23.ORTAÖĞRETİM KİMYA DERS KİTAPLARININ GRAFİKLER VE GRAFİKLERLE İLGİLİ AKTİVİTELER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Bu çalışmada, 9., 10., 11. ve 12. sınıf kimya ders kitaplarında yer alan grafiklerin ve grafiklerle ilgili aktivitelerin grafik çizme, okuma ve yorumlama becerilerine yönelik katkısını niceliksel olarak değerlendirebilme amaçlanmıştır. Veri toplama yöntemi olarak, belgesel tarama yönteminin kullanıldığı çalışmada 9., 10., 11. ve 12. sınıf kimya ders kitaplarında (i) konu anlatımı amaçlı ve ölçme-değerlendirme amaçlı sunulan grafiklerin sayılarını, (ii) ölçme-değerlendirme ve etkinlik/deney aktivitelerinde öğrenciler tarafından çizilmesi beklenen grafiklerin sayılarını ve (iii) grafik okumayı ve yorumlamayı gerektiren çoktan seçmeli ve açık uçlu soru sayılarını dikkate alarak ünite ve bölümlere göre de dağılımını belirleyen değerlendirme kategorileri oluşturulmuştur. Çalışma sonunda, kimya ders kitaplarında hazır halde sunulan grafiklerin ölçme ve değerlendirme amacından çok konu anlatımı amacıyla kullanıldığı, ölçme ve değerlendirme amaçlı kullanımlarının yetersiz kaldığı belirlenmiştir. Kitabın etkinlik/deney ve ölçme-değerlendirme aktivitelerinde öğrenciler tarafından çizilmesi istenen grafik sayısının son derece az olduğu, grafik okuma ve yorumlama gerektiren soru türü olarak daha çok açık uçlu sorulara yer verildiği belirlenmiştir. Çalışmada sonunda, ders kitaplarında grafiklerin kullanılmasına yönelik önerilere yer verilmiştir

Anahtar Kelimeler:

Grafikler, grafik çizme, grafik okuma ve yorumlama, ortaöğretim kimya ders kitabı

23.ORTAÖĞRETİM KİMYA DERS KİTAPLARININ GRAFİKLER VE GRAFİKLERLE İLGİLİ AKTİVİTELER AÇISINDAN İNCELENMESİ

This study aims to quantitatively evaluate the contributions of the graphs and graph-related activities in 9th, 10th, 11th, and 12th-grade chemistry textbooks to graph drawing, reading, and interpreting skills. In this study, documental survey analysis was used as the data collection method and assessment categories determining the distribution for units and sections were formed by considering (i) the number of graphs that were presented for instruction, measurement and assessment; (ii) the number of graphs required to be drawn by students in activities of assessment-evaluation, experiments; and (iii) the number of multiple-choice and open-ended questions requiring graph-reading and graph-interpreting in 9th, 10th, 11th, and 12th-grade chemistry textbooks. By the end of the study, it was found that graphs already provided in chemistry textbooks are used mostly for the purpose of instruction rather than assessment and evaluation and that their usage for evaluation and assessment is inadequate. It was also discovered that the number of graphs students are required to draw in assessment and evaluation activities was significantly low and that as the type of questions that require graph-reading and interpreting, open-ended questions were more often given. At the completion of the study, some suggestions were given, regarding the use of graphs in textbooks

Keywords:

Graphs, drawing of graph, reading and interpretation of graph, high school chemistry textbooks,

PDF

___

Ateş, S. ve Stevens, J. T. (2003). Teaching line graphs to tenth grade students having different cognitive developmental levels by using two different instructional modules. Research in Science & Technological Education, 21 (1), 55-66.
Ayas, A., Çepni, S., Johnson, D. ve Turgut, M.F. (1997). Kimya Öğretimi. YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi
Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi, Ankara. Beichner, R. (1994). Testing student interpretation of kinematics graphs”, American Journal of Physics, 62, 750-762.
Berg, C. A. and Philips, D. G. (1994). An investigation of the relationship between logical thinking structures and the ability to construct and interpret line graphs. Journal of Research in Science Teaching, 31, 323–344.
Berg, C.A. and Smith, P. (1994). Assessing students’ abilities to construct and interpret line graphs: Disparities between multiple- choice and free-response instruments. Science Education, 78 (6), 527–554.
Bowen, G. M., Roth, W. M. and McGinn, M. K. (1999). İnterpretations of graphs by university biology students and practicing scientists: Toward a social practice view of scientific representation practices. Journal of Research in Science Teaching, 36 (9), 1020-1043.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 5.Baskı, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Canham, M. and Hegarty, M. (2010). Effects of knowledge and display design on comprehension of complex graphics. Learning and Instruction, 20, 155–166.
Cook, M., Wiebe, E.N. and Carter, G. (2008). The influence of prior knowledge on viewing and interpreting graphics with macroscopic and molecular representations. Science Education, 92 (5), 848–867.
DeMeo, S. and Mills, P. (2001). Looking for linearity: Integrating graphing for first-year chemistry students. Chemical Educator, 6 (1), 2–4.
Demirci N., Karaca, D. ve Çirkinoğlu, A. G. (2006). Üniversite öğrencilerinin grafik anlama ve yorumlamaları ile kinematik başarıları arasındaki ilişki. VII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitim Kongresi, 175, Ankara.
Friel, S. N., Curcio, F. R. and Bright, G. W. (2001). Making sense of graphs: Critical factors influencing comprehension and instructional implications. Journal of Research in Mathematics Education, 32 (2), 124-158.
Gay, L.R. & Airasian, P. (2000). Educational research: competencies for analysis and application. Merrill an imprint of Prentice
Hall, Upper Saddle River, New Jersey, Columbus, Ohio. Glazer, N. (2011). Challenges with graph interpretation: a review of the literatüre. Studies in Science Education, 47 (2), 183-210.
Gültekin, C. (2009). Ortaöğretim 9. Sınıf Öğrencilerinin Çözeltiler ve Özellikleri Konusu İle İlgili Grafik Çizme Okuma ve Yorumlama Becerilerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
Gültekin, C. (2014). Ortaöğretim Öğrencileri ile Üniversite Öğrencilerinin Hal Değişimi, Çözeltiler ve Çözünürlük Konuları ile İlgili Grafik Çizme Okuma ve Yorumlama Becerilerinin Karşılaştırılması. Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
Hancock, C., Kaput, J.J. and Goldsmith, L.T. (1992). Authentic inquiry with data: Critical barriers to classroom implementation.
Educational Psychologist, 27, 317–364. Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi (14. Baskı), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Lehrer, R. and Romberg, T. (1996). Exploring children’s data modeling. Cognition and Instruction,14 (1), 69–108.
Köseoğlu, F., Atasoy, B., Kavak, N., Budak, E., Tümay, H., Kadayıfçı, H. ve Taşdelen, U. (2003). Yapılandırmacı Öğrenme
Ortamı İçin Bir Fen Ders Kitabı Nasıl Olmalıdır?. (1. Baskı) Ankara: Asil Yayın Dağıtım. Leinhardt, G., Zaslavsky, O. and Stein, M.K. (1990). Functions, graphs, and graphing: Tasks, learning, and teaching. Review of
Educational Research, 60 (1), 1–64. McKenzie, D. L. and Padilla, M. J. (1986). The construction and validation of the test of graphing in science (TOGS). Journal of
Research in Science Teaching, 23 (7), 571-579. Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2007). Ortaöğretim 9. Sınıf Kimya Dersi Öğretim Programı. Ankara:
Milli Eğitim Bakanlığı. Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2008). Ortaöğretim 10. Sınıf Kimya Dersi Öğretim Programı. Ankara:
Milli Eğitim Bakanlığı. Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2008). Ortaöğretim 11. Sınıf Kimya Dersi Öğretim Programı. Ankara:
Milli Eğitim Bakanlığı. Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2009). Ortaöğretim 12. Sınıf Kimya Dersi Öğretim Programı. Ankara:
Milli Eğitim Bakanlığı. Morgil, İ., Yılmaz, A. (1999). Lise X. Sınıf, Kimya II Ders Kitaplarının Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri Açısından
Değerlendirilmesi BAÜ Fen Bilimleri Enstitü Dergisi, 1 (1), 26-41. Nakiboğlu, C., Gültekin C. ve Erol, H. (2008).Ortaöğretim öğrencilerinin grafik çizme ve yorumlama becerilerinin incelenmesi.
VIII. Fen Bilimleri ve Matematik Eğitim Kongresi, 432, Bolu. Özgün-Koca, A. (2008). Öğrencilerin grafik okuma, yorumlama ve oluşturma hakkındaki kavram yanılgıları. (eds: Özmantar, F. Ö., Bingölbali, E. ve Akkoç, H.), Matematiksel Kavram Yanılgıları ve Çözüm Önerileri, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 61
Parmar, R. S. and Signer, B. R. (2005). Sources of error in constructing and interpreting graphs: A study of fourth and fifth grade students with LD. Journal of Learning Disabilities, 38 (3), 250-261.
Perez, C. and Febles, E. (2006). An investigation about translation and interpretation of statistical graphs and tables by students of primary education”, ICOTS-7.
Roth, W.-M., Bowen, G.M. and McGinn, M.K. (1999). Differences in graph-related practices between high school biology textbooks and scientific ecology. Journal of Research in Science Teaching, 36 (9), 977-1019.
Shah, P. and Hoeffner, J. (2002). Review of graph comprehension research: İmplications for instruction. Journal for Research in
Mathematics Aducation,14 (1), 47-69. Stein, M. K., Baxter, J. A. and Leinhardt, G. (1990). Subject-matter knowledge and elementary instruction: A case from functions and graphing. American Educational Research Journal, 27 (4), 639-663.
Taşar, M. F., İngeç, Ş.K. ve Güneş, P.Ü. (2002). Grafik çizme ve anlama becerisinin saptanması. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitim Kongresi, Ankara.
Temiz, B. K. ve Tan, M. (2009). Grafik çizme becerilerinin kontrol listesi ile ölçülmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu
Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 71-83. Uyanık, F.(2007). Ortaöğretim 10. sınıf öğrencilerinin grafik anlama ve yorumlamaları ile kinematik başarıları arasındaki ilişki.
Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir. Valentino, http://www.eduplace.com/science/profdev/articles/valentino2.html Developing science process skills [online]. (3 Mart 2008),
Wang, Z. H., Wei, S., Ding, W., Chen, X., Wang, X. and Hu, K. (2012). Students’ cognitive reasoning of graphs: characteristics and progression. International Journal of Science Education, 34 (13), 2015-2041.
Wavering, M. J. (1989). The logical reasoning necessary to make line graphs. Journal of Research in Science Teaching, 26, 373- 3