Bilim Tarihinin Kuramsal Temelli ve Bilim Eğitimi Entegrasyonuna İlişkin Literatürünün Eleştirel İncelenmesi
Araştırmada, bilim tarihini kuramsal olarak sunan ve bilim tarihinin öğretime entegrasyonunu
araştıran çalışmaların içerik analizi yapılarak, literatürde bilim tarihinin hangi konu alanları, hangi
tarihi dönemler ve ne tür dokümanlar bazında kendine yer bulduğu, nasıl ele alındığı, bilim tarihi
öğretiminin farklı değişkenler, kullanılan yöntem ve teknikler bazında eğilimleri ve bu süreçlerin
öğretim ortamına etkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma verilerini “bilim tarihi” alan yazınına ilişkin, 1991–2020 yılları arasındaki 30 yıllık bir sürece ait Türkçe yayınlar oluşturmaktadır.
Belirlenen sınırlılıklar dâhilinde 172 makale, 42 yüksek lisans tezi, 7 doktora tezi ve 13 bildiri olmak
üzere toplam 234 bilim tarihi araştırması incelenmiştir. Araştırmacıların en fazla “tarihi ve belgesel
tarama araştırmaları” yapmayı tercih ettiği bu anlamda araştırma türüne bağlı olarak örneklem
seçiminde en fazla “dokümanların”; en az “öğretmenlerin” yer aldığı tespit edilmiştir. Teorik temelli
bilim tarihi çalışmalarında dönemsel bazda daha çok “modern çağlarda bilim” dönemine yoğunlaşıldığı, genel olarak çalışmalarda en fazla “bilimin doğası görüşler anketine” ve “bilim tarihine ilişkin
yazılı kaynaklara” başvurulduğu belirlenmiştir. Bunun yanı sıra, bilim tarihinin öğretimine ilişkin
uygulama ve öğretici bazlı eksiklikler ve yetersizlikler olduğu, yine öğretime entegrasyonuna ilişkin
çalışmaların daha çok “fen bilimleri eğitimi” alanında ve “bilim tarihi temelli kısa hikâyeler” yoluyla
gerçekleştirilmeye çalışıldığı gibi sonuçlara ulaşılmıştır. Bu anlamda çalışma sonuçlarının ve tartışma kısmının “bilim tarihi” kavramına ve öğretimine ilişkin anlaşılırlığı ve farkındalığı arttırarak
okuyuculara, araştırmacılara ve eğitimcilere geniş bir perspektif kazandıracağı düşünülmektedir.
___
- Akdemir, M. (2016). İslam dünyasında bilimin doğuşu. Uludağ Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 375–382.
- Akgün, Z., & Özenoğlu, H. (2018). Sınıf öğretmenlerinin bilimin doğasına
yönelik görüşleri. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 165–190.
- American Association for the Advancement of Science (1990). Science for
all Americans. Benchmarks for scientific literacy. Oxford University
Press.
- Anlı, Ö. F. (2013). Bilim sosyolojisi ve aydın sayılı’da bilim tarihinin sosyolojik boyutu. Dört Öge Dergisi, 3, 41–61.
- Anlı, Ö. F. (2014). Bilim tarihi disiplininin ‘bilim savaşları’ndaki olası iki
konumu üzerine: George Sarton, thomas kuhn. Bilim ve Ütopya Dergisi, 240, 40–51.
- Arslan, İ. (2004). Cumhuriyet dönemi bilim tarihi yazcılığının ilk örneği:
Abdülhak adnan Adıvar ve “Osmanlı türklerinde ilim”. Türkiye
Araştırmaları Literatür Dergisi, 2(4), 687–700.
- Aslan, O. (2009). Fen Ve teknoloji öğretmenlerinin bilimin doğası
hakkındaki görüşleri ve bu Görüşlerin sınıf Uygulamalarına Yansımaları
(Tez No. 228409) [Doktora Tezi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez
Merkezi, Gazi Üniversitesi.
- Aydın, C. (2004). Türk bilim tarih yazımı’nda ‘zihniyet’, ‘din’ ve ‘bilim’ ilişkisi:
Osmanlı örneği. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 2(4), 29–44.
- Ayık, Z. (2017). Bilim Tarihi Ve Felsefesi Bakış Açısına Dayalı Bilimin İlerleyici
Doğasını Anlamak: Thomson, Rutherford, ve Bohr Atom Modelleri
(Tez No. 488146) [Yüksek Lisans Tezi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal
Tez Merkezi, Yıldız Teknik Üniversitesi.
- Baga, M. S., & Yılmaz, S. (2019). Fuat sezgin’in tarih yazıcılığında
rasathaneler: Örneği rasathaneler: Meraga rasathanesi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 121–136. [CrossRef]
- Bakanay, Ç. D. (2015). Fen derslerinde bilim tarihi Kullanımının Ortaöğretim
Fen alanları öğretmenlerinin eğitim Oryantasyonları Çerçevesinden
İncelenmesi (Tez No. 414395) [Doktora Tezi]. Yükseköğretim Kurulu
Ulusal Tez Merkezi, Marmara Üniversitesi.
- Baran, B. (2013). Bilim tarihi ve Felsefesi öğretim Metodunun Fen Bilimlerine
yönelik tutum ve Motivasyon üzerine etkisi [Yüksek Lisans Tezi].
Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
- Baş, F. R. (2019). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilim tarihi Algısına bilimin Sultanları Sergisinin etkisi (Tez No. 583338) [Yüksek Lisans Tezi].
Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Hacettepe Üniversitesi.
- Batur, B. (2019). Bilim tarihinde bir dönemeç: İbn Haldun’da sosyal bilim
düşüncesinin doğuşu. ANTAKIYAT Journal of Social and Theological
Studies, 2(1), 90–115.
- Bayburt, B., & Çakırca, P. (2019). Türkiye’de ortaokul 5., 6 ve 7. sınıf sosyal
bilgiler programlarında bilim tarihi üzerine değerlendirme [Konferans
sunumu]. IV. Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Yunus Emre Konferans Salonu Eğitim Fakültesi, İstanbul, 1714–1721.
- Bayır, E. (2016). Fen bilimleri öğretmenlerinin bilimin doğasına ilişkin
görüşleri: Bilişsel harita örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(3),
1419–1436.
- Beşli, B. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilim tarihinden Kesitler
İncelemelerinin bilimin doğası hakkındaki Görüşlerine etkisi (Tez No.
215647) [Yüksek Lisans Tezi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez
Merkezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
- Blonder, R., & Mamlok-Naaman, R. (2019). Teaching chemistry through
contemporary research versus using a historical approach. Chemistry Teacher International. Retrieved from https://doı.org/10.1515/c
ti-2018-0011. [CrossRef]
- Bozdoğan, B., Şengül, Ü., & Bozdoğan, A. E. (2013). Fen bilgisi öğretmen
adaylarının bilim insanları hakkındaki bilgi düzeylerinin incelenmesi:
Giresun eğitim fakültesi örneği. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi,
5(9),
- Brush, S. G. (1974). Should the history of science be rated x?: The way
scientists behave (according to historians) might not be a good
model for students. Science, 183(4130), 1164–1172. [CrossRef]
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F.
(2016). Bilimsel araştırma yöntemleri (Gözden geçirilmiş, 20. baskı).
Pegem Akademi.
- Canpolat, E. (2016). Ortaöğretim fen ve sosyal branşı öğrencilerinin bilimin
doğası üzerine görüşleri. Turkish Journal of Educational Studies, 3(3),
21–41.
- Cansız, M. (2014). Bilim tarihi Eğitiminin ortaokul Öğrencilerinin Fen
Okuryazarlığına etkisi (Tez No. 377876) [Doktora Tezi]. Yükseköğretim
Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
- Çelik, A. B. (2019). Bilim tarihi uygulamalarının ortaokul öğrencilerinin bilim
ve Fene yönelik tutum ve Epistemolojik İnançlarına etkisinin
İncelenmesi (Tez No. 603307) [Yüksek Lisans Tezi]. Yükseköğretim
Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Yıldız Teknik Üniversitesi.
- Çelik, A. B., & Görgülü Arı, A. (2020). Bilim tarihi uygulamalarının ortaokul
öğrencilerinin bilime ve fene karşı tutumlarına etkisi. Ulakbilge:
Sosyal Bilimler Dergisi, 44, 1–16.
- Çetin, A. (2019). Bilim tarihi ve Fuat Sezgin üzerine bir değerlendirme.
Kalemname Dergisi, 4(8), 359–389.
- Çetiner, A. Y. (2016). Bilim Tarihindeki İlk Deneyleri İçeren fizik etkinlikleri
hakkında öğrenci görüşleri -Arşimet’in kralın Tacı örneği (Tez No.
451834) [Yüksek Lisans Tezi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez
Merkezi, Gazi Üniversitesi.
- Çoruh, H. (2010). “Disiplinlerarası bilim tarihi” dersi ve gerekçesi. Tarih
Okulu Dergisi, 7, 7–23.
- Demir, R. (1994). Bilim tarihi. Felsefe Dünyası Dergisi, 11(5).
- Demir, R., & Kalaycıoğulları, İ. (2017). Bilim tarihinde araştırma ve yazma
yöntemi. Dört Öge Dergisi, 6(12).
- Denzin, N. K., & Lincoln, Y. S. (Eds.) (1998). Collecting and interpreting
qualitative materials. Sage Publications.
- Deve, F. (2015). Bilim tarihi destekli işık ünitesinin 7. Sınıf öğrencilerinin
bilimin doğası Anlayışlarına etkisi (Tez No. 388281) [Yüksek Lisans
Tezi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Recep Tayyip Erdoğan
Üniversitesi.
- Dickinson, V. L., Abd-El-Khalick, F. S., & Lederman, N. G. (2000). Changing
elementary teachers views of the NOS: Effective strategies for science methods courses. To the Educatıonal resources Informatıon
center (ERIC).
- Doğan, N., & Özcan, M. B. (2010). Tarihsel yaklaşımın 7. sınıf öğrencilerinin
bilimin doğası hakkındaki görüşlerinin geliştirmesine etkisi. AHI
Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(4), 187–208.
- Doruk, O. (2018). Bilim tarihi Temelli Fen Öğretiminin sınıf öğretmeni
Adaylarının Fen Öğretimine yönelik tutumlarına ve bilimin doğası
İnanışlarına etkisi (Tez No. 533237) [Yüksek Lisans Tezi]. Yükseköğretim
Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Gazi Üniversitesi.
- Emre, İ. (2019). Bilim tarihinde doğa, yasa ve Yasalılık: Isaac Newton ve
Albert Einstein örneği (Tez No.593769) [Yüksek Lisans Tezi].
Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Sivas Cumhuriyet
Üniversitesi.
- Emren, M. (2018). Bilim tarihi destekli İşlenen “Canlılarda Enerji
Dönüşümleri” ünitesinin, lise öğrencilerinin, bilime ve biyoloji dersine
olan tutumları ve bilimin doğası anlayışları üzerine etkisinin
İncelenmesi (Tez No. 490684) [Yüksek Lisans Tezi]. Yükseköğretim
Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Marmara Üniversitesi.
- Emren, M., İrez, O. S., & Doğan, Ö. K. (2019). Bilim tarihi destekli işlenen
“canlılarda enerji dönüşümleri” ünitesinin, öğrencilerin bilime ve
biyoloji dersine olan tutumları ve bilimin doğası anlayışları üzerine
etkisinin incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 9(3), 527–548.
[CrossRef]
- Erdaş, E., Doğan, N., & İrez, S. (2016). Bilimin doğasıyla ilgili 1998–2012
yılları arasında Türkiye’de yapılan çalışmaların değerlendirmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(1), 17–36.
- Erdem, A. R. (2005). Üniversitelerimizin bilim tarihimizdeki yeri. Bilim,
Eğitim ve Düşünce Dergisi, 5(1), 1.
- Fazlıoğlu, İ. (2004). İki ucu müphem bir köprü: ‘bilim’ ile ‘tarih’ ya da ‘bilim
tarihi’. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 2(4), 9–27.
- Fouad, K. E., Masters, H., & Akerson, V. L. (2015). Using history of science
to teach nature of science to elementary students. Science and Education, 24(9–10), 1103–1140. [CrossRef]
- Gooday, G., Lynch, J. M., Wilson, K. G., & Barsky, C. K. (2008). Does science
education need the history of science?. A Journal of the History of
Science Society (ISIS). 99(2), 322–330. [CrossRef]
- Güney, B. G. (2014). Bilim tarihine dayalı öğretim Materyallerinin fizik dersi
öğretim Programına ve öğretime Uygunluğunun değerlendirilmesi
(Tez No. 372249) [Doktora Tezi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez
Merkezi, Marmara Üniversitesi.
- Güney, B. G., & Bakanay, D. Ç. (2018). Öğretmen adaylarının bilim tarihi
tabanlı ders deneyimleri. Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji Dergisi
(Best Dergi), 2(1), 41–51.
- Güzeloğlu, T. (2019). Fuat Sezgin’in bilim ve bilim tarihi anlayışı. Afyon
Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 94–100. [CrossRef]
- Höttecke, D., & Silva, C. C. (2011). Why implementing history and philosophy in school science education is a challenge: An analysis of obstacles. Science and Education. Science and Education, 20(3–4),
293–316. [CrossRef]
- İdin, Ş., & Yalaki, Y. (2016). Türkiye’deki ortaokul fen bilimleri ders
kitaplarında yer verilen Türk İslam bilim insanlarının incelenmesi.
Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 30(2), 37–52.
- İnce, K., & Özgelen, S. (2015). Bilimin doğası alanında son 10 yılda yapılan
çalışmaların farklı değişkenler açısından incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2). [CrossRef]
- Justi, R., & Gilbert, J. K. (1999). History and philosophy of science through
models: History and philosophy of science through models: Some
challenges in the case of ‘the atom’. International Journal of Science
Education, 22(9), 993–1009.
- Kahraman, F. (2012). Bilim Tarihi Temelli Hikâyelerin İlköğretim 7. Sınıf
Öğrencilerinin “Kuvvet ve Hareket” Ünitesi Kavramlarını Anlama Düzeylerine Etkisi (Tez No. 321908) [Yüksek Lisans Tezi]. Yükseköğretim
Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi.
- Kandil İngeç, Ş., Tekfidan, K., & Karagöz, E. (2016). Fizik ders kitaplarının
bilim tarihi açısından incelenmesi. Fen Eğitimi ve Araştırmaları
Derneği Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 4(2), 168–187.
- Kara, U. (2010). Öğretmen adaylarının bilime yönelik kavram Yanılgılarının
Giderilmesinde bilim tarihi Temelli bilim Öğretiminin Yönteminin
etkililiği (Tez No. 278552) [Yüksek Lisans Tezi]. Yükseköğretim Kurulu
Ulusal Tez Merkezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi.
- Karaçam, S., Aydın, F., & Digilli, A. (2014). Fen ders kitaplarında sunulan
bilim insanlarının basmakalıp bilim insanı imajı açısından
değerlendirilmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 606–627. Retrieved from https://dıi.org/10.7822/omuefd
.33.2.19
- Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi
Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62–80.
- Keseroğlu, H. S., & Demir, G. (2016).Antikçağda bilim ve kütüphane. Türk
Kütüphaneciliği Dergisi, 365–397.
- Kılıç, F. (2010). Ortaöğretim Kimya ders kitaplarında atom Teorilerinin
Sunumunun bilim tarihi ve Felsefesi açısından İncelenmesi ve
öğretmen görüşleri (Tez No. 279638) [Yüksek Lisans Tezi].
Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Gazi Üniversitesi.
- Kindi, V. (2005). Should science teaching ınvolve the history of science?
An assessment of Kuhn’s view. Science and Education, 14(7–8),
721–731. [CrossRef]
- Kızılay, N., & Doğan, Y. (2014). Sınıfta arkeoloji: 6. sınıf öğrencilerinin tarihsel düşünme becerilerinin geliştirilmesi üzerine bir eylem araştırması.
Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(2), 85–107.
- Koçak, A., & Arun, Ö. (2006). İçerik analizi çalışmalarında örneklem sorunu.
Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 4, 6.
- Koçyiğt, A. (2017). Ortaokul Fen bilimleri ders kitaplarının bilim tarihi Perspektifinden İncelenmesi (Tez No. 463823) [Yüksek Lisans Tezi].
Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Kastamonu Üniversitesi.
Korkmaz, T. (2009). 20. yy. İslam bilim tarihi çalışmaları George Sarton ve Fuat Sezgin örneği (Tez No. 254233) [Yüksek Lisans Tezi].
Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Marmara Üniversitesi.
- Köroğlu, C. Z., & Köroğlu, M. A. (2016). Bilim kavramının gelişimi ve
günümüz sosyal bilimleri üzerine. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 1–15.
- Kortam, N., Hugerat, M., & Mamlok-Naaman, R. (2021). The story behind
the discovery: Integrating short historical stories in science teaching. Chemistry Teacher International, 3(1), 1–8. [CrossRef]
- Köseoğlu, F., Tümay, H., & Üstün, U. (2010). Bilimin doğası öğretimi mesleki
gelişim paketinin geliştirilmesi ve öğretmen adaylarına uygulanması
ile ilgili tartışmalar. AHI Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi
Dergisi, 11(4), 129–162.
- Koştur, H. İ. (2016). Bilim tarihi Temelli Laboratuvar Öğretiminin sınıf
öğretmeni Adaylarının Fen bilimleri dersi Beceri ve Duyuş Öğrenme
Alanlarına etkisi (Tez No. 450086) [Doktora Tezi]. Yükseköğretim
Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Gazi Üniversitesi.
- Laçin Şimşek, C. (2009). Fen ve teknoloji öğretim programları ve ders
kitapları bilim tarihinden ne kadar ve nasıl yararlanıyor? İlköğretim
Online Dergisi, 8(1), 129–145.
- Laçin Şimşek, C. (2011). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin derslerinde bilim
tarihine yer verme durumları. International Online Journal of Educational Sciences, 3(2).
- Lederman, N. G. (1999). The state of science education: Subject matter
without context. European Journal of Science Education, 3, 1–6.
- Lederman, N. G., Lederman, J. S., & Antink, A. (2013). Nature of science and
scientific inquiry as contexts for the learning of science and achievement of scientific literacy. International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology, 1(3).
- Mamlok-Naaman, R., Ben-Zvi, R., & Hofstein, A. (2005). Learnıng scıence
through a hıstorıcal approach: Does ıt affect the attıtudes of nonscıence-orıented students towards scıence? [Master’s Thesis]. University of Bristol.
- Matthews, M. R. (1989). A role for history and philosophy in science teaching. Interchange, 20(2), 3–15. [CrossRef]
- Matthews, M. R. (1992). History, philosophy and science teaching: The
present rapprochement. Science and Education, 1(1), 11–47.
[CrossRef]
- McComas, W. F., & Olson, J. K. (1998). The nature of science in international
science education standards documents. Nature of Science in Science Education, 41, 41–52.
- Metin, D., & Leblebicioğlu, G. (2015). Ortaokul 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin
bilimsel model ve modelleme hakkındaki görüşlerinin bir yaz bilim
kampı süresince gelişimi. Eğitim ve Bilim, 40(177). [CrossRef]
- Mıhladız, G. (2010). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimin doğası konusundaki Pedagojik alan bilgilerinin Araştırılması (Tez No. 279616)
[Doktora Tezi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Gazi
Üniversitesi.
- Mıhladız, G., & Doğan, A. (2012). Fen ve teknoloji öğretmenleri ve öğretmen
adaylarının bilimin doğası konusundaki alan bilgilerinin
karşılaştırılması. e-International Journal of Educational Research,
3(1), 78–96.
- Mısır, M. E., & Şimşek, L. (2018). Fen bilimleri öğretmenlerinin bilim tarihinin öğretimsel değeri üzerine görüşleri. Kocaeli Üniversitesi Eğitim
Dergisi, 1(1), 1–12.
- Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (2013). İlköğretim
Kurumları Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim
Programı. Milli Eğitim Bakanlığı. Retrieved from https://ridvans
oydemir.files.wordpress.com/2018/07/fen-bilimleri-2013-3-8-m
c49fretim-programc4b11.pdf
- Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye kurulu Başkanlığı (2018). Fen Bilimleri
Dersi (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı.
Milli Eğitim Bakanlığı. Retrieved from http://mufredat.meb.gov.tr/Dos
yalar/201812312311937-FEN%20B%C4%B0L%C4%B0MLER%C4%
B0%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI2018.pdf
- O’Neill, D. K., & Polman, J. L. (2004). Why educate ‘‘little scientists?’’ examining the potential of practice-based scientific literacy. Journal of
Research in Scıence Teachıng, 41(3), 234–266.
- Ocak, İ., & Yeter, F. (2018). 2006–2016 yılları arasında çalışılmış “bilimin
doğası” konulu ulusal tez ve makalelerin incelenmesi. Kuramsal
Eğitimbilim Dergisi, 11(3), 522–543. Retrieved from http://dx.doi.o
rg/10.30831/akukeg.344726
- Özdemir, P., & Üstündağ, T. (2007). Fen ve teknoloji alanındaki ünlü bilim
adamlarına ilişkin yaratıcı drama eğitim programı. İlköğretim Online
Dergisi, 6(2), 226–233.
- Programme for International Student Assessment (2015). Uluslararası
öğrenci değerlendirme programı PISA 2015 ulusal raporu. Retrieved
from http://pisa.meb.gov.tr/wpcontent/uploads/2014/11/PISA2015_
UlusalRapor.pdf sayfasından erişilmiştir.
- Rudge, D. W., & Howe, E. M. (2009). An explicit and reflective approach to
the use of history to promote understanding of the nature of science.
Science and Education, 18(5), 561–580. [CrossRef]
- Russell, T. L. (1981). What history of science, how much, and why? Science
Education, 65(1), 51–64. [CrossRef]
- Rutherford, F. J. (2001). Fostering the history of science in American science education. Science Education and Culture, 10, 41–52.
Şahin, Ş., Sarıtaş, D., & Tufan, Y. (2019). Fen bilgisi öğretmen adaylarının
bilim insanlarına yönelik genel bilgi düzeylerinin belirlenmesi.
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
11(30), 921–929. [CrossRef]
- Sarıbaş, Y. (2019). Lise biyoloji, fizik ve Kimya ders kitaplarında kullanılan
bilim tarihi Hikâyelerinin Niteliksel İncelenmesi (Tez No. 591391) [Yüksek Lisans Tezi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Marmara
Üniversitesi.
- Sarton, G. (1918). The teaching of the history of science- the scıentıfıc
montly. American Association Fort He Advancement of Science, 7(3),
193–211.
- Saygılı, S. (2018). Doğu ve batı düalizminde Islam medeniyet tarihinin
oksidentalist düşünürü Fuat Sezgin ve bilim tarihi anlayışı. Temaşa
Dergisi, 10, 10–31.
- Saygılı, S. (2019). İslam bilim tarihi üzerine idealist bir bilim insanı Fuat
Sezgin ve yaşamı üzerine bir değerlendirme. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27–40. [CrossRef]
- Sayılı, A., & Dosay, M. (1994). Profesör Aydın Sayılı’nın kısa biyografisi ve
bilimsel faaliyetleri. Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi
Dergisi OTAM, 575–595.
- Şeref Güryuva, S. (2019). Bilim tarihinin biyoloji dersine Entegrasyonunun
öğrencilerin bilimin doğası anlayışları ve biyoloji dersine karşı
tutumlarına etkisi (Tez No. 585955) [Yüksek Lisans Tezi].
Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Marmara Üniversitesi.
- Shrake, L. D., Elfner, L. E., Hummon, W., Janson, R. W., & Free, M. (2006).
What is science? Ohio Journal of Science, 106(4), 130–135.
- Sönmez, V., & Alacapınar, F. G. (2019). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma
yöntemleri (Gözden geçirilmiş, 7. Baskı). Anı Yayıncılık.
- Soslu, Ö. (2014). Fen eğitiminde bilimin doğasını anlama üzerine bir
değerlendirme. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 90–100.
- Taşar, M. F. (2003). Fen öğretmeni eğitimi programlarında tarih ve bilimin
doğasını öğretmek. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,
1(13), 30–42.
- Taşkın, T. (2020). Bilim tarihi öğretimi konulu fen eğitimi araştırmalarının
analizi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 158–171.
- Tekfidan, K. (2018). Bir Fenomenoloji çalışması: Fizik eğitiminde Etkinliklerle Zenginleştirilmiş bilim tarihi öğretimi (Tez No. 527760) [Yüksek
Lisans Tezi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Gazi
Üniversitesi.
- Tezel, Ö., & Aksoy, K. (2020). Sekizinci sınıf ‘periyodik sistem konusunda’
bilimsel öykü içeren eğitsel oyun etkinliğinin etkililiğinin incelenmesi.
On dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(3), 192–209.
Topdemir, H. G. (2011). Bilim tarihi ne söyler? Bilim ve Teknik Dergisi, 3,
2017.
- Topdemir, H. G. (2012). Ortaçağ uygarlıklarında bilgi ve bilim. Bilim ve
Teknik Dergisi, 51(1), 72–75.
- Topdemir, H. G., & Unat, Y. (2015). Bilim tarihi (Gözden geçirilmiş, 8. baskı).
Pegem Akademi.
- Türkmen, L., & Yalçın, M. (2001). Bilimin doğası ve eğitimdeki önemi. Afyon
Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3, 189–195.
- Unat, Y. (2013). Bilim tarihi ve bugünün problemleri. Dört Öge Dergisi, 1(3).
- Unat, Y. (2016). 16. yüzyılda Osmanlılarda çok yönlü bir bilim insanı:
Matrakçı Nasuh. Dört Öge Dergisi, 4(9), 17–35.
- Unat, Y. (2019). Ortaçağ Islam dünyasında bilim ve batıya etkileri [Sempozyum bildirileri]. Uluslararası İslam Bilim Tarihi ve Fuat Sezgin
Sempozyumu.
- Unat, Y. (2015). Astronomi tarihi çalışmaları ve prof. dr. Sevim Tekeli. Dört
Öge Dergisi, 4(7), 3–14.
- Wang, H. A., & Marsh, D. D. (2002). Science ınstruction with a humanistic
twist: Teachers’ perception and practice in using the history of science
in their classrooms. Science and Education, 11(2), 169–189. [CrossRef]
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
- Yıldız, S. (2013). Lise biyoloji ders kitaplarında bilim tarihi Kullanımının
İncelenmesi (Tez No. 349912) [Yüksek Lisans Tezi]. Yükseköğretim
Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Marmara Üniversitesi.
- Yılmaz, M., Çimen, O., & Karakaya, F. (2018).Öğretmen adaylarının bilim
insanlarının ismiyle özdeşleşen bilimsel terimlerin yazımıyla ilgili
yanılgıları. Eğitimde Kuram ve Uygulama Dergisi, 14(4), 347–360.
- Yücel Dağ, M. (2015). Kavram Karikatürleriyle Zenginleştirilmiş Etkileşimli
kısa tarihsel Hikâyelerin bilimin doğası Öğretiminde Kullanımı üzerine
bir öz İnceleme (Tez No. 397470) [Doktora Tezi]. Yükseköğretim Kurulu
Ulusal Tez Merkezi, Gazi Üniversitesi.
- Yücel, M. (2009). Etkileşimli kısa tarihsel Hikâyelerin Kullanımının İlköğretim
İkinci Kademe öğrencilerinin bilimin doğasına yönelik Anlayışlarının
Geliştirilmesindeki etkililiği (Tez No. 234482) [Yüksek Lisans Tezi].
Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Gazi Üniversitesi.