Erken Çocukluk Dönemindeki Çocukların Dijital Oyun Oynama Alışkanlıklarına İlişkin Anne/Baba Görüşleri

Teknolojik gelişmeler, mobil aletlerin yaygınlaşmasını ve çocuklar için kolay erişilebilir olmasını beraberinde getirmiştir. Dolayısıyla dijital oyunlar çocukların hayatlarında önemli bir yer edinmiştir. Erken çocukluk döneminde dijital oyunların etkileri çocukların dijital oyun alışkanlıklarına göre farklılıklar göstermektedir. Çocukların dijital oyun alışkanlıklarını en iyi değerlendirebilecek kişiler anne/babalardır. Araştırmada erken çocukluk dönemindeki çocukların dijital oyun oynama alışkanlıklarına ilişkin anne/babaların görüşlerinin incelenmesi hedeflenmiştir. Bu araştırma 2018-2019 eğitim öğretim yılı, Samsun ili ve çevre ilçelerde yapılmış olup, bu ilçelerde yer alan merkez okul öncesi ve ilkokul birinci sınıfa devam eden çocukların anne/babaları ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama yöntemi seçilerek anket yolu ile toplam 590 anne/babaya ulaşılmıştır. Araştırmanın örneklemini Samsun il merkez ve ilçelerinde bulunan 3-7 yaş arası çocuğu olan anne/babalar oluşturmaktadır. Veri toplamak için araştırmacılar tarafından hazırlanmış olan Dijital Oyun Oynama Anketi ve Anne/Baba Görüş ve Uygulamaları Anketi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre çocukların çoğunluğunun (%81,52) uzun süreler en çok taşınabilir teknolojiler aracılığı ile dijital oyun oynadıkları belirlenmiştir. Araştırmanın bir diğer bulgusu ise çocukların %77,33'ünün anne babalarının cep telefonlarından dijital oyun oynamasıdır. Öğrenim düzeyi düşük olan anne/babaların dijital oyun oynama süresi, içeriği ve oyun seçimi konusunda daha fazla yardıma ihtiyaç duydukları sonucuna ulaşılmıştır. Yeni nesil Z-kuşak olarak adlandırılan çocuk sahibi anne/babaların, teknolojik gelişmelerle birlikte dijital oyunlar hakkında bilgi sahibi olmaları ve güncel bilgileri takip etmeleri onların sorumlulukları haline gelmiş durumdadır.

Anahtar Kelimeler:

Anne/baba, dijital oyun, erken çocukluk

Parental Views on Digital Gaming Habits of Children in Early Childhood Period

With the development of technology, the use of mobile tools and technological devices that have been now easily accessible for children are the reason for the increase in population of kids that have been playing digital games. Depending on the habits of the child the effects are known to be different. The best people to evaluate the effects of digital games on children are their own parents. The early childhood effects of games on children and the role parents play is the target research of this project. This research was carried out in 2018-2019 academic year with the parents of the children attending the preschool and first year of primary school in Samsun and surrounding districts. Quantitative research methodology has been chosen to investigate research questions and 590 parents have been surveyed. The target population of the study is in Samsun and surrounding districts. The study sample consisted of parents of preschool and grade 1 children, between 3-7 years of age. To collect data we used Digital Game Play Survey and Parents Views and Applications Survey prepared by researchers. It is seen that 81,52% of children spent their time playing digital games through portable technology. Another finding of the study is 77,33% of the children play digital games from the mobile phones of their parents. Parents with lower levels of education expressed that they need more help about digital game playing time, content and game selection. It is their responsibility for parents, who now have children, which we call the new generation Z-generation, to learn about digital games with technological developments and to follow up-to-date information.

Keywords:

Digital games, early childhood, parents,

PDF

___

Akçay, D. ve Özcebe, H. (2012). Okul öncesi eğitim alan çocukların ve ailelerinin bilgisayar oyunu oynama alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Çocuk Dergisi, 12(2), 66-71. https://doi.org/10.5222/j.child.2012.066 adresinden 17.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
American Academy of Pediatrics, (2011). Council on Communications and Media. Policy statement: Media use by children younger than 2 years. Pediatrics. 128(5), 1040–1045. https://doi.org/10.1542/peds.2011-1753 adresinden 17.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Aral, N. ve Doğan Keskin, A. (2018). Examining 0-6 year olds’ use of technological devices from parents’ points of view. Addicta, 5(2), 317-348. https://www.addicta.com.tr/Content/files/sayilar/17/2.pdf adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Arslan, E., Bütün, P., Doğan, M., Dağ, H., Serdarzade, C. ve Arıca, V. (2014). Çocukluk çağında bilgisayar ve internet kullanımı. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi, 4(3), 195-201. doi:10.5222/buchd.2014.195
Aufenanger, S. (2014). Digitale medien im leben von kindern und herausforderungen für erziehung und bildung. Frühe Kindheit, 6, 8-18. https://www.erzieherin.de/files/forschung/fK_0614-Art_Aufenanger.pdf adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.Aydoğdu Karaaslan, İ. (2015). Dijital oyunlar ve dijital şiddet farkındalığı: Ebeveyn ve çocuklar üzerinde yapılan karşılaştırmalı bir analiz. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(36), 806-818.
Bozkurt, A. (2014). Homo ludens: Dijital oyunlar ve eğitim. Eğitim Teknolojileri Araştırmaları Dergisi. 5(1), 1-21. https://www.researchgate.net/publication/317342269_Homo_Ludens_Dijital_oyunlar_ve_egitim adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Budak, O. (2017). Dijital çocuk oyunlarına çocuk gelişimi ve okul öncesi öğretmenlerinin ve annelerin bakış açısı. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(13), 158-172. http://dx.doi.org/10.16991/INESJOURNAL.1505 adresinden 17.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. (23.Baskı). Ankara: Pegem Yayınları. Common Sense Media, & Rideout, V. (2013). Zero to eight children’s media use in America. Common Sense Media. https://www.commonsensemedia.org/zero-to-eight-2013-infographic adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Cristia, A. & Seidl, A. (2015). Parental reports on touch screen use in early childhood. Plos One, 10(6), 1-20. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0128338 adresinden 17.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Duman, G. ve Koçak, N. (2013). Çocuk oyun alanlarının biçimsel özellikleri açısından değerlendirilmesi (Konya İli Örneği). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(1), 64-81. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/256166 adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Gürcan, A., Özhan, S. ve Uslu, R. (2008). Dijital oyunlar ve çocuklar üzerindeki etkileri. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara. https://docplayer.biz.tr/438885-Dijital-oyunlar-ve-cocuklar-uzerindeki-etkileri.html adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Hastings, E. C., Karas, T. L., Winsler, A., Way, E., Madigan, A. & Tyler, S. (2009). Young children's video/computer game use: relations with school performance and behavior. Issues in Mental Health Nursing, 30(10), 638-649. https://doi.org/10.1080/01612840903050414 adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Hazar, Z., Hazar, M. ve Altun, M. (2016). 6-14 yaş çocukların dijital oyun oynamalarına ilişkin ebeveyn görüşleri. Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 12, 40-67. DOI: 10.17361/UHIVE.20161222013
Horzum, M. B. (2011). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 36(159), 56-68. http://213.14.10.181/index.php/EB/article/view/268/238 adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Hugger, K. U., Tillmann, A., Bader, J., Cwielong, I. & Kratzer, V. (2013). Kids mobile gaming: Mobiles spielen bei kindern im alter von 6 bis 13 jahren. Diskurs kindheits-und jugendforschung/Discourse. Journal of Childhood and Adolescence Research, 8(2), 205-222. https://elibrary.utb.de/doi/epdf/10.3224/diskurs.v8i2.07 adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Işıkoğlu Erdogan, N., Johnson, J. E., Dong, P. I. & Qiu, Z. (2019). Do parents prefer digital play? Examination of parental preferences and beliefs in four nations. Early Childhood Education Journal, 47(2), 131-142. https://www.researchgate.net/publication/325403975_Do_Parents_Prefer_Digital_Play_Examination_of_Parental_Preferences_and_Beliefs_in_Four_Nations adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
İnal, Y., ve Çağıltay, K., (2005). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar oyunu oynama alışkanlıkları ve oyun tercihlerini etkileyen faktörler [Konferans Sunumu]. Eğitimde Yeni Yönelimler II: Eğitimde Oyun Sempozyumu, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara. http://www.simge.metu.edu/conferences/TF_oyun.pdf adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
İşçibaşı, Y. (2011). Bilgisayar, internet ve video oyunları arasında çocuklar. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi. 7(1), 122-130. https://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423911803.pdf adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Kabakçı Yurdakul, I. K., Dönmez O., Yaman, F. ve Odabaşı, H. F. (2013). Dijital ebeveynlik ve değişen roller. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12(4), 883-896. https://www.acarindex.com/pdfler/acarindex-3490-9358.pdf adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Kars, G. B. (2010). Şiddet içerikli bilgisayar oyunlarının çocuklarda saldırganlığa etkisi. (Yayın No. 267092) [Yüksek lisans tez, Ankara Üniversitesi.] YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden 11.10.2021 tarihinde erişilmiştir.
Kıran, Ö., (2011). Şiddet içeren bilgisayar oyunlarının ortaöğretim gençliği üzerindeki etkileri (Samsun Örneği). (Yayın No. 286750) [Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniveristesi.] YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Küçükali, A. (2015). Çocukların oyun oynama hakkı ve değişen oyun kültürü. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(1), 1-14 https://dergipark.org.tr/en/pub/erzisosbil/issue/6042/80932 adresinden 17.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Lauricella, A. R., Wartella, E. & Rideout, V. J. (2015). Young children's screen time: The complex role of parent and child factors. Journal of Applied Developmental Psychology, 36, 11-17. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0193397314001439 adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Mesman, G. R., Kuo, D. Z., Carroll, J. L., & Ward, W. L. (2013). The impact of technology dependence on children and their families. Journal of Pediatric Health Care, 27(6), 451-459. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22742822/ adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Mustafaoğlu, R., Zirek, E., Yasacı, Z. ve Özdinçler, A. R. (2018). Dijital teknoloji kullanımının çocukların gelişimi ve sağlığı üzerinde olumsuz etkileri. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5(2), 1-21. http://dx.doi.org/10.15805/addicta.2018.5.2.0051 adresinden 17.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
National Assocation for Education of Young Children (2012). Technology media as tools in early childchood progams serving childeen from birth through age8. https://www.naeyc.org/sites/default/files/globally-shared/downloads/PDFs/resources/position-statements/ps_technology.pdf adresinden 11.10.2021 tarihinde erişilmiştir.
Nevski, E., & Siibak, A. (2016). The role of parents and parental mediation on 0–3-year olds’ digital play with smart devices: Estonian parents’ attitudes and practices. Early years, 36(3), 227-241 https://doi.org/10.1080/09575146.2016.1161601 adresinden 17.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
OFCOM. (2018). Children and parents: media use and attitudes report. https://www.ofcom.org.uk/research-and-data/media-literacy-research/childrens/children-and-parents-media-use-and-attitudes-report-2018 adresinden 10.11.20021 tarihinde erişilmiştir.
Olafsson, K., Livingstone, S., & Haddon, L. (2013). Children’s use of online technologies in Europe: a review of the European evidence base. EU Kids Online network. http://eprints.lse.ac.uk/60221/ adresinden 17.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Özhan, S. (2011). Dijital oyunlarda değerlendirme ve sınıflandırma sistemleri ve Türkiye açısından öneriler. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 25(25), 21-33. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/198034 adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Özsoy, D. ve Atılgan, S. S. (2018). Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki 0-8 yaş grubu çocukların internet kullanımı ve bu kapsamda ebeveyn arabuluculuğu: Nitel bir araştırma. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 11(2), 96-125. https://doi.org/10.18094/josc.415323 adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Söğüt, F. (2020). Dijital ebeveynlerin dijital oyunlar ve şiddet ilişkisine yönelik algıları. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (51), 79-100. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1109927 adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Thomas, R. M. (1998). Conducting educational research: A comparative view. Greenwood Publishing Group. DOI:10.5860/choice.36-4628 Toran M., Ulusoy Z., Aydın B., Deveci T. ve Akbulut A. (2016). Çocukların dijital oyun kullanımına ilişkin annelerin görüşlerinin değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2263-2278. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/309207 adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Türkiye İstatistik Kurumu. (2013). 06-15 yaş grubu çocuklarda bilişim teknolojileri kullanımı ve medya. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2013-13569 adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.
Türkiye İstatistik Kurumu. (2016). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2016-21779 adresinden 10.11.2021 tarihinde erişilmiştir.