426.
Anderson, W. (2002). School Dress Codes and Uniform Policies. Retrieved January 2013, from http//:www.eric.uoregon.org
Baker, C. (2006). Zorunlu Eğitime Hayır. Çev. A.Sönmezay, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Barnard, M. (2002). Fashion as Communication (2nd ed). New York, NY: Routledge.
Bauman, Z. (2011). Bireyselleşmiş Toplum . Çev.Y. Alogan, İstanbul, Ayrıntı Yayınları.
Brunsma, D. L. (2006). School uniform policies in public schools. Principal, 85(3),50-53. https://www.naesp.org/resources/2/Principal/2006/J-Fp50. pdf
Brunsma, D.L. & Rockquemore, K. (2001). The effects of student uniforms on attendance, behavior problems, substance use, and academic achievement. The Journal of Educational Research , 92(1), 53-62.
Bogdan, R., & Biklen, S. K. (2007). Qualitative research for education: An Introduction to theory and methods. (5. Basım). Boston: Allyn and Bacon. Chaika, G. (2008). School uniforms: Panacea or band-aid? Education World. Retrieved September 2013, from http://www.education-world/com.
Chaney, D. (1999). Yaşam Tarzları. Çev. İ. Kutluk, Ankara: Dost Yayınları.
Crane, D. (2003). Moda ve Gündemleri. Çev. Ö. Çelik. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Creswell, J. W. (2008). Educational Research. (3rd Ed.). Upper Saddle Creek, NJ: Pearson Education.
Daters, C., (1990). Importance of clothing and self among adolescents. Clothing and Textile Research Journal, 8 (3), 4550.
Dev-Lis (2012) Özgürlükten Yana Olmak, https://www.facebook.com/ notes/devrimci-liseliler-dev-lis/k%C4%B1l%C4%B1k-k%C4%B1yafet- serbestli%C4%9Fi-%C3%BCzerine-dev-lisin-yakla%C5%9F%C4%B1m %C4%B1/10151364212770879 (Erişim Tarihi: 17/05/2014)
Duvall, B.; Faklaris M. A.; Fisher, B.; Moody, M.; Njagi, P.; & Wilson, C. (2004). Dress Code/Uniform Policies in Education. Retrieved April 12, 2013, fromhttp://www.character-education.info/Articles/Case_for_ Uniforms.htm
Ellington, T. & Leslie, C. (2008). Dress, self-esteem, self-effciency and the academic achievement of African-American high school girls, International Journal of Fashion Design,Technology and Education , 1(2), 69-78
Freire, P. (2010). Ezilenlerin Pedagojisi. Çev. D. Hattatoğlu, E. Özbek, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Isaacson, L. (1998). Student Dress Codes. ERIC Digest 117. Retrieved February 2013, from http://eric.uoregon.edu/publications/digests/digest117.html
Giddens, A. (1998). Modernliğin Sonuçları. Çev. E. Kuşdil, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Gentile, E. & Imberman, S. A. (2011). Dressed for Success? The Effect of School Uniforms on Student Achievement and Behavior. NBER Working Paper No. 17337, JEL No. I21., http://www.nber.org/papers/w17337
Goodman J.; Knotts G. & Jackson J (2007). Doing Dress and the Construction of Womens Gender Identity, Journal of Occupational Science. 14 (2), 100-107.
Haynes, F. (2002). Eğitimde Etik. Çev. S. Kunt Akbaş, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Hesapçıoğlu, M. ve F. M. Giorgetti (2009). Siyah Önlük Beyaz Yakanın Kökeni. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 9 (4) Güz / Autumn 2009 1717-1750.
Holloman, L.O.; LaPoint, V.; Alleyne, S.I.; Palmer, R.J.; & Sanders-Phillips, K. (1996). Dress-related behavioral problems and violence in the public school setting: Prevention, intervention, and policyA holistic approach. The Journal of Negro Education: Educating Children in a Violent Society, Part 1, 65 (3), 267281.
Krystyniak, F. (2001). Educators Dress Code Study Shows Numerous Positive Effects. Retrieved January 2013, from http://shsu.edu
Kuçuradi, İ. (1994). Uludağ Konuşmaları. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
Makal, A. (2004). Cumhuriyetin 80. Yılında Türkiyede Çalışma İlişkileri, Sosyal Siyaset Konferansları (47. Kitap). İstanbul: İstanbul Üniversitesi İktisat Fak. Yayınları.
Marshall, C. & Rossman, G. B. (2010). Designing qualitative research. (5. Basım). London: Sage Publications, Inc.
Mitchell, A. (1996). Clinton will advise schools on uniforms. NewYork Times.
Murray, R. K. (1997). The Impact of School Uniforms on School Climate. /V/ S5PSL;//et/n (December 1997): 106-12.
Onur, B. (2007). Çocuk, Tarih ve Toplum . Ankara: İmge Yayınları.
Öztan, G. (2011). Türkiyede Çocukluğun Politik İnşası. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Patton, M.Q. (1987). How to Use Qualitative Methods in Evalution. Newbury Park, CA:Sage.
Sennett, R. (1996). Kamusal İnsanın Çöküşü. Çev. S.Durak, A. Yılmaz. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Sennett, R. (2012). Karakter Aşınması. Çev. B.Yıldırım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Sontag, M. S. &Lee, J. (2004). Proximity of Clothing to Self Scale. Clothing and Textiles Research Journal, 2 (3), 1-7.
Stake, R. E. (1995). The Art of Case Study Research . London: Sage Publications, Inc.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

ISSN: 1303-9202
Başlangıç: 2003
Yayıncı: EĞİTİM VE BİLİM EMEKÇİLERİ SENDİKASI

Arşiv