TÜRKİYE’DEKİ AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI MERKEZLERİNİN FİNANSAL PERFORMANS DEĞERLENDİRMESİ
Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de faaliyet gösteren tüm kamu ağız ve diş sağlığı merkezlerinin bazı finansal oranlarbaz alınarak finansal performanslarının değerlendirilmesidir. Bu amacı gerçekleştirmek için çok kriterli karar vermeyöntemlerinden birisi olan TOPSIS yöntemi kullanılmıştır. Çalışma kapsamında örneklem seçilmemiş olupTürkiye’de faaliyet gösteren 126 ağız ve diş sağlığı merkezi çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışmanın verileri 2016 yılın ıkapsamaktadır. Çalışmada verileri analiz etmek için Ms. Excel programı kullanılmıştır. Analizde kullanılan finansalperformans göstergeleri ise TC Sağlık Bakanlığı Verimlilik Karne Gösterge Kartlarının Mali Hizmetler YönetimiBölümü’nden seçilmiştir. TOPSIS yöntemiyle değerlendirilen karar kriterleri; toplam tahakkuk gelirleri/toplam gider,global bütçe dışı diğer tahsilat/global bütçe dışı diğer tahakkuk, tahakkukların muhasebeleştirilmesi süresi, netborç/net hizmet tahakkuk tutarı ş eklindedir. Çalışmada yapılan analizler sonucunda ideal finansal performansa enyakın ağız ve diş sağlığı merkezi 1603530 ID numaralı birim olurken bunu 986730 ID numaralı birim izlemiştir.
THE ASSESSMENT OF FINANCIAL PERFORMANCE OF THE ORAL AND DENTAL HEALTH CENTERS IN TURKEY
The aim of this study was to assess financial performance of all public oral and dental health centers that operating in Turkey based on some financial ratios. In order to achieve this aim, TOPSIS method which is one of the methods of multiple criteria decision making was used. The sample was not selected in the study, 126 oral and dental health centers operating in Turkey were included in the study. The data of the study covers 2016 year. The data were analyzed by Ms. Excel program. The financial performance indicators used in the analysis were selected from the Financial Services Management Department of the Ministry of Health Productivity Indicator Cards. Decision criteria evaluated by TOPSIS method; total accrue income/ total expense, global non-budget other collections/ global non-budget other accrue, accrues accounting period, net debt / net service accrue. As a result of the analyzes carried out in the study, the oral and dental health center that closest to the ideal financial performance was found as the 160530 ID unit, followed by the 986730 ID unit.
___
- Akyüz, G., & Kılınç, E. (2016). Kuruluş yeri seçiminde bulanık TOPSIS yönteminin kullanımı:
Sağlık sektöründe bir uygulama. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(33), 590-608.
- Akyüz, Y., Bozdoğan, T., & Hantekin, E. (2011). Topsis yöntemiyle finansal performans ın
değerlendirmesi ve bir uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler
Fakültesi Dergisi, 13(1), 73-92.
- Avcı, K., & İşlek, E. (2017). Ankara il merkezindeki eğitim araştırma hastanelerinin finansa l
performanslarının TOPSIS yöntemiyle değerlendirilmesi. I. Uluslararası Hasta Güvenliği
ve Sağlık Finansmanı Kongresi, 22-26 Kasım, Antalya.
- Brignall, S., & Ballantine, J. (1996). Performance measurement in service business revisited.
International Journal of Service Industry Management, 7(1), 6-31.
- Dumanoğlu, S., & Ergül, N. (2010). İMKB’de işlem gören teknoloji şirketlerinin mali performans
ölçümü. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 48, 101-111.
- Hwang, C. L., & Yoon, K. K. (1981). Multiple attribute decision making. Berlin: Springer.
- Islıcık, S., & Yar, C. E. (2018). Kamu ağız ve diş sağlığı merkezlerinin coğrafi bölgelere göre
finansal performanslarının değerlendirilmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi,10(2), 184-
209.
- Kubalı, D. (1999). Performans denetimi. Amme İdaresi Dergisi, 32(1), 31-62.
- Neely, A., Gregory, M. J., & Platts, K. (1995). Performance measurement system design: A
literature review and research agenda. International Journal of Operations & Production
Management, 15(4), 80-116.
- Orçun, Ç., & Eren, B. S. (2017). TOPSIS yöntemi ile finansal performans değerlendirmes i:
XUTEK üzerinde bir uygulama. Journal of Accounting & Finance, 75, 139-154.
- Ömürbek, V., & Kınay, B. (2013). Havayolu taşımacılığı sektöründe TOPSIS yöntemiyle finansa l
performans değerlendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler
Fakültesi Dergisi, 18(3), 343-363.
- Özçelik, H., & Kandemir, B. (2015). BIST’de işlem gören turizm işletmelerinin TOPSIS yöntemi
ile finansal performanslarının değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Dergisi, 18(33), 97-114.
- Özdemir, M. (2015). TOPSIS. In B.F. Yıldırım, & E. Önder (Ed.). Çok kriterli karar verme
yöntemleri. Bursa: Dora Basım Yayın.
- Palamutçuoğlu, B. T., Çavuşoğlu, S., & Palamutçuoğlu, A. (2017). Performans değerlend ir me
sürecinde geleneksel yöntem ile TOPSIS yönteminin karşılaştırılması. International
Journal of Social Science, 60, 415-433.
- Rađenović, Ž., & Veselinović, I. (2017). Integrated AHP-TOPSIS method for the assessment of
health management information systems efficiency. Economic Themes, 55(1), 121-142.
Sağlık Bakanlığı. (2018). Sağlık istatistikleri yıllığı 2016.
- https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/13183,sy2016turkcepdf.pdf?0 adresinden erişildi.
- Samut, P. K. (2014). İki aşamalı çok kriterli karar verme ile performans değerlendirmesi: AHP ve
TOPSIS yöntemlerinin entegrasyonu. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4),
57-68.
- Saygılı, M., Özkan, Ş., Kar, A., & Özer, Ö. (2017). Evaluation of intensive care performance in
hospitals. Journal of Clinical and Analytical Medicine, 8(4), 385-389.
- Soba, M., & Eren, K. (2011). TOPSIS yöntemini kullanarak finansal ve finansal olmayan oranlara
göre performans değerlendirilmesi, şehirlerarası otobüs sektöründe bir uygulama. Sosyal
Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11(21), 23-40.
- Şahin, B., & İlgün, G. (2018). Assessment of the efficiency of dental services in Turkey. Health
Policy and Technology, 7(2), 173-181.
- Uygurtürk, H., & Korkmaz, T. (2012). Finansal performansın TOPSIS çok kriterli karar verme
yöntemi ile belirlenmesi: Ana metal sanayi işletmeleri üzerine bir uygulama. Eskişehir
Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(2), 95-115.
- Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği (1983, 13 Ocak). Resmi Gazete (Sayı: 17927).
Erişim adresi: https://dosyaism.saglik.gov.tr/Eklenti/12575,19830113-17927-yatakl itedavi-
kurumlari-isletme-yonetmeligi-05052005-tarihli-guncel-halipdf.pdf?0
- Yükçü, S., & Atağan, G. (2010). TOPSIS yöntemine göre performans değerleme. Muhasebe ve
Finansman Dergisi, 45, 28-35.