Şemsettin KULAÇ, Deniz GÜNEY, Emrah ÇİÇEK, Şeyma SOMAY, Ali Kemal ÖZBAYRAM

Farklı Orijinli Kayacık (Ostrya carpinifolia Scop.) Tohumlarının Bazı Tohum Özelliklerinin Belirlenmesi

Bu çalışmada, kayacık (Ostrya carpinifolia Scop.) türünün Türkiye’deki değişik orijinlerine ait tohumların bazı tohum özellikleri ile ön işlem uygulanan tohumların çimlenme yüzdeleri araştırıldı. Çalışmada; Kastamonu-Cide, Adana-Saimbeyli, Antalya-Finike, Antalya-Akseki, Düzce-Yığılca, Zonguldak ve Niğde orijinlerinden elde edilen tohumlar kullanıldı. Bin tane ağırlığı, doluluk ve canlılık oranı gibi tohum özellikleri bakımından orijinler arasında önemli farklılıklar bulundu. Farklı orijinleri temsil eden tohumlara kontrol, perlitte 1 ay sıcak + 1 ay soğuk katlama ve perlitte 2 ay soğuk katlama olmak üzere üç farklı ön işlem uygulandı. Ön işlemleri takiben 5ºC sıcaklıkta yapılan çimlendirme çalışmaları sonucunda, orijin ve ön işlem ile bunların etkileşiminin çimlenme yüzdesine etkisinin önemli düzeyde olduğu belirlendi. Buna göre, en yüksek çimlenme yüzdesi (%98) Kastamonu orijininde ve perlitte 1 ay sıcak + 1 ay soğuk katlama işleminde gerçekleşti.

Anahtar Kelimeler:

Kayacık, Ostrya carpinifolia, Orijin, Çimlenme

Comparison of Seed Properties for Different Origins of European Hop-Hornbeam (Ostrya carpinifolia Scop.)

Some seed properties and germination percentage of European hop-hornbeam (Ostrya carpinifolia Scop.) provenances in Turkey were investigated in this study. The seeds were collected from Kastamonu-Cide, Adana-Saimbeyli, Antalya-Finike, Antalya-Akseki, Düzce-Yığılca, Zonguldak ve Niğde provenances. There were significant differences among the provenances in terms of seed properties such as thousand seed weight, seed fullness and seed viability. Three pretreatment were used: control, 1 month warm + 1 month colt stratification in perlite and 2 months cold stratification in perlite. After pretreatments the seeds were germinated at 5ºC constant temperature and then germination percentages were calculated. Results showed that provenance, pretreatment and their interaction had significant effect on germination percentage. The highest germination percentage (98%) was obtained in Kastamonu provenance after 1 month cold + 1 month warm stratification.

Keywords:

European hop-hornbeam, Ostrya carpinifolia, Provenance, Germination,

PDF

___

Anonimous, 1948. Woody-Plant Seed Manuel, Prepared by the Forest Service, U.S. Departman of Agriculture, Miscellaneous Publication No. 654,
Ayan S. ve Çelik H. 2008. Seed germination enhancement of European hophornbeam (Ostrya carpinifolia Scop.), Growing Valuable Broad leaved Tree Species, International Conference, October 06 – 08th, 2008, Albert Ludwigs University, Freiburg i.Br., 6-8,
Bewley, J. D.; Black, M. 1994. Seeds: Physiology of Development andGermination. Plenum Press, New York. ISBN 0-306-44747-9 USA,
Bonner, F. T.; Vozzo, J.A. 1987. Seed Biology and Technology of Quercus. USDA Forest Service GTR-SO-66 New Orleans, LA,
Bradbeer, J. W.1988. Seed Dormancy and Germination. Chapman and Hall. New York. 146 p,
Çelik, H. 2008. Gürgen Yapraklı Kayacık (Ostrya carpinifolia Scop.) Tohumlarında Çimlenme Kabiliyetinin Artırılması. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Ankara,
Çicek, E.; Aslan, M.; Tilki, F. 2007. Effect of stratification on germination of Leucojumaestivum L. seeds, a valuable ornam entaland medicinal plant. Res. J. Agric. Biol. Sci. 3(4): 242-244,
Gugala, A. 2002. Changes in quality of beech (Faguss ylvatica L.) seeds stored at the Forest Gene Bank Kostrzyca, Dendrobiology, vol. 47, Supplement, 33-38,
Gültekin, H. C. 2011 Kayacık (Ostrya carpinifolia Scop.) Orman ve Av Dergisi, Sayı: 5 I. Cilt: 88 Sayfa: 37-41. ISSN 1302-040x Ankara,
Guney, D. 2009. Doğu Kayını’nda (Fagus orientalis Lipsky) Bazı Coğrafik Varyasyonların Morfogenetik Olarak Belirlenmesi Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Trabzon,