EL YAZMA SEÇKİ ÖRNEĞİ OLARAK BEYAZ-I HĀZIK/ Beyaz-ı Hāzık as an Example of Manuscript Selection

Terim olarak Beyazcılık, XV. asırdan itibaren Orta Asya edebiyatlarında antoloji geleneğinin adıdır. Beyaz olarak adlandırılan eserler ilk başta Klasik edebiyat ürünlerinden oluşmaktaydı. Daha sonra mahalli şairlerin şiirleri de ilave edilerek içerikleri genişletilmiştir. Beyaz seçki hazırlayanlar, şair veya katip olabileceği gibi daha başka meslek erbabı da olabilir. Hatta XVIII. aırdan sonra matbu olarak çoğaltılmışlardır. Dolayısıyla birçok beyaz çeşidi vardır. En yaygın olarak hazırlanan beyaz çeşidi, karışık beyazlardır. Beyāz-ı Hāzık, XVII. asırda hazırlanmış karışık beyazlardandır. El yazma eserde, Fars ve Türk klasik şairlerinin şiirleri yanında çeşitli dini ilimler, astroloji, astronomi, sağlık ve daha başka konularda mensur parçalar da yer almaktadır. Eserde yer alan parçalar, çoğunlukla Sebk-i Hindi akımına ait şiirlerdir. Ancak diğer birçok beyazda olduğu gibi bu eser de Abdurahman Cami, Ali Şir Nevai ve Fuzuli şiirleriyle süslenmiştir.  Anahtar Kelimeler: Beyaz, Beyaz-ı Hazık, Antoloji, Mecmua, Seçki Terminologically Beyazcılık is the name of the anthology tradition in Central Asian Literature from XV. centuries. The works named Beyaz was consist of classical literatüre poems at first. Later, the poems of local poets were added and their contents were expanded. Those who prepare these works may be poets or clerks or members of different professions. In fact, after the XVIII century, they were reproduced as printed. So there are a wide variety of beyaz specimens. Among these, the most common beyaz sample is mixed beyaz.  Beyāz-ı Hāzık is one of the mixed whites prepared in the XVII. century. In the manuscript, besides Persian and Turkish classical poets, there are pieces belonging to various religious sciences, anstration and astrology, history and other subjects. The poems in the manuscript mostly belong to Sebk-i Hindī. However, as in many other beyaz, this collection is decorated with the poems of Abdurhman Camī, Ali Şīr Nevaī and Fuzulī.  

___

  • Akalın, L. Sami (1984). Edebiyat Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Varlık. Bayram, Ali (2008). “aftograf”, Rusça Sözlük, 1. Basım, İstanbul: Alfa Yayınları. Beyaz-ı Hāzık, Özbekistan Fenler Akademisi Şarkşinaslık Enstitüsü El Yazmalar Bölümü, No: 1933. Çetin, M. Nihad (2011). Eski Arap Şiiri, İstanbul: Kapı Yayınları. Demirayak, Kenan (2009). Arap Edebiyatı Tarihi-I, Cahiliyye Dönemi, Erzurum: Fenomen. Devellioğlu, Ferid (2010). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Ankara: Aydın Kitabevi. Dilçin, Cem (2009). Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Ankara: TDK Yayınları. İsen vd (2009). Şair Tezkireleri, Ankara: Grafiker. İshakov, Yakubcan (1976). “Beyaz ve Beyazcılık Tarihi”, Özbek Edebiyatı Tarihi Meseleleri, Taşkent: FEN Neşriyatı. Karabey, Turgut (2015). Türk Edebiyatında Tarih Düşürme, Ankara: AKM Yayını. Kaya, Doğan (2007). Ansiklopedik Türk Halk Edebiyatı Terimleri Sözlüğü, Ankara: Akçağ. Kızıltunç, Recai (2011). “Arap Edebiyatında Beyaz Benzeri Türler-1: el-Hamāsiye ve Önemli Hamasiyeler” Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Terature and History of Turkish or Turkic, Volume 6/1Winter 2011, p.1503-1513. ------------- (2015). Çağatay Edebiyatında Antoloji Geleneği Olarak Beyazcılık, Erzurum: Fenomen.
Edebiyat ve Beşeri Bilimler Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 1970
  • Yayıncı: Atatürk Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

FAİK REŞAD’IN TÂRÎH-İ EDEBİYÂT-I OSMÂNİYYE’SİNE DAİR

Yusuf Emirhan KARACA

MİZAHIN SAĞLIĞA ETKİSİ/ The Effect of Humor on Health

Yalçın KAHYA

OYUN, KÜLTÜR VE ZAMAN

Sait GÜLSOY

MYSİA BÖLGESİ MEZAR STELLERİ ÜZERİNE İKONOGRAFİK DEĞERLENDİRME/ Icoographic Evalution of Funerary Stele in Mysia Region

Ahmet Cuneydi HAS

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ÇOCUKLUK ÇAĞI ÖRSELENME YAŞANTILARI, TOPLUMSAL CİNSİYET ALGILARI, ŞİDDET EĞİLİMLERİ VE ŞİDDETLE KARŞILAŞMA DURUMLARI

Reva BALCI AKPINAR, Sibel KÜÇÜKOĞLU, Serap EJDER APAY, Nuray KARACA, Aslı BALCI

MUZDARİP RUHLARIN HUZUR ARAYIŞI: HIRİSTİYAN MİSTİSİZMİ/ Stricken Souls’ Search of Tranquility: Christian Mistisism

Kutsi KAHVECİ

ESKİ MEZOPOTAMYA TIBBI ve GÜNÜMÜZ ANADOLU’SU GELENEKSEL HALK TIBBI: BENZER YÖNTEMLER ve BU YÖNTEMLERİN İNANÇLARLA BAĞLANTILARI/ Medicine of Ancient Mesopotamia and Traditional Folk Medicine of Modern Anatolia: The Similar Applications and These Applications’ Connections with Beliefs

Nejla ALPER, Rainer M. CZİCHON

EL YAZMA SEÇKİ ÖRNEĞİ OLARAK BEYAZ-I HĀZIK/ Beyaz-ı Hāzık as an Example of Manuscript Selection

Recai KIZILTUNÇ

ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA/Psychometric Properties of Engagement in Meaningful Activities Survey: A Study on Later Life Sample in Turkey

Cengiz KILIC, Hande ŞAHİN, Gülay GÜNAY

GOGOL’UN “TARAS BULBA” ADLI ESERİNDE TÜRK İMAJI/The Turkish Image in The Prose of Gogol's “Taras Bulba”

Kübra ÇAĞLIYAN ŞAKAR