YAPISAL EŞİTLİK MODELİ İLE BÜTÇELEME SÜRECİNDE ETKİNLİĞİ SAĞLAYAN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ VE BİR UYGULAMA
Bu çalışma kamu kesimi bütçeleme sürecinde etkinliği sağlayan faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Buçalışmada, Kütahya’da Dumlupınar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nde okuyan 500 öğrencidenoluşan örnekleme anket uygulanmış ve toplamda 468 anket üzerinden analiz yapılmıştır. Daha sonra istatistikprogramı SPSS AMOS 22 kullanılarak analizler gerçekleştirilmiş ve yapısal eşitlik modeli kullanılmıştır. Bütçelemesürecinde etkinliği sağlayan faktörlerin incelendiği yapısal eşitlik modeli sonuçlarına göre; bütçelemede etkinliksürecinde, şeffaflık uygulamalarının pozitif, katılımcılık uygulamalarının ise negatif etkisi olduğu sonucunaulaşılmıştır. Ayrıca, bütçeleme sürecinde şeffaflık ve katılımcılık uygulamaları ile bütçelemede etkinlik arasındakiilişkide hesap verebilirlik uygulamalarının aracılık rolü yapısal eşitlik modeli ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda,şeffaflık ve katılımcılık uygulamalarının hesap verebilirlik uygulamaları üzerinde pozitif ve anlamlı, hesap verebilirlikuygulamalarının ise bütçelemede etkinlik üzerindeki etkisinin istatist iksel olarak anlamsız olduğu tespit edilmişt ir.Bununla birlikte bütçeleme sürecinde şeffaflık ve katılımcılık uygulamaları ile bütçelemede etkinlik arasındakiilişkide hesap verebilirlik uygulamalarının aracılık rolünün olmadığı tespit edilmiştir.
THE DETERMINATION OF FACTORS PROVIDING EFFECTIVENESS THE PROCESS OF BUDGETING WITH STRUCTURAL EQUALITY MODEL AND AN APPLICATION
The purpose of this study is to determine the factors that provide effectiveness in the public sector budgeting process. With this aim, it is applied questionnaire a sampling consisting of 500 students studying at the Faculty of Economics and Administrative Sciences Dumlupınar Universities in Kütahya and the analysis was conducted with 468 questionnaires. In the evaluation of the data of the study, SPSS AMOS 22 statistical program and structural equatıon model were used. According to the results of structural equatıon model examining the factors that provide efficiency in the budgeting process, it is concluded that the applications of transparency are positive effects and the participation applications have negative effects on this process. Moreover, transparency and participatory applications in the budgeting process with the intermediary role accountability applications related between budgeting effectiveness has been analyzed with the structural equation model. As a result of analysis; it was determined th at transparency and participation applications have a positive and significant effect on accountability applications, the accountability applications have statistically insignificant effect on budgeting effectiveness. It is also determined that accountabil ity applications don’t have intermediation role on the relation between budgeting effectiveness with transparency and participatory applications in the budgeting process.
___
- Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. & Yıldırım, E., (2012). Sosyal bilimlerde araştırma
yöntemleri. (7.Baskı). Adapazarı: Sakarya Yayıncılık.
- Arbatli, E. & Escolano, J., (2012). Fiscal transparency, fiscal performance and credit ratings, IMF
Working Paper, WP/12/156, http://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2012/wp12156.pdf ,
Erişim Tarihi: 03.03.2015.
- Avcı, M., (2016). Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde mali saydamlık ve mali performans
ilişkisi, Uluslararası Osmaneli Sosyal Bilimler Kongresi, 12-14 Ekim 2016, Bildir i le r
Kitabı, 513-520.
- Bayram, N., (2010). Yapısal eşitlik modellemesine giriş AMOS uygulamaları, Bursa: Ezgi
Kitabevi.
- Bilge, S. & Küçükaycan, D., (2013). Yerel yönetimlerde bütçe saydamlığı: Büyükşehir
belediyeleri ve büyükşehir il özel idareleri üzerine bir araştırma, Maliye Dergisi, 165, 54-
79.
- Carlitz,R., (2013). Improving transparency and accountability in the budget process: An
assessment of recent initiatives, Cilt 31, Sayı 1, Temmuz 2013, 49-67, Development Policy
Review. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/dpr.12019, Erişim Tarihi:
20.02.2017.
- CPDI Centre For Peace and Development Initiatives, (2013). People’s perception of budget,
http://www.cpdi-pakistan.org/publication/view/peoples-perception-of-budget-a-strugglefor-
participatory-budgeting.pdf, Erişim tarihi: 10.02.2016.
- Eryılmaz, B. & Biricikoğlu, H., ( 2011). Kamu yönetiminde hesap verebilirlik ve etik, İş Ahlakı
Dergisi, 4(7), 19-45.
- Glennerster, R. & Shin, Y., (2008). Does transparency pay?, IMF Staff Papers, 55 (1): 183-209.
- Hameed, F., (2005). Fiscal transparency and economic outcomes, IMF Working Paper 05/225,
Washington DC: International Monetary Fund.
- Hameed, F., (2011). Budget transparency and financial markets, International Budget Partnership,
Washington DC(1).
- Kaufmann, D. & Bellver, A., (2005). Transparenting transparency: Initial empirics and policy
applications, World Bank Institute Working Paper, Washington DC: World Bank.
- Kayalıdere, G. & Özcan, P.M., (2014). Bütçe saydamlığı ve ekonomik özgürlüğün yolsuzluk
üzerindeki etkisi, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 18(2), 219-234.
- Kopits, M. G. & Craig, M. J., (1998). Transparency in government operations, International
monetary fund (No.158).
- Meydan, C.H. & Şeşen, H., (2011). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. Ankara:
Detay Yayıncılık.
- Özen, A., Yaşa, A. A., & Demirhan, H., (2016). Katılımcı bütçeleme anlayışı çerçevesinde İzmir
büyükşehir belediyesinin 2015-2019 stratejik planının değerlendirilmesi, Elektronik Sosyal
Bilimler Dergisi, Güz-2016, Cilt:15, Sayı:59, 1296-1310.
- Polat, N., (2006). Saydamlık, hesap verme sorumluluğu ve denetim, Kamu mali yönetiminde
stratejik planlama ve performans esaslı bütçeleme, (Ed.: C. C. Aktan), Ankara: Seçkin
Yayıncılık.
- Robinson, M. (2006), Budget analysis and policy advocacy: The role of non-governmental public
action, IDS Working Paper 279, Brighton: Institute of Development Studies.
- Sakınç, S. & Bursalıoğlu S. A., ( 2014). Bütçelemede demokratik bir değişim: Katılımc ı
bütçeleme, Electronic Journal of Vocational Colleges, May 2014, 4(1), 1-10.
- Schneider, A. & Goldfrank, B., (2002). Budgets and ballots in Brazil: Participatory budgeting from
the city to the state, IDS Working Paper 149, Brighton: Institute Of Development Studies.
Selen, U.& Tarhan, B., (2014). Türkiye’de bütçe hakkı algısı, Uşak.
- Yıldız, E., (2015). Ağızdan ağıza iletişimin tüketici temelli marka değeri boyutlarına etkileri:
Marka imajının aracılık rolü, Business and Economics Research Journal, Cilt 6, Sayı 3,
163-181.
- Yıldız, F. & Sarısoy, S., (2015). Mali saydamlık ve hesap verebilirliğin bütçe performansı
üzerindeki etkisi: Ampirik bir analiz, 1st International Congress On Economics And
Business (Iceb'15), Gostivar / Macedonia, Bildiriler Kitabı, 125-138.
- Yıldız, F., Sağdıç, E. S. & Tuncer, G., ( 2017). Budgetary transparency, e-government and
corruption: New evidence from panel data approach, Ecoforum, Cilt 6, Sayı 1 (10), 1-7.