TÜRKİYE’DE TEKNOLOJİK İLERLEMENİN İŞSİZLİĞE ETKİSİ VE ENDÜSTRİ 4.0’A YOLCULUK

Çalışmanın amacı Türkiye’de teknolojik ilerlemenin işsizliğe olan etkisini incelemektir. Çalışma, Türkiye için 1990-2021 dönemine ait yıllık verilerden oluşmaktadır ve zaman serisi analizi kullanılmıştır. Çalışmada teknolojik ilerlemenin işsizliğe olan etkisi dört ayrı model ile tahmin edilmiştir. Bu modellerde bağımlı değişken olarak işsizlik oranı, kontrol değişkeni olarak reel gayri safi yurtiçi hasıla, teknolojik ilerlemeyi temsilen bağımsız değişken olarak ise Ar-Ge harcamaları, araştırmacı sayısı, patent ve iletişim bilgisayar vb. (hizmet ihracatının yüzdesi) değişkenlerinden yararlanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiyi tespit edebilmek için Johansen Eşbütünleşme Testi kullanılmış ve eşbütünleşme çıkanlar uzun dönem analizi Hata Düzeltme Modeli (VECM) ile, eşbütünleşme çıkmayanlar ise kısa dönem tahmini olan en küçük kareler (EKK) yöntemiyle analiz edilmiştir. Ampirik analiz sonuçlarına göre, reel gayri safi yurtiçi hasıla ve patent başvurularından işsizliğe doğru uzun dönemde nedensellik vardır. İletişim bilgisayar vb. (hizmet ihracatının yüzdesi) işsizliği uzun dönemde etkilememektedir. Araştırmacı sayısı ve Ar-Ge harcamaları kısa dönemde işsizliği etkilememektedir.

THE EFFECT OF TECHNOLOGICAL PROGRESS ON UNEMPLOYMENT IN TURKEY AND THE JOURNEY TO INDUSTRY 4.0

The aim of the study is to examine the effect of technological progress on unemployment in Turkey. The study consists of annual data for the period 1990-2021 for Turkey and time series analysis was used. In the study, the effect of technological progress on unemployment was estimated with four different models. In these models, unemployment rate as dependent variable, real gross domestic product as control variable, R&D expenditures, number of researchers, patent and communication computer etc. as independent variable representing technological progress. (percentage of service exports) variables were used. In order to determine the relationship between the variables, the Johansen Cointegration Test was used and those that were cointegrated were analyzed with the Error Correction Model (VECM) for long-term analysis, and those without cointegration were analyzed by the least squares method with short-term estimation. According to the empirical analysis results, there is long-run causality from real gross domestic product and patent applications to unemployment. Communication computer etc. (percentage of service exports) does not affect unemployment in the long run. The number of researchers and R&D expenditures do not affect unemployment in the short run.

___

  • Aydın, E. (2018). Türkiye’de Teknolojik İlerleme İle İstihdam Yapısındaki Değişme Projeksiyonu: Endüstri 4.0 Bağlamında Ampirik Analiz. Yönetim Bilimleri Dergisi, C:16, No:31, ss. 461-471.
  • Bulut, E., & Yenipazarlı, A. (2020). Endüstri 4.0 ve Teknolojinin İstihdam Üzerindeki Etkisi, Panel Veri Analizi. PJESS, C:7, No:2, ss.15-35.
  • Cengiz, S., & Şahin, A. (2020). Teknolojik İlerlemenin İstihdam Yaratmadaki Rolü ve Önemi: Türkiye Örneği. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, C:1, No:45, ss. 160-172.
  • Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root. David A. Dickey and Wayne A. Fuller, C:49, No:4, ss. 1057-1072.
  • Eryer, S. (2021). Ar-Ge Harcamaları Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı ve GSYH İlişkisi: Türkiye Örneği. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
  • Feldmann, H. (2013). Technological Unemployment In Industrial Countries. Journal of Evolutionary Economics, C:23, No:5, ss.1099-1126.
  • Gürünlü Alma, Ö., & Vupa, Ö. (2008). Regresyon Analizinde Kullanılan En küçük Kareler ve En Küçük Medyan Kareler Yöntemlerinin Karşılaştırılması. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Fen Dergisi (E-Dergi), C:3, No:2, ss. 219-229.
  • Harrison, R., Jaumandreu, J., Mairesse, J., & Peters, B. (2014). Does innovation stimulate employment? A firm-level analysis using comparable micro-data from four European countries. International Journal of Industrial Organization, C:35, ss. 29-43.
  • İğdeli, A., & Sever, E. (2020). İnovasyonun Genç İşsizlik Üzerindeki Etkisi: Türkiye’de Düzey II Bölgeleri Örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C:8, No:3, ss. 771-779.
  • Kılınç, B. D. (2020). Teknolojik Değişim ve İstihdam İlişkisi: Türkiye İşgücü Piyasasına Yönelik Makro Bir Analiz. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
  • Kıran, B. (2007). Türkiye'de Reel Döviz Kuru İle Kısa ve Uzun Vadeli Sermaye Hareketleri İlişkisi. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C:23, No:1, ss. 269-283.
  • Kocabaş, G. (2010). Teknolojinin İşgücü ve Üretim Üzerindeki Etkileri (Türkiye'de İmalat Sanayinin İncelenmesi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
  • Krousie, C. (2018). Technological Unemployment in the United States: A State-Level Analysis. Major Themes in Economics, C:20, ss. 87-101.
  • Kutlar, A. (2009). Uygulamalı Ekonometri. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Lachenmaier, S., & Rottmann, H. (2011). Effects of innovation on employment: A dynamic panel analysis. International Journal of Industrial Organization, C:29, No:2, ss. 210-220.
  • OECD. (2005). Oslo Kılavuzu: Yenilik Verilerinin Toplanması ve Yorumlanması İçin İlkeler. OECD ve Eurostat.
  • Orhan, S., & Savuk, F. (2014). Emek-Teknoloji-İşsizlik İlişkisi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Dünyası Dergisi, C:2, No:2, ss. 9-24.
  • Özkan, G., & Yılmaz, H. (2017). Ar-Ge Harcamalarının Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı Ve Kişi Başı Gelir Üzerindeki Etkileri: 12 AB Ülkesi ve Türkiye İçin Uygulama (1996-2015). Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, C:12, No:1, ss. 1-12.
  • Piva, M., & Vivarelli, M. (2017). Technological Change and Employment: Were Ricardo and Marx Right? IZA Discussion Papers 10471, ss. 1-36.
  • Schwab, K. (2017). Dördüncü Sanayi Devrimi. (Z. Dicleli, Çev.) İstanbul: Optimist Yayınları
  • Selci, F. (2019). Teknolojik Gelişmelerin Kadın İstihdamı Üzerindeki Etkisi: AB Ülkeleri ve Türkiye Örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
  • Tarı, R. (2011). Ekonometri. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
  • Taymaz, E. (1998). Türkiye imalat sanayiinde teknolojik değişme ve istihdam. T. Bulutay içinde, Teknoloji ve İstihdam (s. 1-36).
  • Varıcı, M. (2019). Teknolojik Gelişmenin İstihdam Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
  • Zimmermann, K. F. (1991). The employment consequences of technological advance, demand and labor costs in 16 German industries. Empirical Economics, C:16, No:2, ss. 253-266.