Tohumdan Konservelik Enginar (Cynara scolymus L.) Üretiminde Verim ve Kalite Özelliklerindeki Değişimin Belirlenmesi

Amaç: Bu araştırmada, tohumdan üretilen fidelerden elde edilen konservelik enginar çeşidi bitkilerinden 5 yıl boyunca elde edilen verim ve baş kalite özelliklerindeki değişimin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: E. Ü. Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Araştırma alanında yürütülen çalışmada, Emerald F1 enginar çeşidi (kalp enginar) kullanılmıştır. Çalışma tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlı olarak yürütülmüştür. Ağustos ayı başında damla sulama sistemine uygun 100*100 cm mesafe ile dikim yapılmıştır. Çok yıllık sebze türü olan enginarda, verim ve baş kalite özelliklerindeki değişim 5 üretim dönemi boyunca incelenmiştir.Bulgular: Çalışma sonucunda en yüksek baş sayısı (21.666 adet/da) ve baş verimi (1104 kg/da) ikinci üretim yılında elde edilmiştir. Buna karşılık en düşük baş sayısı (3600 adet/da) ve baş verimi (160 kg/da) ise ilk üretim sezonunda elde edilmiştir. En yüksek % erkenci verim (32 adet/baş) ve % erkenci verim oranı (26.68 kg/baş) ise 4. üretim yılında belirlenmiştir. Benzer şekilde ortalama baş ağırlığı (45.37 g), baş çapı (4.62 cm), baş yüksekliği (5.29 cm) ve soyulmuş baş ağırlığı (28.45 g) bakımından en yüksek değerler yine 4. üretim yılından elde edilmiştir. Söz konusu özellikler bakımından en düşük değerler ise beşinci üretim sezonunda belirlenmiştir.Sonuç: Çalışmada, maksimum baş verimine 2. üretim sezonunda ulaşıldığı, baş veriminin ikinci yıldan sonra orantılı olarak azaldığı ortaya konulmuştur. Üretimin ilk 3 yılında ki özelliklerin konserve işlemeye uygun baş özellikleri ile uyumlu olduğu saptanmıştır

Anahtar Kelimeler:

Enginar, verim, kalite, tohumdan üretim

Determination of Change in Yield and Quality Properties of Canned Artichoke (Cynara scolymus L.) Production from Seed

Objective: In this study, it is aimed to determine the change in yield and head quality properties of canned artichoke plants obtained from seed-produced seedlings for 5 years.Material and Methods: Emerald F1 artichoke variety (heart artichoke) was used in the study. The study was conducted in the field of research in the E. U. Faculty of Agriculture, Department of Horticulture. The research was contucted as randomized complete desing with three replicates. Seedlings were transplanted 100*100 cm row in distance at the begining of August which this type of transplanting is proper for drip irrigation system. In the artichoke, which is a perennial vegetable type, the change in yield and quality characteristics has been examined during 5 production periods.Results: As a result of the study, the highest number of heads (216.660 units/ha) and head yield (11.040 kg/ha) were obtained from second production year. On the other hand, the lowest number of heads (36.000 units/ha) and head yield (1600 kg/ha) were obtained from first production season. The highest early yield (32 piece/heads) and early yield (26.68 kg/heads) were determined in the fourth production year. Similarly, the highest values in terms of average head weight (45.37 g), head diameter (4.62 cm), head height (5.29 cm) and peeled head weight (28.45 g) were obtained from the fourth production year. The lowest values in terms of these features were determined in the fifth production season.Conclusion: As a result, it was revealed that the maximum head yield was reached in the 2nd production season, and the head yield decreased proportionally after the second year. It was determined that the properties in the first 3 years of production are compatible with the main features suitable for canning processing.

Keywords:

Artichoke, yield, quality of head, production from seed,

PDF

___

Alp, H. A., E. Düzyaman. and E. Özzambak. 2010. İn Vitro'da Kültüre Alınan Enginar Sürgün Uçlarında Sağlıklı Gelişim Oranını Arttırma Olanakları Üzerinde Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47 (2), 113-122.
Anonymous, 2020. https://unigenseedsitaly.com/en/seed/emerald/ Erişim tarihi: 14.02.2020.
Bucan, L., S. Goreta and S. Perica. 2000. Influence of transplant age and type on growth and yield of seed propagated globe artichoke. In IV International Congress on Artichoke 681 (pp. 95-98).
Calabrese, N. and V.V. Bianco. 2000. Effect of gibberellic acid on yield and quality of seed grown artichoke (Cynara cardunculus L. var. scolymus (L.) Fiori). Acta Hort. 514, 25-32.
Calabrese, N., E. De Palma, and V. V. Bianco. 2000. Yield and quality of seed propagated artichoke hybrid cultivars grown for four years. In IV International Congress on Artichoke 681 (pp. 135-142).
Ceccarelli, N., M. Curadi., P. Picciarelli., L. Martelloni., C. Sbrana. and M. Giovannetti. 2010. Globe artichoke as a functional food. Mediterranean Journal of Nutrition and Metabolism, 3(3), 197-201.
Eser, B., H. İlbi. ve A. Uğur. 2006. Enginar Yetiştiriciliği. Hasad Yayıncılık, ISBN, 975-8377.
FAO, 2018. Food and Agriculture Organization (www.fao.org/faostat).
Lattanzio, V., P. A. Kroon., V. Linsalata. and A. Cardinali. 2009. Globe artichoke: A functional food and source of nutraceutical ingredients. Journal of functional foods, 1(2), 131-144.
Lombardo, S., G. Pandino., G. Mauromicale., M. Knödler., R. Carle. And A. Schieber. 2010. Influence of genotype, harvest time and plant part on polyphenolic composition of globe artichoke [Cynara cardunculus L. var. scolymus (L.) Fiori]. Food Chemistry, 119(3), 1175-1181.
Martínez-Esplá, A., D. Valero., D. Martínez-Romero., S. Castillo., M. J. Giménez., M. E. García-Pastor., M. Serrano. and P. J. Zapata. 2017. Preharvest application of methyl jasmonate as an elicitor improves the yield and phenolic content of artichoke. Journal of agricultural and food chemistry, 65(42), 9247-9254.
Schütz, K., E. Muks., R. Carle. and A. Schieber. 2006. Quantitative determination of phenolic compounds in artichoke-based dietary supplements and pharmaceuticals by high-performance liquid chromatography. Journal of agricultural and food chemistry, 54(23), 8812-8817.
TÜİK, 2019. Türkiye İstatistik Kurumu, Bitkisel Üretim İstatistikleri (www.tuik.gov.tr)
Vural, H., D. Eşiyok ve İ. Duman. 2000. Kültür Sebzeleri (Sebze Yetiştirme) E.Ü. Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, E.Ü Basımevi, s: 440, Bornova.