HALK KÜTÜPHANESİ HİZMETLERİNİN EV KADINLARININ EĞİTSEL VE KÜLTÜREL GELİŞİMİNDEKİ ROLÜ: KASTAMONU İLİ ÖRNEĞİ

Tarihsel süreçte, ataerkil düzen, erkek hegemonyası ve geleneksel cinsiyet rollerinin etkisi ile ev kadınının sosyo-ekonomik anlamdaki "kimliksizlik" sorunu, kadını erkeğe ve eve bağımlı biçimde konumlandıran anlayışı üretmekte,bu aynı zamanda kadının eğitsel, kültürel ve sosyal gelişimine de olumsuz etki yapmaktadır. Bu sorun, gelişmiş ülkelerde dahi varlığını sürdürmekle beraber, doğal olarak en fazla gelişmekte olan toplumları etkisine almaktadır. Bu çalışmada, söz konusu sorunun çözümünde etkisi olan kurum ve kuruluşlar ile ağırlıklı olarak halk kütüphanelerinin rolü irdelenmiş; Kastamonu ili sınırları içerisinde bulunan konuyla ilişkili kurum ve kuruluşlarla yapılan görüşmeler, gözlemler ve bir anket araştırması ile de çalışma desteklenmiştir. Bu amaçla görüşülen kurum ve kütüphaneler, Kastamonu Halk Eğitim Merkezi, Türkiye İş Kurumu Kastamonu İl Müdürlüğü, Kastamonu İl Halk Kütüphanesi ve Kastamonu Belediye Kütüphanesi'dir. Bunlara ek olarak, rastgele seçilmiş 122 ev kadınına uygulanan anket ve söz konusu ev kadınları ile yapılan görüşmelerden elde edilen bulgular ile kadınların gereksinimleri saptanarak değerlendirilmiş ve bazı öneriler sunulmuştur.

The Role of Public Library Services in the Educational and Cultural Development of Housewives: The Case of Kastamonu Province

In the historical process, the effect of patriarchal order, male hegemony and traditional gender roles and the problem of the housewife being "unidentified" in the socio-economic sense; creates an apprehension of positioning the woman in a male and house dependent manner, and also has a negative effect on the educational, cultural and social development of the woman. This problem continues to exist even in developed countries, naturally, its greatest impact is on developing societies. In this study, the institutions and organizations that have effect in the solution of the problem and, mainly the role of public libraries are examined; and the interviews, observations and a questionnaire survey with related institutions and organizations in Kastamonu Province support the study. The institutions and libraries interviewed for this purpose are Kastamonu Public Education Center, Kastamonu Provincial Directorate of Turkish Employment Agency, Kastamonu Provincial Public Library and Kastamonu Municipal Library. In addition to this, the survey applied to 122 randomly selected housewives and the findings obtained from interviews with aforementioned housewives and the needs of women are evaluated and suggestions are presented.

___

  • Adak, N. (2012). Değişen toplumda değişen aile: sosyolojik tartışmalar, Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Afacan, M. (2016, 12 Temmuz). "Haydi kızlar okula", Kastamonu Bağımsız Günlük Gazete, (Çevrimiçi adres): http://www.kastamonugazetesi.com.tr/ haydi-kizlar-okula-18150.html
  • Alican, M. ( 2009 ). "Peter Burke, Fransız Tarih Devrimi: Annales Okulu", Tarih Okulu, Yaz, Sayı: IV, 163-169. (Çevrimiçi adres): http://www. johschool.com/Makaleler/360936683_16-%20Frans%C4%B1z%20 Tarih%20Devrimi.pdf
  • Altaş, G. (2013). "Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: erkek egemen bir toplumda kadın olmak", Edebiyat Fakültesi Dergisi, 30 (1): 53-72.
  • Arat, N. (1997). Susmayan yazılar: eğitim, laiklik, kadın ve siyaset üzerine, İstanbul: Say Yayınları.
  • Atılgan, D. (1995). Türkiye'de kütüphaneciliğin gelişimi, Türk Kütüphaneciliği, 9 (1): 10-20.
  • Augst, T. ve Wiegand, W. (2003). Libraries as agencies of culture, Wisconsin: The University of Wisconsin.
  • Aydın, B. M. (2007). Köy enstitüleri ve toplum kalkınması, Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Bass, R. V. ve Good, J. W. (2004). "Educare and educere: is a balance possible in the educational system?", The Educational Forum, C. 68, 161-168. (Çevrimiçi adres): http://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ724880.pdf
  • Bakacak, A. G. (2009). "Cumhuriyet dönemi kadın imgesi üzerine bir değerlendirme", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı 44: 627-638.
  • Başak, S., Kıngır, S. ve Yaşar, Ş. (2013). Kadının görünmeyen emeği: ikinci vardiya, Anka Kadın Raporları No: 13-01, Ankara: ANKA Kadın Araştırma Merkezi.
  • Beşpınar, F. U. ve Aybars, A. İ. (2013). Erken yaşlarda çocuk refahı ve kadın istihdamı politika belgesi, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve UNICEF.
  • Billington, R. (1997). Felsefeyi Yaşamak (Çev. A. Yılmaz). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Bleiweis, M. (1997). Helping business: the library's role in community economic development. New York: Neal-Schuman Publishers, Inc.
  • Bozkurt, A. (2006). The issue of education in Ottoman women's periodicals (1869-1895), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: The Institute for Graduate Studies in Social Sciences, History, Boğaziçi University.
  • Çakın, İ. (1986). "Kütüphanenin Toplumsal Konumu ve İşlevleri." Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni, 35 (1) : 8-16.
  • Demiray, E. (2010). Kadın eğitimi ve uzaktan eğitim: kadınların kendileriyle ilgili resmi ve sivil toplum kuruluşları ile yasalardan haberdar olma durumu ve uzaktan eğitimden beklentiler, Ankara: Efil Yayınevi.
  • Demirel, F. (2010). "Osmanlı eğitim sisteminin modernleşmesi sürecinde hiyerarşi", Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (2): 507-530.
  • Dulum, S. (2006). Osmanlı Devletinde kadının statüsü, eğitimi ve çalışma hayatı (1839-1918), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Ana Bilim Dalı Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı.
  • Educause Learning Initiative (2013). "Makerspaces", Educause Learning Initiative, 7 Things You Should Know About içinde (Çevrimiçi adres): https://net.educause.edu/ir/library/pdf/eli7095.pdf
  • Fidan, N. (1996). Okulda öğrenme ve öğretme: eğitim psikolojisi, Ankara: Alkım Yayınevi.
  • Freedman, E. B. (2002). No turning back: the history of feminism and the future of women, New York: The Random House Publishing Group.
  • Gaus, E. R. ve Weech, T. (2008). "The meeting room: libraries as community centers for culturally diverse populations", 16th BOBCATSSS Symposium 2008 BOBCATSSS 2008 (Zadar, Croatia, 28.01.2008-30.01.2008) içinde, (Çevrimiçi adres): http://edoc.hu-berlin.de/conferences/bobcatsss2008/
  • Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı (2012). Kırsal alanda kadının güçlendirilmesi ulusal eylem planı (2012 - 2016), Ankara: Eğitim Yayım ve Yayınlar Dairesi Başkanlığı. (Çevrimiçi adres): http://www.kuzka.org. tr/dosya/kirsal_alanda_kadinin_guclendirilmesi_eylem_plani_2012-2016. pdf
  • Gözütok, F. D. (1995). "Kadın ve eğitim", Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 28 (1): 43-47. (Çevrimiçi adres): http://dergiler.ankara. edu.tr/dergiler/40/490/5751.pdf
  • Habermas, J. (2012). "Öteki" Olmak "Öteki"yle Yaşamak, İ. Aka (Çev.). Siyaset Kuramı Yazıları, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Habermas, J. (1991). The structural transformation of the public sphere: an inquiry into a category of bourgeois society. Cambridge, MA: MIT Press.
  • Halk Kütüphaneleri Yönetmeliği (2012). T. C. Resmi Gazete, 28170, 11 Ocak 2012.
  • İbret, B. Ü., Aydınözü, D. ve Uğurlu, M. (2015). "Kastamonu şehrinde kültür ve inanç turizmi", Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı: 32, s. 239-269. (Çevrimiçi adres): http://dergipark.gov.tr/download/article-file/3474
  • İHA (2015, 11 Temmuz). Kastamonu, okuma-yazma bilen oranında 65. sırada yer aldı, Milliyet (Çevrimiçi adres): http://www.milliyet.com.tr/ kastamonu-okuma-yazma-bilen-oraninda-kastamonu-yerelhaber-879016/
  • Kastamonu Haber (2016). Kastamonu'da Eğitim, (Çevrimiçi adres): http:// www.kastamonuhaber.com/kastamonu-hakkinda/kastamonu-da-egitim/
  • Kastamonu Valiliği (2014). Kastamonu Valiliği, (Çevrimiçi adres): http:// www.kastamonu.gov.tr/default.asp
  • Keseroğlu, H. S. (1989). Halk kütüphanesi politikası ve Türkiye Cumhuriyeti'nde durum, İstanbul: Türk Kütüphaneciler Derneği İstanbul Şubesi.
  • Keseroğlu, H. S. (2005). "Köy Enstitülerinde okuma ve kütüphane", Türk Kütüphaneciliği, 19 (1): 25-40.
  • Keseroğlu, H. S. (2004). "Türkiye'de siyasal işleyişin halk kütüphanelerine etkisi üzerine bir deneme", Türk Kütüphaneciliği, 18 (3): 301-309.
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı Kastamonu İl Halk Kütüphanesi, (Çevrimiçi adres): http://www.kastamonukutup.gov.tr/TR,112525/hakkimizda.html
  • İleri, A. ve Talipoğlu, T. (2006). Eşekle gelen aydınlık (Mustafa Güzelgöz), İstanbul: Mephisto.
  • İŞKUR Türkiye İş Kurumu (2016). İşsizlikle mücadele: aktif iş gücü hizmetleri, İstihdamda 3İ Dergisi Eki, Sayı: 19, Şubat-Haziran 2016.
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü. (2015). İstatistikler, (Çevrimiçi adres): http://www.kygm.gov.tr/TR,9/ istatistikler.html
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü. (2015). "Kütüphan-e Türkiye" Planlama ve Pilot Uygulama Projesi (1 Temmuz 2013-31 Ekim 2015), (Çevrimiçi adres): http://www.kygm.gov. tr/TR,110138/kutuphan-e-turkiye-planlama-ve-pilot-uygulama-projesi-1-. html
  • Millî Eğitim Bakanlığı Kastamonu Merkez Halk Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat Okulu, (Çevrimiçi adres): http://kastamonuhem.meb.k12.tr/tema/ index.php
  • Özaydınlık, K. (2014). "Toplumsal cinsiyet temelinde Türkiye'de kadın ve eğitim", Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 14 (33): 93-112.
  • Reitz, j. M. (2014a). "Mobile services", ODLIS - Online Dictionary for Library and Information Science, Santa Barbara, CA: ABC-CLIO Corporate, (Çevrimiçi adres): http://www.abc-clio.com/ODLIS/odlis_m.aspx
  • Reitz, j. M. (2014b). "Sustainable libraries", ODLIS - Online Dictionary for Library and Information Science, Santa Barbara, CA: ABC-CLIO Corporate, (Çevrimiçi adres): http://www.abc-clio.com/ODLIS/odlis_s. aspx#sustainablelib
  • Tan, E. M. (1979). Kadın: ekonomik yaşamı ve eğitimi, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • The new encyclopaedia Britannica (2016). "Annales school", The new encyclopaedia Britannica içinde. (Çevrimiçi adres): https://global. britannica.com/topic/Annales-school
  • Tuskan, A. A. (2013). "Toplumsal cinsiyet, toplumda kadına biçilen roller, çözümleri ve kadınların adalete erişiminde İstanbul Barosu'nun rolü", Kadın Hakları Adli Yardım Eğitim Seminerleri içinde, ss. 19-25, İstanbul: İstanbul Barosu Kadın Hakları Merkezi
  • TÜİK (2006). Aile Yapısı Araştırması, (Çevrimiçi adres): http://ailetoplum.aile. gov.tr/data/54292ce0369dc32358ee2a46/aileyap%C4%B1s%C4%B1%20 2006%20.pdf
  • Türk Kütüphaneciler Derneği İstanbul Şubesi (1991). Mustafa Güzelgöz ve Eşekli Kütüphane, (Yay. Haz.) Hasan S. Keseroğlu, İstanbul: Türk Kütüphaneciler Derneği İstanbul Şubesi.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (2016). Haber Bülteni, Sayı: 21519.
  • Whitehead, B. J. (1999). Women's education in early Modern Europe: a history, 1500-1800, New York: Garland Publishing, Inc. (Çevrimiçi adres):http://bianet.org/biamag/toplum/154714-kadin-kutuphaneleri- kadin-hareketinin-kalici-bellegi
  • Yayla, A. (2005). "Eğitim kavramının etik açıdan analizi", Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (1). (Çevrimiçi adres): http:// efdergi.yyu.edu.tr/makaleler.html
  • Yılmaz, B. (2013). Halk kütüphaneleri: araştırmalar ve görüşler. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği Ankara Şubesi.
  • Yılmaz, B. (1993). Okuma alışkanlığında halk kütüphanelerinin rolü, Ankara: Kültür Bakanlığı.
  • Yılmaz, B. (2004). Türkiye'de eğitim politikası ve kütüphane, Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği Ankara Şubesi.
  • Yılmaz, B. (2009). Türkiye'de kültür politikası ve kütüphane, Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği Ankara Şubesi.