MEHMET EMİN YURDAKUL’UN ŞİİRLERİNDE İTHAFLAR

Hediye, insanın Tanrı’ya ya da başka bir insana verdikleri için teşekkürün bir şeklidir. Pek çok çeşidi olan hediyenin bir çeşidi de ‚söz‛le olandır. Edebî eserlerdeki ithaflar da hediyenin bir başka şeklidir. İthaflar, çoğunlukla sevilen, saygı duyulan kişilere yapıldığı gibi eleştirilen kişilere de yapılır. Yaşadığı dönemde pek çok savaş gören ve içinden geldiği halkın duygularını, yaşayışını sanatına malzeme yapan Mehmet Emin Yurdakul, şiirlerinde çokça ithaf kullanmıştır. Bu yazıda Türk edebiyatında ithaflarla ilgili kısaca bilgi verilmiştir. Batı etkisinde gelişen Türk edebiyatının içinde yer alan Mehmet Emin Yurdakul’un şiirlerindeki ithafların tasnifi yapıldıktan sonra bu ithaflar, sosyolojik bağlamda değerlendirilmeye tabi tutulmuştur. Çalışmanın sonunda Mehmet Emin Yurdakul’un okur kitlesi olarak gördüğü orta sınıf halka ve onların değer verdiği millî kahramanlara şiirler armağan ettiği görülmüştür.

___

  • Akyüz, Kenan Batı Tesirinde Türk Şiiri Antolojisi, İnkılap Kitabevi (4. Baskı), İstanbul, 1986.
  • Erbay, Erdoğan, ‚Türk Edebiyatında İthaf Geleneği ve Tevfik Fikret’in İthafları‛ ‚Hediye‛ Sempozyumu, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırma ve Uygula- ma Merkezi, İstanbul, (16 - 17 Kasım 2005)
  • Erbay, Erdoğan, Eskiler ve Yeniler, Akademik Araştırmalar, Erzurum, 1997.
  • Gibb, Elias John Wilkinson, Osmanlı Şiir Tarihi I-II (Tercüme: Ali Çavuşoğlu), Akçağ Yay., Ankara, 1991.
  • Gölpınarlı, Abdülbaki, Divan Edebiyatı Beyanındadır, Marmara Kitabevi, İst. 1945.
  • İnalcık, Halil, Şair ve Patron, Doğu Batı Yay.(5.Baskı), Ankara, 2013.
  • Kahraman, Mehmet, Divan Edebiyatı Üzerine Araştırmalar, Umut Matbaacılık, İstanbul 1996.
  • Mengi, Mine, Eski Türk Edebiyatı Tarihi, Akçağ Yay.(18. Baskı), Ankara, 2012.
  • Örgen, Ertan, ‚Cumhuriyet Döneminde İthaf Şiirler‛, Hediye Kitabı (Edi. Emine Gürsoy Naskali, Aylin Koç), Kitabevi Yay., İstanbul, 2007.
  • Saraç, M. A. Yekta, Klâsik Edebiyat Bilgisi, Gökkubbe (7. Baskı), İstanbul, 2013.
  • Tansel, Fevziye Abdullah, Mehmet Emin Yurdakul’un Eserleri – Şiirler, Türk Tarih Kurumu Yay. Ankara, 1998.