Kaza değil cinayet: Zonguldak Taşkömürü Havzası'ndaki taşeron ocaklarda işçi ölümleri

Bu çalışmanın amacı, okulun kâr amaçlı işletilmesi düşünce ve uygulamalarının olası sonuçlarını Bu çalışmada, Zonguldak Taşkömürü Havzası'nda 1990-1991 Büyük Madenci Yürüyüşü'nden sonra uygulamaya konulan esnek ve güvencesiz çalışına rejiminde, taşeron işletmelerde ve kaçak ocaklarda gerçekleşen iş cinayetleri konu edilmiştir. Bu amaçla, ilk olarak "iş kazaları'*nm ekonomi politiği incelenmeye çalışılmış, iş cinayetlerinin doğrudan sınıf mücadelesinin konusu olduğu vurgulanmıştır. Daha sonra esnek çalışma rejimine genel hatlarıyla değinilmiş, bu çalışma rejiminin Havza'da nasıl bir dönüşüme sebep olduğu araştırılmıştır. Bu dönüşüm ile kömür üretiminin küresel düzlemde değişen ekonomi politiği arasında bağlantı kurulmaya çalışılmıştır. Havza'da uygulamaya konulan alt sözleşmeli üretim pratiği olarak rödovans sistemi incelenmiş, bu sistemin iş cinayetlerini arttırıcı etkisi vurgulanmıştır. Dördüncü olarak, taşeron işletmelerde ve kaçak ocaklarda gerçekleşen iş cinayetlerinin nedenleri incelenmiştir. Sonuç olarak, neoliberal dönemin temel ayaklarından biri olan esnek çalışma rejiminin Zonguldak Taşkömürü Havzası'nda iş cinayetlerini arttırdığı, bunun bilinçli politik tercihlerin bir sonucu olduğu dolayısıyla yaşananların "iş kazası" değil iş cinayetleri olduğu argümanına ulaşılmıştır.

Not accident but murder: The deaths of miners in the suncontracted mines of the Zonguldak Hard Coal Basin

This study examines the worker killing in subcontracted companies in the Zonguldak Hard Coal Basin in the period of the flexible working regime post 1990-91 Big Miners Strike. For this purpose, first, the political economy of "work accidents" is examined and it is emphasized that the work killings are directly issue of class struggle. Second, the flexible working regime as one of the constituent of neoliberal era is analyzed briefly. Later, how the flexible working regime transformed the Basin is discussed. It is tried to examine the relations of these transformations and the changing global political economy of the coal production. After that, the redevance system as a subcontracting practice is studied and how the flexible working regime lead to working killings in subcontracted companies and informal pits in the Basin are discussed. As a result, we conclude that the flexible working regime as one of the main pillars of neoliberalism has increased the rate of the working killings in the Zonguldak Hard Coal Basin. This is a result of conscious political choices so the death of workers are not "the accident" but the worker killing.

___

  • Buroway, M. (1985) The Politics of Production. London, (Verso)
  • Çelik, A. (2013) "İş Cinayetlerinin Ticari Sırrı", Birgün Gazetesi, 14 Şubat 2013.
  • Devlet Denetleme Kurulu. (2011) Maden Ocaklarında İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Raporu. Erişim tarihi: 15 Kasım 2012. _____http://hukuk.usak. edu.tr/dokuman/ddk2011 3.pdf ddk>
  • Ercan, F. (2007) "Tarihsel ve Toplumsal Bir Süreç Olarak Kapitalizm ve Esneklik." Erişim tarihi: 15 Kasım 2012.
  • _____http://fuatercan.wordpress.com/2007/0l/09/tarih.sel-ve-toplumsal-bir-!>urec-olarak-kapitalizm-ve-esneklik/>
  • Genel Maden İş. (2013) Ölümlü İş Kazaları Verileri. Erişim Tarihi 15 Şubat 2013. _____http://wwv,genelma(leni.s.org.tr/Depo/File/%C4%BQ.s%20 sagligi%20ve%20g uvenligi.pdf>
  • Harvey, D. (2007) A Brief History of Neoliberalism. Oxford, (Oxford University Press)
  • Harvey, D. (2010) Postmodernliğin Durumu. İstanbul, (Metis Yayınları)
  • Hovden, Jan et al. (2010) A need for new theories, models and approaches to occupational accident prevention? Safety Science. (48/ 8)
  • ILO. (April 2009) Facts on Safety and Health at Work Report. Erişim Tarihi: 15 Kasım 2012. _____http://www.il0.0rg/wcmsp5/gr0ups/public/@ dgreports/@dcomm/documents/publication/wcms 105146.pdf >
  • International Energy Agency. (2011) Key World Energy Statistics 2011. Erişim tarihi: 15 Kasım 2012. _____http;//www,iea,org/textba!>e/nppdf/ free/2011/key world energy stat§.pdf>
  • Kaya, Y. (2009) Class Underground, Class Aboveground: Zonguldak Mineworkers and Their Unions (M.A. Thesis, Boğaziçi University)
  • Kilim, Esra E. (2010) Madencilik Sektöründe Taşeronlaştırma ve Özelleştirme Yöntemi: Rödovans. Erişim Tarihi: 15 Kasım
  • 2012. _____EsrakiHm,blogcu,com>
  • Marx, K. (1992) Capital: Volume 1: A Critique of Political Economy. Middlesex ( Penguin Books)
  • Mitchell, T. (2009) Carbon Democracy. Economy and Society (38-3 / 2009)
  • Mony, Annie T. (2012). Çalışmak Sağlığa Zararlıdır, Istanbul (Ayrıntı Yayınları)
  • Müftüoğlu, B. / Taniş, B. (2010) 21. Yüzyılda Zonguldak Maden İşletmelerinde Çalışma Hayatı: Bir Kesit Bir Gerçek.
  • Çalışma ve Toplum (2/2010)
  • Mütevellioğlu, N. ve Saim, I. (2009) "Türkiye Emek Piyasasında Neoliberal Dönüşüm". Küreselleşme, Kriz ve Türkiye'de Neoliberal Dönüşüm içinde, ed. Faruk Ataay and Nergis Mütevellioğlu. istanbul, (Bilgi Üniversitesi Yayınları)
  • Odman, A. (2012) Çalışmak Sağlığa Zararlıdır (Annie Thebaud Mony). Erişim Tarihi: 15 Kasım 2012.
  • _____http://www.sendika.org/2012/03/calismak-sagliga-zararlidir-annie-thebaud-monv>
  • Polanyi, K. (2001) The Great Transformation. Boston, (Beacon Press)
  • US Energy Information Administration. (2007) World Coal Production, Most Recent Annual Estimates, 1980- 2007. Erişim
  • tarihi: 15 November 2012. _____http://www.eia.gov/emeu/international/ coalproduction.html>
  • Wood, Ellen M. (2000) Democracy Against Capitalism. Cambridge, (Cambridge University Press)
  • somaholding.com
  • ntvmsnbc.com