KRİZ DÖNEMLERİNDE ÇALIŞMA SERMAYESİ YÖNETİMİ ETKİNLİĞİNİN ANALİZİ, BİST İMALAT SANAYİ İŞLETMELERİNDE UYGULAMA

Çalışmada, çalışma sermayesi tanımı, unsurları açıklandıktan sonra krizler tarihsel süreçte incelenmiş ve çalışma sermayesi ihtiyacını etkileyen unsurlara yer verilmiştir. Çalışmanın amacı krizlerin çalışma sermayesi ihtiyacına etkilerini değerlendirmek ve bu değerlendirmeler ışığında Türkiye özelinde çalışma sermayesi yönetimi üzerine öneriler getirmektir. Çalışmada 2004-2014 yılları arası 2008 Krizi’nin etkilediği dönem de dahil olmak üzere 11 yıllık süreç, 114 imalat işletmesi açısından dikkate alınmıştır. Çalışmada, 2008 Küresel Krizinin çalışma sermayesi ihtiyacına olan etkileri, çalışma sermayesi unsurları özelinde incelenmiştir. Uygulamada likidite oranları, karlılık oranları, devir hızı oranları, mali kaldıraç oranları ve kriz dummy (gölge) değişkeni üzerinden panel veri regresyon modeli yapılmıştır. Sonuçta, cari oran, likidite oranı, stok devir süresi, nakit döngüsü, aktif karlılık, dönen varlık karlılık, kısa vadeli borç/toplam aktif, kısa vadeli borç/toplam borç ve kriz değişkenlerinin net çalışma sermayesi/toplam aktif değişkeni üzerinde istatistiki olarak anlamlı etkisi olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Buna göre, kriz dönemlerinde net çalışma sermayesinin azaldığı, imalat sanayindeki işletmeler için çalışma sermayesi yönetimi açısından da kriz yaşandığı görülmüştür. Kriz dönemlerinde imalat sanayi işletmelerinin çalışma sermayesi yönetiminde etkinliklerinin azaldığı tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda, kriz yaşayan işletmeler bağlamında çalışma sermayesi yönetiminin önemi üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Çalışma Sermayesi Yönetimi, Etkinlik, Krizler

THE ANALYSIS OF THE WORKING CAPITAL MANAGEMENT’S EFFİCİENCY IN CRISIS, ANALYSIS IN MANUFACTURING INDUSTRY FIRMS LISTED IN BIST Abstract

In the study, after the announcement of the definition of working capital, the element,the crisisin the historical processand the factors affecting working capital requirement are examined. The aim of the studyis to appraise of crisis effects to working capital requirement and to make suggestions on working capital management,Turkey in particular, in the light of this appreciations. In the study, 11 years period, between the years of 2004-2014, including the years affected by 2008 Crisis, are taken into account for the 114 manufacturing firms. In this study, the affections of 2008 Global Crisis to the working capital requirement in consideration of working capital elements. Panel data regression model is made by using variables like liquidity ratios, profitability ratios, turnover ratios, financial leverage and dummy variable for crisis. As a result, the current ratio, liquidity ratio, inventory turnover period, the cash cycle, return on assets, profitability of current assets, short-term debt / total assets, short-term debt / total debt and crisis variable’s effects on net working capital / total assets are statistically significant. Accordingly, it has seen that net working capital is decreased during the crisis and working capital management for businesses in the manufacturing industry is becomed difficult. As a result, the importance of working capital management for businesses in crisis is underlined.

Keywords:

Working Capital Management, Efficiency, Crisis,

PDF

___

AFŞAR, M. (2004). Finansal Küreselleşme ve Türk Bankacılık Krizleri Üzerine Etkisi, Anadolu Üniversitesi Yayınları, 111, Eskişehir.
AKDİŞ, M. (2002). Küreselleşmenin Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri ve Türkiye: Finansal Krizler ve Beklentiler, Dış Ticaret Dergisi, Yıl:7, Sayı:26,s.1-45.
AKGÜÇ, Ö. (2009). Kriz Nedeni ve Çıkış Yolları, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 42, s.6-11.
AKGÜÇ, Ö. (2011). Finansal Yönetim, 8. Baskı, Avcıol Basım Yayın, İstanbul.
AKIN, O. ve ESER, E. (2014). İşletme Sermayesi Yönetimi: Mermer İşletmelerine Yönelik Bir Araştırma, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt:16, Sayı:27, s. 45-55.
AKSOY, A. ve YALÇINER, K. (2013). İşletme Sermayesi Yönetimi, Detay Yayıncılık, Ankara.
AKTAŞ, R. www.fto.org.tr/DB_INT_Image/4/1714/IsletmeSermayesiYonetimi(FTSO).ppt.
AYDIN, N. (ed.) (2003). Finansal Yönetim. Anadolu Üniversitesi Yayınları. Yayın No:1465. Eskişehir.
BERK, N. (1995). Finansal Yönetim. Türkmen Kitabevi. İstanbul.
BİRGİLİ, E. ve TUNAHAN, H. 82202). Döviz Krizlerinde İşletme Sermayesi Davranışı, ERC/Metu VI. International Conference in Economics, 11-14 Ankara.
BREALEY, R.A., MYERS, S., MARCUS, A. (2001). İşletme Finansının Temelleri. Literatür Yayınları, çev. Bozkurt, Ü., Arıkan, T., Doğukanlı, H., İstanbul.
BRIGHAM, E.F. ve HOUSTAN, J.F. (2012). Fundamentals of Financial Management, South Western Cengage Learning, Mason, USA.
BÜYÜKŞALVARCI, A. ve ABDİOĞLU, H. (2010). Kriz Öncesi ve Kriz Dönemlerinde İşletmelerde Çalışma Sermayesi Gereksiniminin Belirleyicileri: İMKB İmalat Sanayi Şirketleri Üzerine Ampirik Bir Uygulama, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:24, Sayı:2, s.47-71.
DURMUŞ, M. (2009).Kapitalizmin Krizi. Tan Kitabevi, Ankara.
EĞİLMEZ, M. (2009). Küresel Finans Krizi. Remzi Kitabevi, Ankara.
ERDOĞDU, S. (2009). Küresel Krizin İstihdam Etkileri ve Kriz Karşıtı İşgücü Piyasası Önlemleri, Memleket Siyaset Yönetim, Cilt:5, Sayı:12, s. 142-167.
ERGÜL, N. (2004). Herkes İçin Finans, Literatür Yayıncılık, 1. Basım, İstanbul.
GALİMİDİ, B.V. (2010). İşletmelerde Nakit Yönetimi ve Bu Çerçevede Bir Finansal Analiz Örneği, Ankara Üniversitesi SBE Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
HABRNAL, M. (2012). The İmpact of the Crisis on Net Working Capital and Quick Ratio at Top Czech Enterprises, Recent Advances in Management, Marketing and Finance, s.23-28.
HELPER, S., NİCHOLSON, J., NOONAN, R. (2014). The Economic Benefits of Reducing Supplier Working Capital Costs, United States Departmant of Commerce, Economics and Statistics Administration, https://www.sba.gov/sites/default/files/aboutsbaarticle/The_Economic_Benefits_of_Reducing_Supplier_Working_Capital_Costs.pdf
IŞIK, E. ve KİRACI, M. (2012). 2008 Küresel Finansal Krizin İşletmelerin Çalışma Sermayeleri Üzerindeki Etkilerinin Oranlar Aracılığıyla Tespiti: IMKB’de Bir Araştırma, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:54.
İNANKUR, C. (1995). İşletme Sermayesi, Proje Değerlendirme Semineri, Türkiye Kalkınma Bankası, Ankara.
KARACAN, S. ve SAVCI, M. (2011). Kriz Dönemlerinde İşletmelerin Mali Başarısızlık Nedenleri, Kocaeli Üniversitesi SBE Dergisi, Cilt:21, Sayı:1, s. 39-54.
KINAYTÜRK, Z. (2006). 1996 Yılından Sonra Yaşanan Ekonomik Krizlerin Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Üzerindeki Etkileri, Yüksek Lisans Tezi. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
KİBRİTÇİOĞLU, A. (2001). Türkiye’de Ekonomik Krizler ve Hükümetler, 1996-2001, Yeni Türkiye Dergisi, Cilt:1, Sayı:47, s. 174-182.
KİNDLEBERGER, C. ve ALİBER, R. (2013). Finansal Krizler Tarihi. İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
ÖNDER, İ. (2009). Küresel Kriz ve Türkiye Ekonomisi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Cilt:42, s. 12-25.
ÖRNEK, İ. (2009). Türkiye’de Parasal Aktarım Mekanizması Kanallarının İşleyişi, Maliye Dergisi, Sayı: 156, s.104-125.
PAZARLIOĞLU, M. ve GÜRLER, K. (2007). Telekominikasyon Yatırımları ve Ekonomik Büyüme: Panel Veri Yaklaşımı, Finans Politik-Ekonomik Yorumlar, Cilt:44, Sayı:508, s.35- 43.
RAMIAH, V., ZHAO, Y., MOOSA, I. (2014). Working Capital Management During the Global Financial Crisis: the Austrilian Experience, Qualitative Research in Financial Markets, Vol. 6, Iss:3, s. 332-351.
SAYILGAN, G. (2003). İşletme Finansmanı.Turhan Kitabevi. Ankara.
SCHOLLEOVA, H. (2012). The Economic Crisis and Working Capital Management of Companies, Theoretical and Applied Economics, Cilt:19, Sayı:4, s. 79-92.
SEYİDOĞLU, H. (2003).Uluslararası İktisat: Teori, Politika ve Uygulama, Genişletilmiş 15. Baskı, Güzem Can Yayınları No:20, İstanbul.
ŞAHİN, O. (2011). İMKB’ye Kayıtlı İmalat Şirketlerinde Çalışma Sermayesi Politikaları ve Firma Performansı İlişkileri, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:6, Sayı:2, s. 123-141.
TARI, R. (2014). Ekonometri. Umuttepe Yayınları. Gözden Geçirilmiş 10. Baskı. Kocaeli.
THEES, C. (2015). Working Capital Managementduring and After the Global Financial Crisis. Evidence from Germany, http://www.grin.com/en/e-book/310122/working-capital-management-during-and-after-the-global-financial-crisis.
UZAY, N. (2012). Finansal Krizin Reel Sektör Üzerindeki Etkileri ve Kriz Sonrası Temel Göstergelerdeki Değişim: Kayseri Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:17, Sayı:2, s. 121-143.
YILMAZ, A. (2006). Küreselleşme Sürecinde Kısa Vadeli Sermaye Hareketleri ve İktisadi İstikrar. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
YÜREKLİ, Ö. (2004). Ekonomik Krizler Açısından Küreselleşme Sürecinin Gelişmekte Olan Ülke Ekonomilerine Etkileri ve Türkiye Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.