'TTM-815' mısır (zea mays L.) çeşidinde azotlu gübre form ve dozlarının silaj verimine etkisi

Bu araştırma, farklı azotlu gübre form ve dozlarının ‘TTM-815’ melez mısır çeşidinin silaj verimi ve yem değerine etkisini belirlemek amacıyla 2004-2005 yıllarında Van merkezde üretici arazisinde yürütülmüştür. Tesadüf bloklarında faktöriyel deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak kurulan bu denemede, azotlu gübre formlarının (amonyum nitrat (% 26 N), amonyum sülfat (% 21 N) ve üre (% 46 N) beş farklı dozu (0, 5, 10, 15 ve 20 kg/da N) uygulanmıştır. Azotlu gübre dozlarının yarısı ekimle, kalan yarısı ise bitkiler 40-45 cm boylandığında verilmiştir. Denemede bitki boyu, yaş ot verimi, kuru ot verimi, yaprak oranı, sap oranı, koçan oranı, ham protein oranı ve ham protein verimi özellikleri incelenmiştir. Araştırmada azot formlarının yeşil ve kuru ot verimleri ile yaprak ve ham protein oranı üzerine, azot dozlarının ise incelenen tüm kriterler üzerine etkisi önemli bulunmuştur. En yüksek yeşil ot verimi (6852.3 kg/da) amonyum nitrat formunun 20 kg/da doz uygulamasından, en yüksek kuru ot verimi (1081 kg/da) üre formunun 20 kg/da doz uygulamasından, en yüksek ham protein oranı ve verimi (% 8.1 ve 86.3 kg/da) amonyum sülfat formunun 20 kg/da doz uygulamasından elde edilmiştir.

The effect to the silage quality of forms and doses of fertilizer with nitrogen on ''ttm-815'' maize description (Zea mays L.)

This study was carried out to determine the effect of different forms and doses of fertilizer with nitrogen on the herbage yield and silage quality of hybrid maize description TTM-815 in 2004-2005 years in a manufacturer terrain in centrum of Van. In this experiment conducted in Randomized Complete Block Design with three replications, five different doses (0, 5, 10, 15 and 20 kg N/da) of ammonium nitrate (26 % N), ammonium sulphate (21 % N) and urea (46 % N) were applied. The half of doses of fertilizers with nitrogen was applied with cultivation and the other half was applied when plants grow taller to 40-45 cm. In the assay, the plant height, green herbage yield, dry herbage yield, leaf ratio, stem ratio, ear ratio, crude protein ratio and crude protein yield were investigated. In the study, while the effect of nitrogen forms on the green herbage yield, dry herbage yield, leaf ratio and crude protein ratio was found as important, the effect of nitrogen doses on the all of the studied criteria was found as important. The highest green herbage yield (6852,3 kg/da) and dry herbage yield (1081 kg/da) and crude protein ratio and yield (8.1 % and 86,3 kg/da) were obtained from the applied dose of ammonium nitrate, urea and ammonium sulphate in 20 kg/da, respectively.

PDF

___

Açıkgöz, E,, 1991. Yembitkileri, Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 7-025-0210, Bursa,
Aydın, H. 1991. Çukurova koşullarında İkinci ürün mısır Bitkisinde (Zea mays L.) değişik azot dozları ve sıra arası mesafelerinin verim ve verim unsurlarına etkisi. Ç. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. Adana, 55 sayfa.
Aytuğ, C. N. ve Karaman, M. 1996. Süt Sığırı Yetiştiricisinin El Kitabı. 1. Topkim Araştırma Grubu Yayını, İstanbul.
Çullu, M, A,, Ülger, A, C,, Güzel, N,, Ortaş, İ,, 1996. Bazı Melez Mısır Çeşitlerinin Artan Azot Dozlarına Tepkilerinin Saptanması, Tr, J, Of Agriculture and Forestry, 23(1999), Ek Sayı 1, 115-124.
Düzgüneş, A,, Kesici, t, Kavuncu, O,, Gürbüz, F,, 1987. Araştırma Deneme Metodları (İstatistik Metodlar-I). A, Ü, Ziraat Fak, Yay, No: 1021, Ders Kitabı: 295, Ankara.
Güneş, A,, Alpaslan M,, İnal, A,, 1998. Deneme Tekniği. Ankara Üniv, Ziraat Fak, Yay, No: 1501, Ders Kitabı: 455, Ankara.
Halm, A. T. , K. Dartey, 1993. Efficient fertilizer us efor increased crop production: the ghana experience. In Alleviating soil fertility constraints to increansed crop production in West Africa. Dortrecht, Netherlands; Kluwer Academic Publishers Field Crop Abstracts vol. 46 No: 5.
Kaplan, M,, Aktaş, M,, 1993. Amonyum nitrat ve üre gübrelemesinin hibrit mısırda etkinliklerinin karşılaştırılması ve bitkinin azotlu gübre isteğinin belirlenmesi üzerine bir araştırma, Doğa Tr, Agricultural and Forestry Vol 17, 649-657.
Lungu, I,, Timurgazıu, E,, 1974. New ways of ıncreasing maize yield in conditions of the secueni experiment station, Field Crop Abstracts Vol, 28, No: 4.
Munaswarmy, V,, Srıraamurthy, V, M,, Reddy, C, N,, 1992. Effect of fertilizer nitrogen levels on dry matter yield of maize, Field Crop Abstracts Vol, 45, No: 9.
Öktem, A,, 1996. Harran ovası koşullarında ıı, ürün olarak yetiştirilebilecek 10 mısır genotipinde (zea mays l,) farklı dozlarda uygulanan fosforun verim ve verim unsurlarına etkisi (Doktora Tezi), Çukurova Üniv, Fen Bil, Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Adana.
Podolak, M. 1984. Effect of nitrogen fertiliser rates on some factors of quality of silage, maise in the production region. Trnova, 9, 107-118.
Premachandra, G, S,, Saneoka, H,, Mathsuura, H,, Ogata, S,, 1990. Cell membrane stability and leaf water relations as affected by nitrogen aplication in maize, Field Crop Abstracts Vol, 28, No: 10.
Sade, B. ve Çalış, A. 1993. Erdemli ekolojik şartlarında ikinci ürün olarak yetiştirilen cin mısır populasyonlarının (Zea mays L. everta ) verim ve verim unsurları üzerine farklı bitki sıklıklarının etkileri, Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(5), 34-45.
Saruhan, V,, Şireli, H, D,, 2005, Mısır (Zea mays L,) bitkisinde farklı azot dozları ve bitki sıklığının koçan, sap ve yaprak verimlerine etkisi, Harran Üniv, Ziraat Fak, Dergisi, 9(2): 45-53, Diyarbakır.
Serin, İ,, Sade, B,, 1995, Farklı azot ve potasyum dozlarının ‘’ttm-813 melez mısr çeşidinin (zea mays l, indentata) dane verimi, morfolojik özellikleri ve ham protein oranı üzerine etkileri, S,Ü, Ziraat Fak, Dergisi, 6(8): 103-115.
Thomas , M. D., Mello, F., 1986. Comparision of nitrogenus fertilizers in maize . Field Crop Abstracts vol. 28 No: 11.
Ülger, A. C., Tansi, V., Sağlamtimur, T., Kızılşimşek, M., Çakır, B. Yücel, C., Baytekin, H. ve Öktem, A. 1996. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ikinci ürün mısırda bitki sıklığı ve azot gübrelemesinin tane ve hasıl verimi ve bazı tarımsal karakterlerine etkisi üzerinde araştırmalar. Ç. Ü. Z. F. GAP Tarımsal İnceleme ve Geliştirme Proje Paketi Kesin Sonuç Raporu, Proje No: 12/1. Ç. Ü. Z. F. Genel Yayın No: 153, GAP Yayınları No: 94.
Yılmaz, İ,, 1999, Van koşullarında silajlık mısır yetiştirme olanakları üzerine bir araştırma, GAP I. Tarım Kongresi, 26- 28 Mayıs1999, Şanlıurfa, 703-710s.