Neden Cinsel Sağlık Eğitimi?

Cinsellik; doğumdan önce başlayıp ömür boyu devam eden, kişinin sadece üreme organlarını değil, insan olarak sahipolduğu bütün özellikleri yansıtan bir kavramdır. Günümüzde, cinselliğin ve cinsel sağlığın bireylerin genel sağlığı, iyiliğive yaşam kalitesi açısından önemli olduğu kabul edilmektedir. Cinsel sağlığın korunabilmesi, geliştirilebilmesi vesürdürülebilmesi için cinsellik ve cinsel sağlıkla ilgili yeterli ve doğru bir cinsel sağlık eğitimine ihtiyaç vardır. Eğitimile gençlere cinsellikle ilgili, bilinçli, sağlıklı, saygılı seçimler yapmaları için bilgi beceri ile birlikte güvenli cinseldavranışlar kazandırmak, bireyin kendisine saygısını arttırmak amaçlanmalıdır. Cinsel sağlık eğitimine dair ilk bilgilerailede verilmeye başlanmalı ve örgün eğitimle devam etmelidir. Ailede ve örgün eğitimde kapsamlı yaşa uygunyapılandırılmış eğitimi alamayan bireyler bilgiyi informal bir şekilde elde etmekte ve bunun sonucunda istenmedik sağlıksorunları ile karşı karşıya kalmaktadırlar. İstenmeyen cinsel sağlık sorunlarını önlemek, cinsel sağlıkla ilgili bilinçli,sağlıklı davranışlar geliştirmek, bireylerin saygılı ve bilinçli seçimler yapabilmelerini sağlamak kapsamlı ve etkili cinselsağlık eğitimi ile mümkündür. Bu derlemede, cinsel sağlık eğitiminin gerekliliği ve önemi üzerinde durulmuştur.

Why Sexual Health Education?

Sexuality is a concept starting before birth and continuing throughout life, it's not only the reproductive organs of the individual, as a human being that has a concept that reflects all the features. Today, sexuality and sexual well-being are considered to be important for the general health, well-being and quality of life of the individual. There is a need for adequate and accurate sexual health education about sexuality and sexual health in order to protect, develop and maintain sexual health. It is aimed to provide safe sex behaviors along with knowledge skills and to increase the respect of the individual himself / herself in order to make informed, conscious, healthy, respectful choices about education with the youth. The first information on sexual health education should be given to the family and should continue with structured education. Family and formal education in comprehensive, age-appropriate structured training individuals who can't afford the information obtained in an informal way, and as a result may be faced with unwanted health problems. It is possible with comprehensive and effective sexual health education to prevent unwanted sexual health problems, to develop conscious and healthy behaviors about sexual health, and to make individuals to make respectful and conscious choices. In this review, the importance and necessity of sexual health education has been emphasized.

PDF

___

1. Bozdemir N, Özcan S. Cinselliğe ve cinsel sağlığa genel bakış. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care. 2011; 5(4): 37-46.
2. Esencan TY, Beji NK. Günümüze değin cinsellik konusunda yapılan çalışmaların irdelenmesi. Androloji Bülteni. 2015; 17(63): 301-10.
3. Çayır G, Beji NK. Cinsel sağlık eğitimi. Androloji Bülteni. 2015; 17(62): 231-40.
4. Gölbaşı Z. Sağlıklı gençlik ve toplum için bir adım: cinsel sağlık eğitimi. Aile ve Toplum Dergisi. 2003; 2(6): 33-40.
5. Civil B, Yıldız H. Erkek öğrencilerin cinsel deneyimleri ve toplumdaki cinsel tabulara yönelik görüşleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2010; 3(2): 58-64.
6. Eliküçük A, Sönmez S. 6 Yaş Çocuklarının Cinsel Gelişim ve Eğitimiyle İlgili Ebeveyn Görüşlerinin İncelenmesi. Aile ve Toplum Eğitim-Kültür ve Araştırma Dergisi. 2011; 12(7): 45-62.
7. Bulut F, Gölbaşı Z. Adölesan kızların cinsellikle ilgili konularda anneleri ile olan iletişimlerinin değerlendirilmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2009; 8(1): 27-36.
8. Karabulutlu Ö, Kılıç M. Üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık ve üreme sağlığı hakkındaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2011; 14(2): 39-45.
9. unicef.org.tr [Internet]. New York: United Nations International Children's Emergency Fund (UNICEF). The state of the world’s children 2011 [Updated: 2018 January 2; Cited: 2017 May 18]. Available from: https://www.unicef.org/adolescence/files/SOWC_ 2011_Main_Report_EN_02092011.pdf.
10. Akın A, Özvarış BŞ. Adölesanların cinsel ve üreme sağlığını etkileyen faktörler projesi. Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi. Ankara, 2003. [Son güncelleme tarihi: 2 Ocak 2018; Erişim tarihi:
12 Mart 2016]. Erişim adresi: http://www.huksam .hacettepe.edu.tr/Turkce/SayfaDosya/adolesan.pdf.
11. Ateş D, Karahan A, Erbaydar T. Üniversite öğrencileri güvenli cinselliği nasıl algılıyor? Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi (STED). 2005; 14(6): 130-4.
12. unesco.org.tr [Internet]. France: United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO). Emerging evidence, lessons and practice in comprehensive sexuality education a global Review United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. A Global Review 2015 [Updated: 2018 January 2; Cited: 2016 April 7]. Available from: http:// unesdoc.unesco.org/images/0024/002431/243106e.pdf.
13. Fonner VA, Armstrong KS, Kennedy CE, O’Reilly KR, Sweat MD. School based sex education and HIV prevention in low and middle-income countries: a systematic review and meta-analysis. PLOS ONE. 2014; 9(3): 1-18.
14. Lindberg LD, Zimet IM. Consequences of sex education on teen and young adult sexual behaviors and outcomes. Journal of Adolescent Health. 2012; 51(4): 332-8.
15. Oringanje C, Meremikwu MM, Eko H, Esu E, Meremikwu A, Ehiri JE. Interventions for preventing unintended pregnancies among adolescents. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2016; 1(2): 1-104. doi: 10.1002/14651858.CD005215.pub3.
16.Bleakley A, Hennessay M, Fishbein M. How sources of sexual information relate to adolescents’ beliefs about sex. American Journal of Health Behavior. 2009; 33(1): 37-48.
17. Kara-Ulu N, Demir H, Taşar MA, Dallar YB. Ankara’da düşük sosyoekonomik düzeyi olan bir bölgede ergenlerin cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkındaki bilgi düzeyleri. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi. 2015; 1(1): 32-8.
18. unfpa.org.tr [Internet]. New York: United Nations Population Fund (UNFPA) 2014. Operational guidance for comprehensive sexuality education: a focus on human rights and gender [Updated: 2018 January 2; Cited: 2017 March 2]. Available from: https://www.unfpa.org/sites/default/files/pubpdf/UNFPA%20Operational%20Guidance%20for%2 0CSE%20-Final%20WEB%20Version.pdf.
19.sustainabledevelopment.un.org [Internet]. Sustainable development goal ensure healthy lives and promote well-being for all at all ages [Updated: 2018 January 2; Cited: 2017 February 9]. Available from: https://sustainabledevelopment.un.org/sdg3.
20. kalkinma.gov.tr [Internet]. Ankara: T.C. Kalkınma Bakanlığı, Onuncu Kalkınma Planı, 2014-2018. [Son güncelleme tarihi: 2 Ocak 2018; Erişim tarihi: 28 Şubat 2017]. Erişim adresi: http://www.kalkinma.gov.tr /Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/12/Onuncu%2 0Kalk%C4%B1nma%20Plan%C4%B1.pdf.
21.sieccan.org.tr [Internet]. Canada: Canadian Guidelines for Sexual Health Education, 2008 [Updated: 2018 January 2; Cited: 2016 February 10]. Available from: http://www.phac-aspc.gc.ca/publicat/cgshe-ldnemss/ index-eng.php.
22. Kontula O. The evaluation of sex education and student’ sexual knowledge in Finland in the 2000s. Sex Education. 2010; 10(4): 373-86.
23. Moghadam ZB, Rezaei E, Yalegonbadi FK, Montazeri A, Arzaqi SM, Tavakol Z, et al. The effect of sexual health education program on women sexual function in Iran. Journal of Research in Health Sciences. 2015; 15(2): 124-8.
24. Ergün G, Çakır C. Sağlık yüksekokulu son sınıf öğrencilerinin cinsel sağlıkla ilgili bilgi, tutum ve davranış özelliklerinin incelenmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2015; 6(2): 99-104.
25. Öztürk B, Siyez D. İlköğretim 6. sınıf öğrencilerine yönelik cinsel eğitim programının etkililiğinin incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi. 2015; 16(1): 30-55.
26. Üstündağ A. Cinsel sağlık ve üreme sağlığı eğitiminin gençler üzerinde etkisinin değerlendirilmesi. Başkent University Journal of Education. 2017; 4(1): 1-10.
27. Mokhtara MM, Rosenthal DA, Hocking JS, Satar NA. Bridging the gap: Malaysian youths and the pedagogy of school-based sexual health education. Social and Behavioral Sciences. 2013; 85(16): 236-45. doi: 10.1016/j.sbspro.2013.08.355.
28. Sommart J, Sota C. The effectiveness of a school-based sexual health education program for junior high school students in Khon Kaen, Thailand. Social and Behavioral Sciences. 2013; 91(22): 208-14. doi: 10.1016/j.sbspro.2013.08.419.
29. unfpa.org.tr [Internet]. New York: UNFPA Operational Guidance for Comprehensive Sexuality Education, 2014 [Updated: 2018 January 2; Cited: 2017 February 14]. Available from: http://www. unfpa.org/publications/unfpa-operational-guidancecomprehensive-sexuality-education.
30. www.siecus.org [Internet]. United States: Guidelines for Comprehensive Sexuality Education. Sexuality Information and Education Council of the United States (SIECUS). Kindergarten-12th Grade, 3rd Edition, 2014 [Updated: 2018 January 2; Cited: 2017 February 13]. Available from: http://sexedu.org.tw/ guideline.pdf.