ORTAÇAĞ İSLAM DÜNYASINDA BANKACILIK FAALİYETLERİ / Bankıng Actıvıtıes In The Medıeval Islamıc World

Özet“Cehbez” ve “sarraf” kavramları birbirlerine çok benzerler ve ortaçağda bankacılık faaliyetlerini bu iki kurum yürütmüşlerdir. Üstlendikleri işler göz önüne alındığında, bu oluşumların modern bankacılığın ilk nüvelerini teşkil ettikleri rahatlıkla anlaşılır. İslam uygarlığında paranın geniş çapta kullanılması ve çok büyük bir alanda ticari faaliyetlerin sürdürülmesi bankacılığın gelişimini sağlamıştır. Aynı şekilde bankacılık faaliyetlerinin gelişmesi de para ekonomisi ve ticaretin gelişmesine katkıda bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: İslam İktisadı, Ortaçağ Ekonomisi, Banka, Bankacılık, FaizAbstractThe terms ‘Cehbez’ and ‘sarraf’ are very similar to each other and these foundations performed financial activities during the middle ages. Considering their responsibilities undertaken, it is obvious that these are the origins of formations of modern banking. Using money widely and continuing trade activities in large areas in Islam civilization led to the development of banking. Similarly, the development of banking activities also supported the progress of money economy and trade.Keywords: Islamic Economics, Economics of the Middle Ages, Bank, Banking, Interest.

Anahtar Kelimeler:

İslam İktisadı, Ortaçağ Ekonomisi, Banka, Bankacılık

PDF

___

Makdîsî, Ebu Abdullah Muhammed b. Ahmed, Ahsenü’t-Tekâsîm fî Maʽrifeti’l-Ekâlîm, (nşr. M. J. De Goeje), Leiden (E. J. Brill), 1906.
Mazaherî, Ali, Ortaçağda Müslümanların Yaşayışları, (Çev. Bahriye Üçok), İstanbul 1972.
Özdal, Ahmet N., “Ortaçağ İslam Coğrafyasında Karşılaşılan Sıradışı Ödeme Araçları”, Current Research in Social Sciences, C: I, S:1, s.9-11, Aizonia Publishing, 2015.
Özsoy, İsmail, “Faiz”, DİA, İstanbul 1995, XII, 110-126.
Pamuk, Şevket, Osmanlı İmparatorluğu’nda Paranın Tarihi, İstanbul 2000.
Saleh, Nabil A., Unlawful Gain and Legitimate Profit in Islamic Law: Riba, Gharar, and Islamic Banking, Cambridge (Cambridge Univ Press), 1986.
Sédillot, René, Değiş Tokuştan Süpermarkete, (Çev. Esat Mermi Erendor), Ankara 2005.
Serjeant, Robert Bertram, “The Ports of Aden and Shihr”, Studies in Arabian History and Civilisation, London 1981.
Sıbt İbnü’l-Cevzî, Mir’âtü’z-Zamân fî Târihi’l-Ayân, (Haz. Ali Sevim), Makaleler - 2 içerisinde, Ankara 2005.
Şeyzerî, Abdurrahman b. Nasr, Nihâyetü’r-Rütbe fî Talebi’l-Hisbe, (Çev.: Abdullah Tunca), İslam Devletinde Hisbe Teşkilatı, İstanbul 1993.
Tenuhî, Ebu Ali el-Kadı Muhassin, Neşvâru’l-Muhâdara ve Ahbâru’l-Müzâkere, I-VIII, (thk. A. Salici), Beyrut (Dârü’s-sadr), 1971-1973.
Turan, Osman, “Selçuklu Türkiyesi’nde Faizle Para İkrazına Dair Hukukî Bir Vesîka”, Belleten, XVI(62), Ankara 1952, 251-260.
Utku, Nihal Şahin, Kızıldeniz – Çöl, Gemi ve Tacir, İstanbul 2012.
Yeniçeri, Celal, “Cehbez”, DİA, İstanbul 1993, VII, 222-223.