Gülseren MARAŞ, İlker YILMAZ, Özlem CEYHAN

Ameliyathanelerde Çözümlenmemiş Mesleki Tehlike Cerrahi Duman: Bir Üniversite Hastanesi Örneği

Amaç: Bu çalışma ameliyathane hemşirelerinin cerrahi dumana ilişkin yaşadıkları sağlık sorunları ve korunmaya yönelik kullandıkları yöntemleri belirlemek amacı ile tanımlayıcı desende yapılmıştır. Yöntem: Çalışma bir üniversite hastanesinde çalışan 40 ameliyathane hemşiresi ile yapılmıştır. Veriler ilgili literatür taranarak ve uzman görüşü alınarak oluşturulan anket formu ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde uygun istatistiki testler uygulanmıştır. Çalışmanın yapılması için etik kurul izni, kurum izni ve katılımcılardan yazılı bilgilendirilmiş gönüllü olur alınmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan hemşirelerin yaş ortalaması 38.47± 6.47 olup, %90.0’ı kadın, %87.5’i lisans mezunu ve %70.0’ı 1-10 yıldır ameliyathanede çalışmaktadır. Çalışanların %70.0’i cerrahi duman hakkında bilgiye sahip olduklarını, %30’u cerrahi duman ve korunmaya yönelik eğitim aldıklarını bildirmişlerdir. Hemşirelerin cerrahi dumana bağlı olarak %77.5’i baş ağrısı, %40.0’ı öksürük, %35.0’ı mide bulantısı ve %32.5’i solunum problemleri yaşadıkları saptanmıştır. Cerrahi dumandan korunmak amacıyla hemşirelerin %92.5’i aspiratör, %75.0’ı cerrahi maske, %37.5’i serum fizyolojik ile yıkama yöntemlerini kullandıklarını bildirmişlerdir. Katılımcıların sadece %2.5’i çalıştıkları kurumda merkezi duman tahliye sistemlerinin kullanıldığını bildiklerini ifade etmişlerdir. Hemşireler tarafından cerrahi dumana karşı korunma önlemlerinin kullanılmamasının nedeni olarak %82.’i duman tahliye ekipmanlarının mevcut olmamasını, %37.5’i ekipmanların pahalı olmasını, %17.5’i gürültülü olması ve %17.5’i etkili olmadığının düşünüldüğünü belirtmişlerdir. Sonuç: Çalışmada hemşirelerin çoğunluğunun cerrahi dumana bağlı sorun yaşadıkları ancak korunmaya yönelik girişimleri etkin kullanmadıkları belirlenmiştir. Sonuçlar doğrultusunda çalışan ve kurum yetkililerine yönelik cerrahi dumanın riskleri, takibi ve korunmaya yönelik farkındalık oluşturması için eğitim programlarının oluşturulması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Ameliyathane, cerrahi duman, hemşirelik

Unresolved Occupational Hazard in Operating Rooms: A University Hospital Example

Objective: This study was conducted out in a descriptive design in order to determine the health problems experienced by the operating room nurses regarding surgical smoke and the methods they use for prevention. Methods: The study was conducted with 40 operating room nurses working in a university hospital. The data were collected by a questionnaire form created by scanning the relevant literature and taking expert opinions. Appropriate statistical tests were applied in the evaluation of the data. Ethics committee permission, institutional permission, and written informed consent were obtained from the participants for the study. Results: The mean age of the nurses participating in the study was 38.47±6.47, 90.0% were women, 87.5% were undergraduates, and 70.0% had been working in the operating room for 1-10 years. 70.0% of the employees reported that they had knowledge about surgical smoke, and 30% reported that they received surgical smoke and prevention training. It was determined that 77.5% of the nurses experienced headache, 40.0% cough, 35.0% nausea, and 32.5% respiratory problems due to surgical smoke. 92.5% of the nurses reported that they used an aspirator, 75.0% a surgical mask, 37.5% used saline to protect themselves from surgical smoke. Only 2.5% of the participants stated that they knew that central smoke evacuation systems were used in the hospital. Barriers to not using surgical smoke protection measures by nurses were stated as 82.5% not having smoke evacuation equipment, 37.5% having expensive equipment, 17.5% noisy and 17.5% being considered ineffective. Conclusion: In the study, it was determined that most of the nurses had problems related to surgical smoke, but they did not use preventive interventions effectively. The study findings are similar to the literature. In line with the results, it is recommended to provide training within the scope of occupational health and safety on the harms of surgical smoke and protection from smoke.

Keywords:

Operating room, surgical smoke, nursing,

PDF

___

1. Gul M, Ak MF, Guneri AF. Occupational health and safety risk assessment in hospitals: A case study using two-stage fuzzy multi-criteria approach. Human and Ecological Risk Assessment: An International Journal. 2017; 23(2):187-202.
2. Michaelis M, Hofmann FM, Nienhaus A, Eickmann U. Surgical smoke—hazard perceptions and protective measures in german operating rooms. International journal of environmental research and public health. 2020;17(2):515.
3. Occupational Safety and Heath Administration-OSHA.Laser/Electosurgery Plume. Availablefrom:https://www.osha.gov/SLTC/laserelectrosurgeryplume/11.Accessed September 1, 2021.
4. Okoshi K, Kobayashi K, Kinoshita K, Tomizawa Y, Hasegawa S, Sakai Y. Health risks associated with exposure to surgical smoke for surgeons and operation room personnel. Surgery today. 2015;45(8):957-965.
5. Alp E, Bijl D, Bleichrodt RP, Hansson B, Voss ASurgical smoke and infection control. J Hosp Infect. 2006; 62:1–5.
6. Pennock J. Surgical smoke: explaining the effects. AORN journal. 2020;111(3):21-22.
7. Esra U, Aygin D, Bozdemir H, Nursen U. Ameliyathanelerde cerrahi dumanın etkileri ve korunmaya yönelik alınan önlemler. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2019; 6(1):17-24.
8. Fencl JL. Guideline implementation: surgical smoke safety. AORN journal. 2017;105(5): 488-497.
9. Liu Y, Song Y, Hu X, Yan L, Zhu X. Awareness of surgical smoke hazards and enhancement of surgical smoke prevention among the gynecologists. Journal of Cancer. 2019; 10(12):2788.
10. Alcan AO, Van Gıersbergen MY, Tanıl V, ve ark. Bir Üniversite Hastanesinde Cerrahi Duman Riskleri Ve Koruyucu Önlemlerin İncelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2017;33(2):27-35.
11. Aydın N, Ufuk K, Dal Yılmaz Ü. Cerrahi Dumanın Ameliyathane Çalışanlarına Etkisi. Batı Karadeniz Tıp Dergisi. 2021;5(1):80-85.
12. Michaelis M, Hofmann FM, Nienhaus A, Eickmann U. Surgical smoke—hazard perceptions and protective measures in german operating rooms. International journal of environmental research and public health. 2020;17(2):515.
13. Chapman LW, Korta DZ, Lee PK, Linden KG. Awareness of Surgical Smoke Risks and Assessment of Safety Practices during Electrosurgery among US Dermatology Residents. JAMA Dermatol. 2017; 153:467–468.
14. Steege AL; Boiano JM, Sweeney MH. Secondhand smoke in the operating room? Precautionary practices lacking for surgical smoke. Am. J. Ind. Med. 2016;59:1020–1031.