KUR’ÂN’IN MAHİYETİ MESELESİ: KİTAP MI HİTAP MI?

Kur’ân ilk muhataplarına hitap olarak inmiştir. Şu anda elimizde bir kitap olarak yer alması bu gerçeği değiştirmemektedir. Bununla birlikte Kur’ân’a baktığımızda hitap olarak nazil olan Kur’ân’ın bizzat kendisini kitap olarak isimlendirdiğini görüyoruz. Netice itibarıyla ulaşma şekli farklı da olsa bizlere ulaşan şey aynıdır. Bu farklılığın bizim aleyhimizeolan tarafları olduğu gibi lehimize olan yönleri de vardır.Vahyin ilk muhatabı olan sahabehitabın nerede, kime, nasıl bir ortamda ve şartta indiğini bizzat müşahede etmişlerdir. Bizler ise bu imkândan mahrumuz.Bununla birlikte sahabe ayetlerin nüzulünün ne zaman sona ereceği ve neticenin nereye varacağını bilmezken,bizim elimizde tamamlanmış bir dinin kitabı olarak Kur’ân’ınbulunması bizim için son derece önem arz etmektedir. Sonuç olarak, muhatap olma şeklinde mevcut olan bu farkı dikkatten kaçırmamakla birlikte bu farklılığın Kur’ân’ın mahiyetindede bir farklılık oluşturacağı anlamına gelmeyeceğini de görmek gerekmektedir.Çünkü insan geçmişte olduğu gibi bugün de insandır ve insanın zamana göre değişmeyen ortak yönleri vardır. Kur’ân’ın hitap ettiği noktaise bu ortak yönlerdir.

THE NATURE OF THE QOR’AN: BOOK OR ADDRESSE?

The Qur'an has descended as an address to its first addressees.The fact that we currently have it as a book does not change this fact.However, when we look at the Qur'an, we see that the Qur'an, which is gentle as a address, calls itself a book.As a result, even if the way of reach is different, what reaches us is the same.This difference has its side against us as well as its side. Although the companions, the first addressee of the revelation, know where, to whom, in what environment and condition, we need to reestablish this backwards from today.However, it is extremely important for us to find the Qur'an as the book of a completed religion in our hands, while the Companion does not know when the verse of the verses will end and where the result will end.As a result, it is necessary to see that this difference, which is present in the form of interlocutor, doesnot overlook, but that this difference does not mean that the nature of the Qur'an is different.Because, as in the past, man is today man and man has common aspects that do not change over time.

___

  • Altındaş, Mücteba. Kur’ân’da Kitap Kavramı. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, 2012.
  • Aydar, Hidayet. “Kur’ân’da Kitap Kavramı ve Bir Kitap Olarak Levh-i Mahfuz”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2 (2000): 1-79.
  • Benli, Abdullah. “Kur’ân Tanımındaki Unsurları Tahlili”. Bilimname. 18 (2010): 21-37.
  • Birışık, Abdulhamit. “Kur’ân”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Ankara: TDV Yayınları, 2002.
  • Bozkurt, Nebi. “Kitap”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Ankara: TDV Yayınları, 2002.
  • Ebu Abdillêh Muhammed b. Huseyn eş-Şeybânî. el-Câmiu’s-Sağîr. Beyrût: Âlemu’l- Kutub, 1406/1986.
  • Ebû Hanîfe, Nu’mân b. Sâbit. el-Fıkhu’l-Ekber. Birleşik Arap Emirlikleri: Mektebetü’l- Furkân, 1419/1999.
  • Ebû Zehra, Muhammed. Ebû Hanîfe. Dâru’l-Fikri’l-Arabî, ts., ys.
  • el-Fîrûzâbâdî, Mecdüdddîn Muhammed b. Ya’kûb. Tenvîru’l-Mikbâs min Tefsîri İbn Abbâs. 5. Baskı, Lübnân: Dâru’l-Kütüb el-İlmiyye, 2012.
  • el-Halebî, Ahmed b.Yûsuf es-Semîn. Umdetü'l-Huffâz fî Tefsîri Eşrefi'l-Elfâz Mu'cemun Luğaviyyun li'l-Elfâzi'l-Kur'âni'l-Kerîm. Thk. Dr. M. et-Tûncî, Beyrût, 1414/1993.
  • el-İsfahânî, er-Râgıb. el-Müfredâtu Elfazi’l-Kur’ân. 5. Baskı, Dımeşk: Dâru’l-Kalem, 2011.
  • el-Kattân, Menna’. Mabâhis fî Ulûmi’l-Kur’ân, 1. Baskı, Beyrût: Müessesetü’r-Risâle Naşirûn, ts.
  • el-Mâturîdî, Ebû Mansûr Muhammed es-Semerkandî. Te’vîlâtü’l-Kur’ân, İstanbul: Dâru’l-Mîzân, 2005.
  • el-Vâhidi, Ebu’l-Hasan Ali b. Ahmed en-Nîsâbûrî. el-Vasît fî Tefsîri’l-Kur’âni’l-Mecîd, 1. Baskı, Beyrût: Dâru’l-Kütüb el-İlmiyye, 1994.
  • en-Nesefî, Abdullah b. Ahmed. Medâriku’t-Tenzîl ve Hakâiku’t-Te’vîl. 1. Baskı, Beyrût: Dâru’n-Nefâis, 1996.
  • er-Râzî, Fahruddîn Muhammed b. Ömer. et-Tefsîru’l-Kebîr ev Mefâtihu’l-Ğayb, Beyrût-Lübnân: Dâru’l-Kütüb el-İlmiyye, 1979.
  • es-Sâbûnî, Muhammed Ali. et-Tıbyân fi Ulûmi’l-Kur’ân. el-Mektebetü’l-Hanefiyye, ts.
  • es-Suyûtî, Ebu’l-Fadl Celâlü’d-Dîn Abdurrahmân. el-İtkân fi Ulûmi’l-Kur’ân. Medîne: Mecmeu Melik Fahd li Tıbâati Mushafi’ş-Şerîf, 1426.
  • eş-Şevkânî, Muhammed b. Ali b. Muhammed. el-Fethu’l-Kadîr. 2. Baskı, Mansûra: Dâru’l-Vefâ, 1997.
  • et-Taberî, İbn Cerîr. Câmiul-Beyân an Te’vili Âyi’l-Kur’ân. 1. Baskı, Beyrût: Dâru’l- Fikr, 2001.
  • ez-Zürkânî, Muhammed Abdülazîm. Menâhilü’l-İrfân fî Ulûmi’l-Kur’ân. Beyrût: Dâru’l-Kütüb el-İlmiyye, 2010.
  • ez-Zerkeşî, Bedruddîn Muhammed b. Abdullah. el-Burhân fi Ulumi’l-Kur’ân. Beyrût: el-Mektebetü’l-Asriyye, 2011.
  • ez-Zerkeşî, Bedrüddîn Muhammed b. Abdullah. el-Bahru’l-Muhît fi Usûli’l-Fıkh, Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2000.
  • Görgün, Tahsin. İlahi Sözün Gücü, Varlık ve Bilgi Kaynağı Olarak Kur’ân. 2. Baskı, İstanbul: Külliyat Yayınları, 2014.
  • Görgün, Tahsin. “Kur’ân”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Ankara: TDV Yayınları, 2002.
  • Güler, İlhami Kur’ân’ın Mahiyeti ve Yorumu. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2018.
  • Hayretin Karaman vd. Kur’ân Yolu Türkçe Meâl ve Tefsir Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2006.
  • Itr, Nûraddîn. Ulûmu’l-Kur’âni’l-Kerîm. Kâhire: Dâru’l-Besâir, 2014.
  • İbn Âşûr, Muhammed et-Tâhir. et-Tahrîr ve’t-Tenvîr. Beyrût: Müessesetü’t-Tarih, ts.
  • İbn Kesîr, İmâdüddîn Ebu’l-Fidâ İsmâil. Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm. 1. Baskı, Kâhire: Mektebetü Evlâdi’ş-Şeyh, 2000.
  • Mukatil b. Süleymân, Ebu’l-Hasan b. Beşîr. Tefsîru Mukâtil b. Süleymân. 1. Baskı, Beyrût: Dâru’l-Kütüb el-İlmiyye, 2012.
  • Polat, Fethi Ahmet. Çağdaş İslam Düşüncesinde İslam’a Yaklaşımlar. 2. Baskı, İstanbul: İz Yayıncılık, 2009.
  • Serinsu, Ahmet Nedim. Kur’ân ve Bağlam. İstanbul: Şule Yayınları, 2008.
  • Serinsu, Ahmet Nedim. Kur’ân Nedir?. 5. baskı, İstanbul: Şule Yayınları, ts.
  • Şahrûr, Muhammed. el-Kitâb ve'l-Kur'ân. Beyrût: Dâru’s-Sâkî, 1993.
  • Şimşek, M. Said. Günümüz Tefsir Problemleri. 8. Baskı, Konya: Kitap Dünyası Yayınları, ts.
  • Türcan, Galip. “Kelamcılara Göre Kur’ân’ın Otoritesi”. Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 31 (2011): 7-28.
  • Uzun, Nihat. “Kur’ân’ı Tanımlamanın Keyfiyeti: Kur’ân Tanımlarının Tarihsel Serencamı Üzerine Bir İnceleme”. Tefsir Araştırmaları Dergisi. 2/1 (Nisan 2018): 100- 140.
  • Yavuz, Yusuf Şevki. “Halku’l-Kur’ân”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1997.
  • Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi. Hak Dini Kur’ân Dili. İstanbul: Huzur Yayınevi, ts.