Safahat’ta Vahdet Hâkimiyet İlişkisi Bağlamında Aydın Halk ve Milli Beka

Şeyh Muhammed Abduh’un düşüncelerinden etkilenen Mehmed Âkif Ersoy, onun Vahdet ve Hâkimiyet, başlıklı makalesini tercüme eder. Bu makalede Abduh, vahdeti yani ilahi birlik anlayışını özümseyip yaşama geçiren milletlerin, milli bekasını garanti altına aldığını vurgular. Vahdet, siyasi toparlayıcılığıyla aydın-halk birlikteliğini sağlamakla, milletlerin yaşamında güçlenmeyi, yayılmayı netice veren bir hâkimiyet sürecine neden olur; aksi durumdaysa milletlerin vahdetten uzaklaşmasıyla, aydın halk uzaklaşmasına neden olarak, milletlerin; tefrika, nifak, bozulma ve dağılıp yok olmaya giden bir sürece girdiklerini belirtir. Safahat’ta tevhidin bozulmasını mektepli-halk ayrışmasına bağlayan Ersoy, mekteplilerin köylüden uzaklaştığını belirtir. O, halk-aydın ayrışmasını, bir çeşit mektepli-halk ayrışması olarak görür. Milletin mütefekkirlerini beyne, halkı da vücuda benzeten şair, ikisinin uyumundan yaşamda bir ahenk oluştuğunu belirtir. Ersoy, bu düşüncelerini Safahat’ta ayet ve hadislerle destekleyerek nazmeder. Çalışmada bu bağlamda vahdet ve hâkimiyet ilişkisinin Safahat’taki işlenişini incelenecektir.

In Safahat, the People's Month in the Context of the Relationship to Domınatıon of Unity and National Survivity

Influenced by Sheikh Muhammed Abduh's thoughts, Mehmed Âkif Ersoy translated his article titled Unity and Domination. In this article, Abduh emphasizes that nations who assimilate the concept of unity, that is, divine unity, ensure their national survival. By ensuring the unity of the enlightened people with the political gathering of unity, it causes a domination process that results in strengthening and spreading in the lives of nations; Otherwise, he states that nations enter into a process of discord, corruption and disintegration, causing the enlightened people to move away from unity. Ersoy, who connects the deterioration of tawhid in Safahat to the disintegration of the scholars, states that the scholars distanced themselves from the villagers. He sees the folk intellectual split as a kind of scholars folk split. The poet, who likens the thinkers of the nation to the brain and the people to the body, states that the harmony of the two creates a harmony in life. Ersoy verses these thoughts by supporting them with verses and hadiths in Safahat. In this context, in our article, we will examine the relationship between unity and domination in Safahat.

___

  • Abduh, Ş. M. (2014). Vahdet ve hakimiyet, Mütercimi Mehmet Âkif . (M. E. Düzdağ, Dü.) Sırâtımustakîm Mecmuası, 3(53), 3-5.
  • Andı, M. F. (2000). Safahat - Birinci kitab'ın devrinde uyandırdığı akisler. Edebiyat Araştırmalar I, 37-67.
  • Devellioğlu, F. (1992). Osmanlıca-Türkçe ansiklöpedik lugat. Ankara: Aydın Kitapevi.
  • Ersoy, M. A. (1992). Safahat. (M. E. Düzdağ, Dü.) İstanbul: Timaş.
  • Gürbüz, A. (2017). Mehmet Âkif Ersoy’un “Hasır” şiirini göstergebilimle okumak. Türk ve İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi (TİDSAD) 4 (11), 200-212.
  • Karakoç, S. (1987). Mehmed Âkif hayatı ve düşünce oluşumu savaşı. İstanbul: Diriliş Yayınları.
  • Şerifoğlu, Ö. F. (2021). Mebus ve şair: Mehmet Âkif Bey. Ö. F. Şerifoğlu içinde, Mebus ve Şair: Mehmet Âkif Ersoy (s. 12-34). İstanbul: Zeytinburnu Kültür ve Sanat Yayınları.
  • Yılmaz, A. (2012). Mehmet Âkif Ersoy’un şiirlerinde halk kültürü ögeleri- Halk edebiyatı öğeleri-. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 163-194.