Farabi ve Platon Felsefesinde Mutluluk

Mutluluk, insan için hayatının her alanında ulaşmak istediği en büyük hedef olarak görülmüştür. Birçok düşünür, mutluluğu, insanın var olduğu andan itibaren aradığı ve bulmak için araçlar edindiği bir unsur olarak değerlendirmiştir. Mutluluk arayışı beraberinde iyi ve kötü olanı ayırt etme olanağı sağlamıştır. Ahlak felsefesinde iyi, eylem olarak ortaya çıktığında erdem olarak tanımlanmış ve erdemler mutluluğun kaynağını oluşturmuştur. Bu açıdan erdem ve mutluluk, toplumların düzenine de yön veren iki unsur olarak tanımlanmıştır. Erdemler yalnızca iyi olan ile değil aynı zamanda bilgi ile de mutluluğa kaynaklık etmiştir. Erdem ve mutluluk ilişkisi bilgi temelli bir yaklaşım meydana getirmiştir. Farabi, temelde erdem ve bilgiyi mutluluğun en yetkin aracı olarak değerlendirerek, ahlak ve siyaset felsefesine dair sistemini bu iki araç üzerinden şekillendirmiştir. Platon ise mutluluğu, idealar kuramına bağlı olarak yüksek iyiye ulaşmak ve ona dair bilgi elde etmekle mümkün görülmüştür. Biz makalede, İslam filozofu Farabi ve Yunan filozof Platon’un mutluluk anlayışlarını aktarmaya çalışacağız.

Anahtar Kelimeler:

Farabi, Platon, Mutluluk, Erdem, İyi, Ahlak

PDF

___

Aydın, F. (2014). Teleolojik Ahlak Açısından Mutluluğa Ulaşmada Ahlaki Değerlerin Yeri. Asya Öğretim Dergisi 2, 1-17.
Bayoğlu, E. (2012). Platon ve Aristoteles’in Devlet Anlayışlarının Karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe Anabilim Dalı. 146.
Bettany, G. B. (2005 ). Dünya Dinleri Ansiklopedisi, trc. Ahmet Aydoğan. İstanbul: Say Yay.
Bircan, H. H. (2009). İslam Felsefesi Üzerine. Van: Bilge Adamlar Yay.
Birlik, V. (2013). Platon ve Aristoteles’in Erdem Anlayışının Akıl, Bilgi ve Mutluluk İle Olan İlişkisini Karşılaştırılması. İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe Anabilim Dalı. 109.
Can, M. (2018). Platon Düşüncesinde Ahlaki Değerlerin Ruhla Olan İlişkisi. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 61. 133-144.
Durak, N. (1995). Platon ve Farabi Felsefesinde Erdem Kavramı. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe Türk-İslam Düşüncesi Tarihi Bilim Dalı. 117.
Durak, N, Alaca, C. (2019). Farabi’de Mutluluk Tasavvuru ve Eskatolojik Boyutu. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2-43, 5-23.
Farabi. (1987a). Fusulü’l – Medeni. trc. Hanefi Özcan. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
Farabi. (2019b). İdeal Devlet. trc. Ahmet Arslan. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
Farabi. (1974c). Mutluluğun Kazanılması, trc. Hüseyin Atay. Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
Özden, Ö. Elmalı, O. (2017). İlkçağ Felsefesi Tarihi. İstanbul: Bilgi Kültür Sanat Yay.
Özgen, M. K. (2013a). Farabi Felsefesinde Bilgi ve Terapi\Bilginin İyileştirici Gücü. Bilimname. 2-25. 133-155.
Özgen, M, K. (2005b). Farabi’nin Mutluluk Anlayışı. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı. 356.
Platon. (2020a). Devlet. trc. Sabahattin Eyüboğlu, M. Ali Cimcoz. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
Platon. (2017b). Protagoras, trc. Furkan Akderin. İstanbul: Say Yayınları.
Tokat. L. (2006). Farabi Felsefesinde Mutluluğun Araştırılması. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi. 6-3. 133-157.
Uslu, B. N. (2018). Farabi ve Aristoteles’te Mutluluk Ahlakı. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2-8: 469-480.
Vatandaş, S. (2017). Felsefenin Kadim Bir Konusu Olarak Ahlak ve Ahlak Eylemin Amacı olarak Mutluluk. Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 4-7. 1-9.