İLKÖĞRETİM OKULLARINDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN İŞ GÜÇLÜKLERİNİN ÖRGÜTSEL BAĞLILIKLARINA ETKİSİ

Bu araştırma; ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin iş güçlükleri ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak anket kullanılmıştır. Kullanılan anket üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde İlköğretim Okullarında görev yapan öğretmenlerin iş güçlüklerini belirlemeye yönelik sorular, ikinci bölümünde Meyer ve Allen tarafından geliştirilen “Örgütsel Bağlılık Ölçeği”, üçüncü bölümünde ise öğretmenlerin tanımlayıcı özelliklerini araştıran demografik içerikli soruların oluşturduğu ölçek kullanılmıştır. Ölçeklerin yapı geçerliği için uzman görüşü alınmış ve faktör analizi uygulanmıştır. Anketlerin uygulaması 2006 – 2007 eğitimöğretim yılında Gaziantep’te görev yapan ve evreni oluşturan toplam 5367 öğretmene (yönetici görevi olanlar dahil) anketler gönderilerek yapılmıştır. Uygulanan anketlerden 1742’si geri dönmüş, 825 anket değerlendirmeye uygun bulunmadığı için işleme alınmamıştır. İstatistikî analizler 917 anket üzerinden yapılmıştır. Örgütsel Bağlılık ve İş güçlüğü Ölçekleri ile toplanan veriler SPSS 16 istatistik programında değerlendirilmiştir. İlköğretim okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Kurumlarına bağlılıkları betimlenmeye çalışılmıştır. Öğretmenlerin örgütsel bağlılık değişkenine ait puanlarının yaş, cinsiyet, hizmet yılı, öğrenim durumu, medeni durum, eş çalışma durumu, çocuk sayısına göre değişip değişmediği varyans analizi ile test edilmiştir. Örgütsel bağlılık durumlarının alt faktörlere bağlı olarak değişip değişmediği ANOVA ile incelenmiştir. Analiz sonucunda, ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılıklarını etkileyen iş güçlüğü faktörleri belirlenmiştir. Öğretmenlerin yaşı, cinsiyeti, hizmet yılları, medeni durumları, eşlerinin çalışma durumları ve çocuk sayıları gibi değişkenlerin iş güçlüğü algısını etkilediği saptanmıştır

Anahtar Kelimeler:

İş güçlüğü, Örgütsel bağlılık, Çalışma koşulları, Öğretmenler, Duygusal bağlılık

İLKÖĞRETİM OKULLARINDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN İŞ GÜÇLÜKLERİNİN ÖRGÜTSEL BAĞLILIKLARINA ETKİSİ

This study aims at finding out the relationship between job difficulties characteristics of the primary school teachers and their organizational commitment level. To collect data a questionnaire was used. The scale is composed of three parts. In the first part, there are items to elicit answers about job difficulty characteristics of the teachers in the Primary Schools; the second part includes the Organizational Commitment Scale developed by P.J. Meyer, & J.N. Allen the third part is composed of the Demographics Factors Scale developed by the researcher himself. The validity of the scales was tested by reliability analysis and the experts. The questionnaire was applied by sending the questionnaire via Gaziantep İl Milli Eğitim Müdürlüğü to 5367 teachers (including managerial stuff) in the 2006-2007 academic years. 1742 questionnaires were answered and sent back by the teachers. 825 of them were eliminated because of improper answers. The analysis was carried out by using 917 questionnaires. Collected data were analyzed by using SPSS 16. The perceived job difficulties of the teachers in the Primarily Schools and their organizational commitment were determined. Whether the points related to teachers’ job difficulty change with respect to age, gender, service years, education level, work place, marital status, working spouse, the number of children, income was tested by variance analysis. As a result, it investigated relationship between job difficulty characteristics of the teachers in the primary school and their organizational commitment level

Keywords:

Job difficulty, Organizational commitment, Working conditions, Teachers, Affective commitment,

PDF

___

Akıncı, Z. B. (1998). Kurum Kültürü ve Örgütsel İletişim. İstanbul: İletişim yayınları. ss. 57–59
Allen, N. J. ve Meyer J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of Occupational Psychology. 63, 1–18.
Allen, N.J., Grisaffe, D.B. (2001). Employee commitment to the organization and customer reactions: mapping the linkages. Human Resource Management Review, 11, ss.209–236.
Armstrong, A. (1993). Topping out in pay-for-knowledge and skill systems: An investigation. ASAC Conference, Alberta, ss.29
Balay, R. (2000). Özel ve Resmi Liselerde Yönetici ve Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığı: Ankara İli Örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, ss.10-117.
Bateman, T.S. ve Strasser, S. (1984). A longitudinal analysis of the antecedents of organizational commitment. Academy of Management Journal, 27(1). 95–112.
Bridger, R.S. (2003). Introduction to Ergonomics, New York: McGraw-Hill, s454-457.
Burgess, R., Turner, S. (2000). Seven key features for creating and sustaining commitment. International Journal of Project Management, 18:225–233.
Dessler, G. (2001). Management: Leading People and Organization in the 21st Century. Harlow: Prentice Hall, s.370.
Drummond, H. (2000). Introduction to Organizational Behavior, New York, Oxford University Press, s.70.
Hersey, P.- Blanchard, K. H.- Johnson D. E. (1996). Management of Organizational Behavior: Utilizing Human Resources, Prentice Hall. Englewood Cliffs, N.J., ss. 367-368.
Hunger, J.D., Wheelen, T.L. (2001). Essentials of Strategic Management, 2nd ed. Prentice-Hall, Englewood Cliffs, NJ., s. 155.
Ivancevich, J.M., Smith, S. (1981). Identification and analyses of job difficulty dimensions an empirical study, Ergonomics, 24, 651-363.
Iverson, R.D. and Buttigieg, D.M. (1999). Affective, normative and continuance commitment: can the ‘right’ kind of commit- ment be managed?’, Journal of Management Studies, 36(3): 307–333.
King, A. S., and B.J. Ehrhard (1997). Diagnosing organizational commitment: an employee cohesion exercise, International Journal of Management, 14(3):317–25.
London, M., Klimoski, J.R. (1975). A study of perceived job complexity, Personal Psychology, 28:45-56.
Mathieu, J.E. ve Zajac, D.M. (1990). A review of Meta analysis of the antecedents, correlates and consequences of organiza- tional commitment, Psychology Bulletin, 108, 951–995.
Meyer, J.S. ve Allen, N. J. (1991). A three–component conceptualization of organizational commitment, Human Resources Management Review, 1, 61–89.
Nıjhof, W. J. vd. (1998). Employee commitment in changing organizations: an exploration Journal of European Industrial Training, 22(6):243— 248.
Pedler, M. vd. (1991) The Learning Company, McGraw Hill, N.Y. s.26.
Roberts K. H. ve Hunt, David M. (1991). Organizational Behavior, Boston, PWS-KENT Publishing. s.109.
Rowden, R. W. (2000). The relationship between charismatic leadership behaviors and organizational commitment, Leadership & Organization Development Journal, 21(1):31-33
Sheldon, M.E.(1971) Investments and involvements as mechanism producing commitment to the organization. Administrative Science Quarterly, (16):142-150.
Shepherd ve Mathews (2000). Employee commitment: academic vs. practitioner perspectives, Employee Relations. 22(6):555– 575.
Staw B.M. ve Oldham, G.R. (1978). Reconsidering our dependent variables: a critique and empirical study, Academy of Man- agement Journal, 21:435-448.
Yüksel, İ. (1997). İş Gücü Boyutlarının Belirlenmesi ve Çok Boyutlu İstatistiksel Analiz. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.. Ankara. 2-54.
Yüksel, İ. (2005). İletişimin iş tatmini üzerindeki etkileri: bir işletmede yapılan görgül bir çalışma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6 (2) 291–306.