Her toplum kendi düzenini korumaya yönelik, kanun koyucu tarafından vaz edilen cezaların uygulanmasına gereksinim duyar. Bu kanun koyucu beşeri sistemlerde akıl iken, İslam’ın ortaya koyduğu düzende ise Şâriʿdir. Ancak İslam akılı pasifleştirmezken, çizdiği sınırlar içinde manevra yapabilmesi için akla müsaade etmektedir. Bu sayede İslam Hukukçuları nassların özünü dikkate alarak güncel meselelere çözümler getirmiş, ilahî hitabın aktifliğini öteden beri diri tutmaya çalışmışlardır. Bu bağlamda çalışmamızın ana teması İslam Ceza Hukukundaki genel prensipler ve bunları değerlendirmede, Hanefî akılcılığının ilk ve en tipik uygulamalarına rastlanılan Şemsüleimme es-Serahsî’nin (ö. 483/1090 [?]) el-Uṣûl ve el-Mebsûṭ adlı eserlerinde, konunun İslam Ceza Hukukundaki uygulamalarını ele almak hedeflenmiştir. Giriş bölümünde insan ve toplum için hukukun gereksinimine dair açıklamalar özetle ifade edilmiş, birinci bölümde hadd cezalarıyla alakalı genel bilgi ve hükümlere yer verilmiş, ikinci bölümde Serahsî’nin hadd cezalarına dair genel prensipleri örnekleriyle beraber nasıl ele aldığı mercek altına alınmıştır. Sonuç bölümünde ise bu prensiplerin insan ve toplumun maslahatına en uygun hukuk sistemi olan İslâm Ceza Hukukunun yapı taşları olduğu tespit edilmiştir.